Στο τέλος της προηγούμενης σεζόν η διοίκηση της Φορτούνα Ντίσελντορφ ανακοίνωσε την πρόθεση της να δοκιμάσει κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ, τουλάχιστον σε τόσο υψηλό επίπεδο. Το πρότζεκτ ονομάστηκε «Fortuna für alle» (Φορτούνα για όλους) και η βασική ιδέα του είναι πολύ απλή: Να μπορούν όλοι οι φίλαθλοι, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, να βλέπουν την ομάδα τους τζάμπα. Το σκεπτικό είναι απλοϊκό αλλά οι ερωτήσεις που προκύπτουν είναι αμέτρητες. Μπορεί πράγματι να γίνει κάτι τέτοιο; Πώς θα αντικατασταθούν τα έσοδα από τα εισιτήρια; Πώς θα επιλέγονται αυτοί που θα μπουν στο γήπεδο; Πώς, πώς πώς…
Οι συνεντεύξεις που ακολούθησαν με τον εμπνευστή της ιδέας, τον CEO του συλλόγου, Αλεξάντερ Τζομπστ, έλυσαν κάποιες από αυτές. Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, τα χρήματα από τα χαμένα εισιτήρια θα αντικατασταθούν από έσοδα νέων χορηγών που θα θελήσουν να διαφημιστούν σε μια τόσο επαναστατική ιδέα, με τόσο άμεσο αντίκτυπο στον κόσμο. Το πρώτο βήμα του σχεδίου έλεγε πως τη σεζόν 2023-24 θα γίνουν πιλοτικά τρία παιχνίδια με αυτό το σύστημα ενώ απώτερος στόχος είναι σε μερικά χρόνια ο κόσμος να μπαίνει δωρεάν σε όλα τα ματς.
Η ανακοίνωση της ιδέας προκάλεσε αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο. Οι περισσότερες ήταν θετικές αλλά δεν έλειψαν και οι προβληματισμοί. Ακόμα και οι ίδιοι οι άνθρωποι της Φορτούνα δεν ήταν σίγουροι ότι αυτό που έχουν στο μυαλό μπορεί να υλοποιηθεί με επιτυχία σε ένα χώρο σαν αυτόν του σύγχρονου επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Αυτό για το οποίο ήταν βέβαιοι όμως ήταν πως ήθελαν να το δοκιμάσουν και η φετινή σεζόν, στην οποία η ομάδα θα έπαιζε για τέταρτη σερί χρονιά στη Μπουντεσλίγκα 2, ήταν μάλλον το ιδανικό περιβάλλον για να το επιχειρήσουν.
Τα τρία εντός έδρας παιχνίδια που επιλέχθηκαν για να ξεκινήσει το πείραμα ήταν απέναντι στην Καϊζερσλάουτερν τον Οκτώβριο, τη Ζανκτ Πάουλι τον Ιανουάριο και την Άιντραχτ Μπράουνσβαϊγκ τον Απρίλιο. Οι αγώνες θα έπρεπε να έχουν απόσταση ο ένας από τον άλλον, ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος ενδιάμεσα για να διορθωθούν οποιαδήποτε θέματα προκύψουν.
Ένα χρόνο μετά το λανσάρισμα του πρότζεκτ, η πρώτη φάση του έχει ολοκληρωθεί. Τις προηγούμενες εβδομάδες, ο Αλεξάντερ Τζομπστ έκανε ένα πέρασμα από διάφορα γερμανικά ΜΜΕ που ήθελαν να μάθουν πώς έχει εξελιχθεί το εγχείρημα ως τώρα. Σύμφωνα με τον Γερμανό CEO, οι αιτήσεις για τα τρία αυτά παιχνίδια ξεπέρασαν τις 340.000. Οι κάτοχοι διαρκείας κρατούσαν κανονικά τις θέσεις τους, οπότε η διαδικασία αφορούσε όλες τις υπόλοιπες. Τα μέλη του συλλόγου είχαν προτεραιότητα στην κλήρωση αλλά πάντα έμεναν στο τέλος αρκετές χιλιάδες θέσεις και για τους υπολοίπους, καθώς το γήπεδο χωράει περισσότερους από 54.000 θεατές.
Μετά από κάθε αγώνα οι θεατές καλούνταν να απαντήσουν σε ένα ερωτηματολόγιο που σχετίζεται με το πείραμα. Αν και τα αποτελέσματα μαζί με τα ολοκληρωμένα συμπεράσματα από την πρώτη αυτή χρονιά θα ανακοινωθούν μάλλον το καλοκαίρι, ο Τζομπστ αποκάλυψε από τώρα κάποια πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία που προέκυψαν. Από τους φιλάθλους που πήγαν στο γήπεδο πρώτη φορά το 86% πέρασε τόσο καλά που δήλωσε πως σίγουρα θα παρευρεθεί και σε άλλο παιχνίδι, ακόμα και με εισιτήριο. Το 73% αυτών που πηγαίνουν στο γήπεδο σπάνια είπε πως θα αυξήσει τη συχνότητα γιατί του άρεσε η ατμόσφαιρα που έζησε. Τα μέλη από 27.000 έγιναν μέσα σε λίγους μήνες 30.000, που είναι αριθμός ρεκόρ στην ιστορία του συλλόγου, και αναμένεται να αυξηθούν κι άλλο το επόμενο διάστημα. Τα έσοδα από τα μαγαζιά εντός γηπέδου αυξήθηκαν θεαματικά ενώ η μπουτίκ έκανε χρυσές δουλειές. Για παράδειγμα, οι πωλήσεις της φανέλας παρουσίασαν αύξηση 46% σε σχέση με πέρσι, που δεν ήταν και καμιά κακή χρονιά καθώς η Φορτούνα τερμάτισε 4η.
Τι γίνεται όμως με αυτούς που κληρώνονται αλλά τελευταία στιγμή αποφασίζουν να μην πάνε, αφού έτσι κι αλλιώς δεν έχουν την έγνοια των χαμένων χρημάτων; Ο Τζομπστ απαντάει: “Αυτό ήταν ένα από τα μεγάλα ερωτηματικά και για μένα. Αρκετοί άνθρωποι λειτουργούν κάποιες φορές με τη λογική «αν κάτι δεν κοστίζει τίποτα, δεν αξίζει και τίποτα». Παρ’όλα αυτά υπολογίσαμε ότι μόνο το 12% δεν εμφανίστηκε. Στα κανονικά παιχνίδια το ποσοστό των φιλάθλων που έχουν αγοράσει εισιτήριο (ή διαρκείας) και δεν έρχονται είναι αρκετά υψηλότερο.”
Σύμφωνα πάντα με τους ανθρώπους της Φορτούνα, το εγχείρημα αποδεικνύεται για την ώρα πολύ πετυχημένο. Η ομάδα ολοκλήρωσε το πρωτάθλημα με ένα μέσο όρο θεατών που άγγιξε τις 40.000. Αν αφαιρέσουμε τα τρία παιχνίδια που το γήπεδο γέμισε λόγω της απουσίας εισιτηρίου, ο μ.ο. πέφτει στις 36.000 αλλά παραμένει πολύ υψηλός για τα δεδομένα της δεύτερης κατηγορίας αλλά και για τα στάνταρ του συλλόγου. Στην περσινή σεζόν στο γήπεδο έδιναν το παρών 29.500 θεατές ανά αγώνα. Το πρόγραμμα «Φορτούνα για όλους» με όλα τα παρακλάδια του (εκτός από τα δωρεάν εισιτήρια η ομάδα προχώρησε και σε αρκετές μικρότερες πρωτοβουλίες, από τη δημιουργία νέων χώρων αναψυχής μέσα ή δίπλα στο γήπεδο μέχρι και την εξαγγελία ενός φιλικού το καλοκαίρι απέναντι σε οποιαδήποτε τοπική, ερασιτεχνική ομάδα θέλει να ζήσει αυτή την εμπειρία) φαίνεται να έφερε πιο κοντά στο σύλλογο όλη την περιοχή αλλά και ανθρώπους που δεν είχαν τόσο μεγάλο πάθος για το ποδόσφαιρο ή δεν είχαν και τόσο ισχυρό δέσιμο με την ομάδα.
Σε αυτό το σημείο, οι δημοσιογράφοι υπενθυμίζουν στον Τζομπστ ότι η αύξηση στην προσέλευση του κόσμου πιθανόν να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην καλή αγωνιστική πορεία. Η ομάδα του Χρήστου Τζόλη, που τέλειωσε το πρωτάθλημα στην πρώτη θέση των σκόρερ, κατάφερε να τερματίσει στην 3η θέση της βαθμολογίας και τις επόμενες μέρες θα διεκδικήσει την άνοδο στη Μπουντεσλίγκα στα πλέι οφ απέναντι στη Μπόχουμ.
30 συμμετοχές, 22 γκολ και 6 ασίστ
Ένας από τους βασικούς λόγους που η Φορτούνα είναι αυτή τη στιγμή στα πλέι οφ
Ο Τζομπστ έχει απάντηση και σε αυτό: “Πράγματι, η απόδοση μπορεί να επηρεάσει την προσέλευση. Ωστόσο, αν συγκρίνουμε τον αριθμό των θεατών με μια αντίστοιχη, καλή σεζόν, για παράδειγμα αυτή του 2017/18 που τερματίσαμε πρώτοι στη Μπουντεσλίγκα 2 και ανεβήκαμε κατηγορία, έχουμε στην πραγματικότητα 27% περισσότερους ανθρώπους στο γήπεδο. Η επίδραση του προγράμματος είναι οφθαλμοφανέστατη”.
Οι χορηγίες που εξασφαλίστηκαν χάρη σε αυτή την πρωτοποριακή ιδέα δίνουν για την ώρα τη δυνατότητα να συνεχίσει το πρόγραμμα. Σε αντίθεση μάλιστα με τις κοινές χορηγίες των περισσότερων ομάδων 2ης κατηγορίας, που έχουν διάρκεια 1-2 έτη, οι τρεις μεγάλες χορηγίες-πυλώνες της συγκεκριμένης προσπάθειας έχουν 5ετη διάρκεια και υπολογίζεται να φέρουν στα ταμεία ένα ποσό της τάξης των 45 εκατομμυρίων ευρώ. Η διοίκηση της Φορτούνα δεν είναι ακόμα σε θέση να ανακοινώσει πόσα παιχνίδια της νέας σεζόν θα έχουν δωρεάν είσοδο, καθώς περιμένει τα αποτελέσματα των μπαράζ, αλλά έχει επιβεβαιώσει ήδη ότι το πρόγραμμα θα συνεχιστεί κανονικά ακόμα κι αν επιτευχθεί η άνοδος στη Μπουντεσλίγκα.
Αν και κανένας δεν μπορεί να πει ακόμα με σιγουριά ότι αυτό το μεγαλεπήβολο πρότζεκτ θα μπορέσει κάποτε να υλοποιηθεί στο έπακρον, ο Τζομπστ δηλώνει αισιόδοξος και εξηγεί για άλλη μια φορά τη βάση του σκεπτικού του: “Θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία σε ανθρώπους, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους ή από ποιο κοινωνικό περιβάλλον προέρχονται, να βιώσουν την ατμόσφαιρα ενός γεμάτου γηπέδου και την αξία μιας ποδοσφαιρικής εμπειρίας. Στην τελική, το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα παγκοσμίως. Γιατί να μην είναι δωρεάν για όλους;”