Οι αναμετρήσεις της Νέας Ζηλανδίας με την Νότιο Αφρική για το Ράγκμπι, είναι ότι το Βραζιλία – Γερμανία για το ποδόσφαιρο. Μια προαιώνια αντιπαλότητα του Νοτίου Ημισφαιρίου που δεν έχει ανάλογο και έλκει την καταγωγή της στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν ήδη στα 1905 η Νέα Ζηλανδία έκανε την πρώτη τουρνέ της στην Ευρώπη με τον τρομαχτικό απολογισμό 34 νίκες και μία μόλις ήττα, ενώ την αμέσως επόμενη χρονιά, αντίστοιχη περιοδεία της Νοτίου Αφρικής με τους ίδιους αντιπάλους, έκλεισε με ρεκόρ 26-2.

Η φοβερή συγκυρία είναι ότι η αυριανή αναμέτρηση τους στην μακρινή Αυστραλία, όχι μόνο θα είναι η 100η στα χρονικά, αλλά θα λάβει χώρα ακριβώς 100 χρόνια μετά την παρθενική τους σύγκρουση. Τα πρώτα 75 χρόνια, τα παιχνίδια τους ήταν εξαιρετικά ισορροπημένα (21-3-18 υπέρ των Νοτιοαφρικανών, αλλά μετά το 1995 που το Ράγμπι έγινε επαγγελματικό, οι Νεοζηλανδοί είναι πραγματικά αχτύπητοι και μετράνε 41 νίκες έναντι μόλις 15 των αντιπάλων τους, εξ ου και οι αποδόσεις καθαρού φαβορί από τις στοιχηματικές εταιρίες.

Εντούτοις σε μια τέτοια αναμέτρηση, όλα μπορούν να συμβούν, άλλωστε η Νότιος Αφρική, παραμένει η ομάδα που κερδίζει πιο συχνά τους “All Blacks” (σε ποσοστό 36,4%), όπως εξάλλου είναι και η μόνη χώρα με ισάριθμες (3) κατακτήσεις Παγκοσμίων Κυπέλλων. Η Νέα Ζηλανδία βέβαια φιλοδοξεί να ξεφύγει, καθώς θεωρείται σαν πρώτο φαβορί για την κατάκτηση του 10ου Μουντιάλ Ράγκμπι που θα ξεκινήσει σε λιγότερο από ένα μήνα.

Μέσα σε αυτά τα 100 χρόνια βέβαια, περιλαμβάνεται και η μελανή περίοδος του Απαρτχάιντ, με τις αναμετρήσεις των δύο χωρών, ήδη από την δεκαετία του ’60 να μην μένουν ανεπηρέαστες, καθώς το Ράγκμπι ανέκαθεν θεωρούταν το άθλημα των λευκών “Αφρικάνερ” και όλοι οι διεθνείς της Νοτίου Αφρικής ήταν λευκοί (σε αντίθεση με το Ποδόσφαιρο). Οι κινητοποιήσεις στη Νέα Ζηλανδία εναντίον του ρατσιστικού καθεστώτος ήταν συνεχείς, ειδικά μετά την ίδρυση της οργάνωσης Halt All Racist Tours (HART) το 1969 και αποκορύφωμα τα γεγονότα που σημάδεψαν την περιοδεία της Νοτίου Αφρικής στη Νέα Ζηλανδία το 1981.

Το ξεκίνημα έγινε με την άρνηση του αρχηγού των All Blacks να αγωνιστεί στα τρία προγραμματισμένα παιχνίδια και την ακύρωση της πρώτης αναμέτρησης μετά από εισβολή των διαδηλωτών-φιλάθλων μέσα στο τερέν. Την δε προηγούμενη νύχτα της δεύτερης αναμέτρησης, οι παίκτες της Νοτίου Αφρικής, αναγκάστηκαν να κοιμηθούν στα αποδυτήρια του σταδίου του αγώνα! Η κορύφωση όμως ήρθε στο τρίτο και τελευταίο “φιλικό” που έμεινε στην ιστορία σαν το “Flour-bomb test”, ήτοι το φιλικό με τις βόμβες από αλεύρι!

Λίγα λεπτά πριν την έναρξη της αναμέτρησης (αλλά και αργότερα κατά την διάρκεια της) έκανε την εμφάνιση του ένα μικρό αεροπλάνο με ακτιβιστές, που κυριολεκτικά βομβάρδισαν το “Eden Park” με σακιά γεμάτα αλεύρι (εκ των οποίο μάλιστα ένα πέτυχε έναν παίκτη της Νοτίου Αφρικής) καθώς και μπάλες και φέιγ βολάν που έγραφαν “Biko”, αναφερόμενοι στον Στιβ Μπίκο, εμβληματική μορφή του αγώνα κατά του Απαρτχάιντ που βασανίστηκε και πέθανε στις φυλακές του καθεστώτος λίγα χρόνια νωρίτερα.

Η εξέγερση των μαθητών στο Σοβέτο, η δολοφονία του Μπίκο και η σοκαριστική αναλγησία του καθεστώτος με αντιδράσεις όπως αυτή του υπουργού δικαιοσύνης που δήλωσε ότι  ο θάνατός του τον “αφήνει παγερά αδιάφορο” (leaves me cold), πυροδότησαν αντιδράσεις ακόμη και στην παλιά Ευρώπη και σηματοδότησαν την αρχή του τέλους του καθεστώτος.

Ο Πίτερ Γκάμπριελ, συγκλονισμένος από την ιστορία, έγραψε το 1980 το τραγούδι “Biko”, το οποίο συνέχισε να παίζει ανελλιπώς σε όλες τις συναυλίες του στην κορύφωση της συγκινησιακής φόρτισης. Η ζωή του Στιβ Μπίκο γυρίστηκε και ταινία το 1987, με τίτλο ‘Κραυγή ελευθερίας’ και σημαντική εμπορική επιτυχία (παρά τη χλιαρή υποδοχή από τους Αγγλοσάξωνες κριτικούς) και δύο χρόνια αργότερα, άρχισαν οι μεταρρυθμίσεις για την κατάλυση του ρατσιστικού καθεστώτος και την απελευθέρωση του Νέλσον Μαντέλα.

Μετά από τέσσερα χρόνια συνταγματικών διαπραγματεύσεων, οι πρώτες πολυφυλετικές εκλογές διεξήχθησαν τον Απρίλιο του 1994 και οδήγησαν στην εκλογή του Νέλσον Μαντέλα, πρώτου μαύρου προέδρου της Νοτίου Αφρικής. Για να φτάσουμε ένα χρόνο αργότερα, τον Ιούνιο του 1995, το πιο εμβληματικό παιχνίδι στην ιστορία του αθλήματος, με τη Νότιο Αφρική να κατακτά τον παγκόσμιο τίτλο, νικώντας  στον τελικό τη Νέα Ζηλανδία με 15-12 στο “Έλις Παρκ” του Γιοχάνεσμπουργκ”.

Ο αστικός μύθος λέει ότι ο Μαντέλα απεχθανόταν το Ράγκμπι, αλλά είχε καταλάβει πολύ καλά την απίστευτα “συγκολλητική” δύναμη του αθλητισμού και είχε αναγνωρίσει την μεγάλη ευκαιρία να αμβλύνει τα προαιώνια πάθη και να οδηγήσει τον λαό του στην πραγματική ένωση. Λίγες μέρες πριν η Νότια Αφρική φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο, ο Νέλσον Μαντέλα κάλεσε στο προεδρικό μέγαρο τον αρχηγό της Εθνικής,  Φρανσουά Πίενααρ που φυσικά είναι λευκός, όπως και τα 33 από τα 34 μέλη εκείνης της ομάδας.

Αργότερα ο Πίενααρ θα πει πως στην πρώτη του συνάντηση με τον Μαντέλα ένιωσε σαν ένα μικρό παιδί που ακούει συναρπαστικές ιστορίες από τον παππού του. Ο Μαντέλα τού εξηγεί τον σκοπό του και το όραμά του για μία ενωμένη Νότιο Αφρική και φυσικά τον ρόλο του ράγκμπι και της Εθνικής σε όλο αυτό, καθώς για τους μαύρους, το ράγκμπι δεν είναι παρά ένα κατάλοιπο του “άπαρτχαϊντ”, πόσο μάλλον όταν η εθνική απαρτίζεται σχεδόν αποκλειστικά από λευκούς με μόλις έναν μαύρο παίκτη, χωρίς να τους δίνει ουσιαστική λαβή ταύτισης.

Ο Μαντέλα όμως επιμένει και λανσάρει επικοινωνιακή εκστρατεία με προμετωπίδα το σλόγκαν “μία ομάδα, μία χώρα” που βρίσκεται παντού! Η ομάδα πάει καλά. Προχωράει και κερδίζει τον έναν αγώνα μετά τον άλλον και κάθε νίκη αρχίζει να σφυρηλατεί μια νέα ένωση. Κάθε πάσα, κάθε τράι, είναι και μια φτυαριά πάνω στο μίσος και φέρνει στην επιφάνεια μια αχτίδα φωτός, μια νέα ανάγκη για κοινό μέλλον.

Την παραμονή του τελικού, με πρωτοβουλία του Πιένααρ, οι παίκτες της ομάδας επισκέφθηκαν το νησί Ρόμπεν, όπου είχε παραμείνει για 18 χρόνια ο ηγέτης της χώρας. Λίγο πριν την έναρξη του αγώνα, ο Μαντέλα θα επισκεφθεί τους παίκτες στα αποδυτήρια. Ακόμα και σήμερα, όταν διηγούνται την ιστορία αυτή οι παίκτες της «Σπρίνγκμποκ», δακρύζουν. Λίγες ώρες αργότερα, το σύνθημα “μία ομάδα, μία χώρα” ήταν στα στόματα 65 χιλιάδων, μαύρων και λευκών που δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. Το θαύμα είχε συντελεστεί, το μήνυμα που ήθελε να περάσει ο σοφός “Μαντίμπα”, είχε σταλεί και στην τελευταία γωνιά της χώρας και στην τελευταία γωνιά του πλανήτη…

Maestro