Σε μια εποχή που στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο κυριαρχεί, όπως σχεδόν παντού, το χρήμα και το όνειρο των περισσότερων φιλάθλων είναι να βρεθεί ένας πάμπλουτος τύπος που θα αγοράσει την ομάδα τους, θα χώσει λεφτά και θα την οδηγήσει στους τίτλους που θα πικράνουν τους αντιπάλους τους, ένα χωριό ανυπότακτων Γαλατ… (χμμμ, λάθος εισαγωγή), ένα μέρος της Ευρώπης αντιστέκεται και παραμένει πιστό στην οπαδική ιδεολογία που λέει ότι οι ομάδες ανήκουν στους οπαδούς τους και κανένας δεν μπορεί να αποφασίζει γι’αυτούς χωρίς την έγκριση τους.
Ακόμα και στη Γερμανία όμως, στη χώρα του “50+1”, όπου σε κάθε περίπτωση η πλειοψηφία των μετοχών ενός συλλόγου βρίσκεται στα χέρια των μελών-οπαδών του, υπάρχουν κάποιες ομάδες που πηγαίνουν ένα βήμα πιο πέρα αυτή τη φιλοσοφία. Μια από αυτές τις λίγες (οι άλλες είναι η Σάλκε, η Μάιντς και η Ουνιόν) που παραμένουν e.V. (“eingetragener Verein”), με απλά λόγια αθλητικοί σύλλογοι που ανήκουν 100% στα μέλη τους που αποφασίζουν για τα πάντα είναι η Φράιμπουργκ, που αυτή την εποχή αριθμεί περίπου 35.000 μέλη και στηρίζεται στην ιδέα πως “το ποδόσφαιρο δεν γίνεται να ανήκει σε έναν άνθρωπο, το ποδόσφαιρο ανήκει σε όλους μας”.
To Φράιμπουργκ ιμ Μπράισγκαου, γνωστό σε όλο τον κόσμο με το χαϊδευτικό του, “Φράιμπουργκ”, είναι μια σχετικά μικρή για τα δεδομένα της Γερμανίας πόλη στο νοτιοδυτικό άκρο της, δίπλα ακριβώς στα σύνορα με τη Γαλλία και την Ελβετία. Το βασικό χαρακτηριστικό της, αν κρίνουμε από τα διάφορα αφιερώματα σ’αυτήν, είναι η χαλαρότητα, την οποία οι περισσότεροι συνδέουν με τον ζεστό, για τα γερμανικά στάνταρ, καιρό και με την τοποθεσία της, αφού η πόλη είναι χτισμένη κυριολεκτικά μέσα στη φύση, δίπλα ακριβώς στον περίφημο Μέλανα Δρυμό, μια από τις πιο μυθικές περιοχές της χώρας που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αρκετά παραμύθια. Ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων μετακινείται με ποδήλατα, μέσα στην πόλη υπάρχει μια ολόκληρη περιοχή που δεν μπαίνουν αμάξια ενώ ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους διασκέδασης είναι τα πικ νικ και οι πεζοπορίες στην εξοχή.
Η ιδιοσυγκρασία της περιοχής δεν θα μπορούσε να μην περάσει και στην τοπική ομάδα. Για πάρα πολλές δεκαετίες η Φράιμπουργκ βολόδερνε μεταξύ της 2ης και 3ης κατηγορίας, αφού κανένας δεν πίεζε κανέναν για κάποια αγωνιστική επιτυχία. Ακόμα κι όταν τελικά ήρθε αυτή, χάρη στον προπονητή Φόλκερ Φίνκε, που την ανέβασε για πρώτη φορά στη Μπουντεσλίγκα το 1993, η χαλαρή φιλοσοφία δεν επηρεάστηκε ιδιαίτερα. Στις τρεις αυτές δεκαετίες που η ομάδα αγωνίζεται κατά κύριο λόγο στην πρώτη κατηγορία (υπήρξαν ενδιάμεσα και κάποιοι υποβιβασμοί), στον πάγκο της έχουν καθίσει τέσσερις (4) μόνο άνθρωποι, με τον Φίνκε να κατέχει και το σχετικό ρεκόρ στο γερμανικό ποδόσφαιρο, με τα 16 χρόνια παρουσίας του στην ίδια θέση! Στο Φράιμπουργκ το άγχος και η πίεση για άμεσα αποτελέσματα δεν φαίνεται να υπάρχουν σαν κυρίαρχες έννοιες. Η μπάλα είναι διασκέδαση, είναι αφορμή για να περάσουμε καλά με τους φίλους μας, να τραγουδήσουμε και να πιούμε μπύρα ή το φημισμένο κρασί της περιοχής.
Το Freiburger Weg (“Ο τρόπος της Φράιμπουργκ”) επηρεάζει όλες τις πτυχές της λειτουργίας της. Στο παρελθόν έχουμε αναφερθεί στο παλιό της γήπεδο, που ήταν ένα από τα πιο γραφικά γήπεδα της Μπουντεσλίγκα που μάλιστα έγερνε, αφού από το ένα γκολπόστ στο άλλο υπήρχε υψομετρική διαφορά 98 εκατοστών, ενώ πέρσι κάναμε κι ένα αφιέρωμα στον ξεχωριστό Κρίστιαν Στράιχ, τον άνθρωπο που βρίσκεται στον πάγκο της από το 2011. Ο “ποδοσφαιρικός φιλόσοφος”, όπως τον αποκαλούν κάποιοι στη Γερμανία, δεν είναι από αυτούς που φοβούνται να πουν την άποψη τους για θέματα που άλλοι προτιμούν να μην αγγίξουν. Στις ομιλίες του καταπιάνεται με διάφορα κοινωνικά θέματα όπως η άνοδος της ακροδεξιάς, ο ρατσισμός, το μεταναστευτικό, το οικονομικό χάσμα μεταξύ φτωχών και πλούσιων.
Οι κοινωνικές ανησυχίες του και οι παρεκκλίσεις του αυτές δεν είναι κάτι ξένο για την ομάδα. Άλλωστε ο Στράιχ έχει συνδεθεί τόσο μαζί της (σε λίγο θα κλείσει 30 χρόνια εκεί, αφού ξεκίνησε ως προπονητής των ακαδημιών) που μεγάλο μέρος του κόσμου της δηλώνει ξεκάθαρα ότι “ο Στράιχ είναι η Φράιμπουργκ”. Η οπαδική σκηνή της ομάδας είναι από τις πιο ενεργές στη χώρα τα τελευταία χρόνια. Οι οργανωμένοι της πρωτοστατούν σε διάφορες δράσεις, όπως κατά της ανόδου της ακροδεξιάς, κατά του ρατσισμού ή για τη διατήρηση του μοντέλου του “50+1”, που τα τελευταία χρόνια τίθεται συχνά υπό αμφισβήτηση. Σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, όταν πριν τρία χρόνια ένας πολιτικός του ακροδεξιού κόμματος AfD δήλωσε πως αν και αντιπαθεί το ποδόσφαιρο θα αγοράσει διαρκείας για να στηρίξει την ομάδα της πόλης του, η αντίδραση ήταν άμεση. Στο επόμενο παιχνίδι στην κερκίδα σηκώθηκαν πολλά πανό εναντίον του και εναντίον των πολιτικών του κόμματος του, με το πιο λιτό να λέει “Ναζί, εξαφανίσου από εδώ”, μια κίνηση που ξεκίνησε κανονικό πόλεμο μεταξύ των δυο πλευρών, με μηνύσεις, συλλήψεις και αρκετά ακόμα σκηνικά.
Ο Κρίστιαν Στράιχ όμως δεν είναι μόνο μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα που απλά τυχαίνει να κάθεται στον πάγκο μις ομάδας της Μπουντεσλίγκα. Σύμφωνα με τον Ότμαρ Χίτσφελντ, θα έπρεπε να ψηφίζεται ως ο καλύτερος προπονητής στη χώρα κάθε σεζόν που η Φράιμπουργκ αποφεύγει τον υποβιβασμό. Κι αν η πρόταση ακούγεται λίγο υπερβολική, η αλήθεια δεν βρίσκεται πολύ μακριά. Η Φράιμπουργκ, πιστή στην επιχειρηματική λογική και της ντόπιας αγοράς που με απλά λόγια λέει “δεν ανοίγομαι εύκολα, κάνω μικρά και σταθερά βήματα για να μεγαλώσω σταδιακά”, ξεκινάει κάθε σεζόν με προσεκτική οικονομική διαχείριση, με ένα σχετικό μικρό μπάτζετ, με άσημους κυρίως παίκτες, χωρίς τη στήριξη μεγάλων χορηγών από πίσω (μέχρι πέρσι στη φανέλα της διαφημιζόταν μια τοπική επιχείρηση γάλακτος) και παρ’όλα αυτά αρκετές φορές βρίσκει τον τρόπο να κάνει την υπέρβαση. Αυτό συνέβη και πέρσι που κατάφερε να βγει εύκολα στην Ευρώπη και έφτασε να παίξει στον πρώτο τελικό κυπέλλου της ιστορίας της. Στο ίδιο μοτίβο συνεχίζει και φέτος καθώς βρίσκεται στις πρώτες θέσεις για την ώρα στο πρωτάθλημα, ενώ έχει ξεκινήσει με νίκη και στους ομίλους του Γιουρόπα, στο πρώτο της παιχνίδι στο νέο της εντυπωσιακό γήπεδο που είναι και ενεργειακά αυτόνομο, καθώς η περιοχή φημίζεται εκτός των άλλων και για τις οικολογικές ανησυχίες της.
Το πώς αυτή η ομάδα με τα τόσο πενιχρά μέσα καταφέρνει να τρυπώνει ανάμεσα σε μεγαθήρια του γερμανικού ποδοσφαίρου είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα ανάλυσης των εγχώριων αθλητικογράφων, που πιστεύουν πως ο Στράιχ θα μπορούσε εύκολα να βρει δουλειά σε οποιαδήποτε άλλη ομάδα της Γερμανίας. Αν το ήθελε. Και δεν φαίνεται να το θέλει. Εκτός από τον προπονητή της, μεγάλο μέρος της επιτυχίας καρπώνεται και η ακαδημία της, που θεωρείται πλέον μια από τις καλύτερες της χώρας με αστείρευτη παραγωγή ταλέντων. Το τρομερό με αυτήν είναι ότι δεν φτιάχτηκε σε κάποια καλή περίοδο, που η ομάδα είχε βρει το δρόμο της και είχε την οικονομική άνεση να επενδύσει και προς τις μικρότερες ηλικιακές κατηγορίες. Η Φράιμπουργκ έδωσε ένα σοβαρό ποσό για τη δημιουργία και οργάνωση των ακαδημιών της στις αρχές των 00s όταν αγωνιζόταν στη 2η κατηγορία.
Με τα χρόνια το επίπεδο της δουλειάς εκεί ανεβαίνει συνεχώς, οι εγκαταστάσεις βελτιώνονται, η διαδικασία πρόσληψης προπονητών έχει γίνει πιο επιστημονική, οι συνεργασίες με ερασιτεχνικά σωματεία της περιοχής αυξάνονται (αυτή την εποχή αντλεί νέα ταλέντα από 6 τοπικούς συλλόγους) και τα αποτελέσματα δικαιώνουν την όλη προσπάθεια και δεν αναφερόμαστε μόνο στους τίτλους που κερδίζουν οι εφηβικές ομάδες στις κατηγορίες τους. Στο ρόστερ της πρώτης ομάδας φέτος βρίσκονται 12 παίκτες που έχουν βγει από τις ακαδημίες (μόνο η Μάιντς έχει περισσότερους) ενώ κάποιοι από αυτούς είχαν βασικό ρόλο στην ομάδα που έφτασε πέρσι ως τον τελικό του κυπέλλου και μια ανάσα από την έξοδο στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Ακόμα και εκεί όμως, η Φράιμπουργκ έχει το δικό της τρόπο λειτουργίας. Σε αντίθεση με τις περισσότερες ακαδημίες, η δική της δεν δέχεται ποδοσφαιριστές κάτω των 12 ετών. “Πιστεύουμε ότι δεν είναι καλό για έναν 9χρονο να παίζει τακτικά για μια επαγγελματική ομάδα, γιατί αυτό επηρεάζει το παιχνίδι του, αλλάζει το λόγο για τον οποίον παίζει μπάλα ένα παιδί” ισχυρίζεται ο Σεμπαστιαν Νεφ, ένας εκ των προπονητών των ακαδημιών. Ένα άλλο πολύ βασικό στοιχείο είναι η εκπαίδευση των πιτσιρικάδων. Και δεν αναφερόμαστε στην ποδοσφαιρική. Το παρελθόν του Στράιχ ως καθηγητή έχει παίξει ρόλο και σε αυτόν τον τομέα.
Τα παιδιά των ακαδημιών της Φράιμπουργκ ακόμα και στις ψηλές κατηγορίες, ένα βήμα πριν την πρώτη ομάδα, δεν αποφεύγουν τα σχολικά μαθήματα στο βαθμό που συμβαίνει, για παράδειγμα, στις αγγλικές ομάδες. “Όταν είπα κάποτε στους ανθρώπους της Άστον Βίλα ότι οι παίκτες μας που είναι 17-18-19 ετών πηγαίνουν σχολείο 34 ώρες την εβδομάδα μου είπαν ότι τους κοροϊδεύω και ότι δεν γίνεται αυτό, δεν βγαίνουν οι ώρες. Τους εξήγησα τότε ότι δεν μπορείς να κόβεις ώρες από την εκπαίδευση των παιδιών γιατί τα περισσότερα εξ αυτών δεν θα καταφέρουν ποτέ να γίνουν επαγγελματίες. Θα πρέπει να ψάξουν για μια άλλη δουλειά. Το σχολείο είναι σημαντικότερο από το ποδόσφαιρο. Εμείς στη Φράιμπουργκ τους δίνουμε μια ευκαιρία να γίνουν ποδοσφαιριστές αλλά πρέπει να φροντίσουμε και αυτούς που τελικά δεν θα τα καταφέρουν” δηλώνει ο Στράιχ, ένας άνθρωπος που μεγάλωσε και γαλουχήθηκε με τον “Τρόπο της Φράιμπουργκ”, που μπορεί να μην είναι ο πιο επιτυχημένος, μπορεί να μη φέρνει τίτλους, ούτε μεγάλα ονόματα, ούτε σεντόνια του Τσάμπιονς Λιγκ (ακόμα) αλλά είναι o δικός τους.
Κάποια από τα στοιχεία του άρθρου αντλήθηκαν από αυτό το εκπληκτικό, πρόσφατο αφιέρωμα του Copa90 που αξίζει να δείτε