Όταν τέθηκε ξανά πριν λίγους μήνες το χιλιοσυζητημένο θέμα προπονητή για την εθνική Αργεντινής, έπαιξαν αρκετά υποψήφια ονόματα. Εκείνη την περίοδο ο Αργεντινός Ρικάρντο Γκαρέκα έμενε ελεύθερος από το Περού και περίμενε μια κλήση. Η Π.Ο. της Αργεντινής εξέτασε την περίπτωσή του, αλλά δεν προχώρησε, ο Γκαρέκα ίσως δεν θεωρήθηκε κατάλληλος, ίσως όχι τόσο εμπορικός, η Αργεντινή συνέχισε με υπηρεσιακό προπονητή έναν άνθρωπο με μηδενική προπονητική εμπειρία, τον Λιονέλ Σκαλόνι. Ο Γκαρέκα ανανέωσε με το Περού. Η Αργεντινή έμεινε τελικά εκτός τελικού Κόπα Αμέρικα.

Την ίδια στιγμή η λεπτή, ασκητική μορφή, με μαλλί βγαλμένο από τα 80s, ο Ρικάρντο Γκαρέκα έκανε τη μεγάλη έκπληξη και οδήγησε το Περού στον τελικό με τη Βραζιλία. Ο Αργεντινός προπονητής έχει διάφορα παρατσούκλια, όπως το “ελ τίγκρε”, αλλά αυτός προτιμά το “φλάκο”, ο αδύνατος. “Δεν είναι θέμα επιλογής, προσπαθώ να παχύνω και δεν το καταφέρνω. Όταν έχεις το δικό μου άγχος και τα νεύρα, κλείνει το στομάχι. Δεν μπορείς να φας τίποτα”, είχε δηλώσει σε συνέντευξή του πριν 10 χρόνια. Ακόμα δεν έχει πάρει δράμι πάνω του.

Κι όταν μιλάμε για άγχος και πίεση, σίγουρα τα γνωρίζει καλά. Ο Γκαρέκα είναι από τους δακτυλοδεικτούμενους ανθρώπους που έπαιξαν τόσο σε Μπόκα, όσο και σε Ρίβερ. Όχι σε διαφορετικές εποχές. Απευθείας, πηγαίνοντας από τη μία στην άλλη, κάτι που θέλει αρκετή ψυχική δύναμη (ή άγνοια κινδύνου) για να το κάνει κάποιος. Ήταν το 1984, όταν η Αργεντινή περνούσε μία σημαντική κρίση που επηρέαζε όλη τη χώρα. Η Μπόκα αντιμετώπισε σημαντικά οικονομικά προβλήματα, χρωστούσε μισθούς μηνών στους παίκτες και κάπως έτσι οι παίκτες της έκαναν απεργία. Μεταξύ αυτών κι ο Γκαρέκα με τον Ρουτζέρι που ζητούσαν την ελευθέρας τους. Τελικά, μετά από προσφυγές σε δικαστήρια και συζητήσεις, ο Γκαρέκα κι ο Ρουτζέρι δικαιώθηκαν, αποχώρησαν από την Μπόκα που κέρδισε ένα μικρό ποσό και πήγαν στη Ρίβερ, παίρνοντας μαζί και την ταμπέλα του προδότη. Στο πρώτο φιλικό που έπαιξαν εναντίον της Μπόκα, τα συνθήματα, οι κατάρες για αρρώστιες, οι απειλές και οι βρισιές δεν είχαν τέλος. Πολλοί οπαδοί της Μπόκα έγραψαν χιλιόμετρα για να βρεθούν κοντά (το ματς έγινε εκτός Μπουένος Άιρες), μόνο και μόνο για να τους βρίζουν επί 90 λεπτά.

Ο Γκαρέκα που ήταν ένα αρκετά καλό φορ, είχε σκοράρει πάνω από 60 γκολ με τη φανέλα των Μποστέρος σε 130 παιχνίδια, καθόλου ευκαταφρόνητο νούμερο. Σαν ποδοσφαιριστής ήταν συνεχώς στο επίκεντρο. Είχε τιμωρηθεί δυο φορές με μεγάλες ποινές, τη μία επειδή έριξε την κόκκινη κάρτα του διαιτητή από το χέρι του. Πανηγύριζε δείχνοντας το σήμα της ομάδας του σε αντιπάλους, κάπνιζε πούρα και γενικά είχε τη συμπεριφορά ενός σταρ.

Έπαιξε μόλις ένα 6μηνο στη Ρίβερ και στη συνέχεια έφυγε για την Κολομβία. Εκεί σήκωσε πρωταθλήματα με την Αμέρικα του Κάλι, αλλά παράλληλα έχασε τρεις συνεχόμενους τελικούς Λιμπερταδόρες. Ήταν τότε που αντιμετώπισε τη Ρίβερ ως παίκτης της Αμέρικα. Ορισμένοι οπαδοί της Μπόκα τον πλησίασαν και του είπαν: “Πάρε αυτή τη φανέλα της Μπόκα και κράτησέ τη μες το γήπεδο. Αν το κάνεις, θα σε συγχωρέσουμε για την προδοσία σου“. Ο Γκαρέκα αρνήθηκε και δεν εξιλεώθηκε. Η ποδοσφαιρική του καριέρα έκλεισε στην Αργεντινή, παίζοντας στη Βέλεζ Σάρσφιλντ (της οποίας δηλώνει και οπαδός) και την Ιντεπεντιέντε. Σχεδόν αμέσως ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα, έχοντας περάσματα από πολλές ομάδες Β’ εθνικής και μικρότερους συλλόγους της Αργεντινής, με ανόδους. Εκεί που έκανε τη διαφορά όμως, ήταν σχεδόν μετά από 13 χρόνια προπονητικής, όταν ανέλαβε τη Βέλεζ. Χωρίς σούπερ-σταρ ή μεγάλες μεταγραφές, η Βέλεζ έκανε εξαιρετικές πορείες και κατέκτησε τρεις τίτλους (2009, 2011, 2012). Με παίκτες όπως ο Μαρσέλο Μπαροβέρο, ο Φακούντο Φερέιρα κι ο Ουρουγουανός Σίλβα να πρωταγωνιστούν και ένα σοβαρό σύνολο, μια καλοδουλεμένη ομάδα.

Παρά το γεγονός ότι το έργο του Γκαρέκα αναγνωρίστηκε στην Αργεντινή, δεν έγινε ποτέ το μεγαλύτερο βήμα, δεν πήγε ποτέ σε κάποιον μεγαλύτερο σύλλογο της χώρας. Ήταν η πρόταση της Παλμέιρας η μεγάλη του ευκαιρία για κάτι περισσότερο στη Βραζιλία, αλλά τα πολύ άσχημα αποτελέσματα έφεραν την απόλυσή του γρήγορα. Όταν το 2015 ανακοινώθηκε από την Π.Ο. του Περού ως προπονητής, λίγοι ασχολήθηκαν. Ή μάλλον θυμήθηκαν ότι ο Γκαρέκα ήταν μοιραίος για το Περού. Σκόραρε ένα από τα πέντε γκολ του με τη φανέλα της εθνικής Αργεντινής στο τελευταίο ματς των προκριματικών για το Μουντιάλ του 1986 απέναντι στο Περού. Η Αργεντινή έχανε με 1-2 μέσα στο Μονουμεντάλ μέχρι το 81′, όταν και το γκολ του Γκαρέκα έδωσε την ισοπαλία και την πρόκριση στο Μουντιάλ του 1986. Η συνέχεια γνωστή με την κατάκτηση του τροπαίου, αλλά ο “φλάκο” έμεινε εκτός επιλογών από τον Μπιλάρδο παρά το γκολ του και δεν πανηγύρισε ως παίκτης το Μουντιάλ. Οι τοπικές εφημερίδες της Κολομβίας τον είχαν σίγουρο και όταν μαθεύτηκε η είδηση στο γεύμα της ομάδας, όλοι πάγωσαν. Ο Γκαρέκα έφυγε, πήγε στο δωμάτιό του και έβαλε τα κλάματα. Όπως λέει, ήταν η πιο άσχημη στιγμή στη ζωή του.

Ο άνθρωπος που έκοψε τις ελπίδες του Περού το 1985 (οι Περουβιανοί αποκλείστηκαν στα μπαράζ στη συνέχεια), ήταν κι αυτός που έγινε ο πρώτος που οδήγησε ξανά τη χώρα σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο, πέρσι στη Ρωσία. Παρά το κακό ξεκίνημα, μάζεψε τους 15 από τους τελευταίους 24 διαθέσιμους πόντους και πέτυχε το θαύμα στα μπαράζ με τη Ν. Ζηλανδία. Πριν από αυτό όμως και πριν το φετινό τελικό ενός Κόπα Αμέρικα απέναντι στη Βραζιλία, υπήρχαν κι άλλα δείγματα. Με το που ανέλαβε οδήγησε το Περού στα ημιτελικά του Κόπα Αμέρικα του 2015, εκεί που έχασε από τη Χιλή. Την επόμενη σεζόν, στο Κόπα Αμέρικα Σεντενάριο έστειλε τη Βραζιλία σπίτι της στη φάση των ομίλων και κράτησε την Κολομβία στο 0-0, χάνοντας τελικά στα πέναλτι. Φέτος, έφαγε μια ξεγυρισμένη πεντάρα από τη Βραζιλία, πέρασε στο τέλος, αλλά απέκλεισε (χάρη και στο VAR) την Ουρουγουάη και στη συνέχεια έριξε μια ξεγυρισμένη τριάρα απέναντι στη μεγάλη εχθρό Χιλή. Ένα σκορ που το Περού είχε να καταφέρει από το μακρινό 1949, ενώ παράλληλα έφτασε σε έναν τελικό Κόπα Αμέρικα για πρώτη φορά από το 1975. Οι ελπίδες για τους Περουβιανούς για έναν τίτλο δεν είναι πολλές, αλλά αυτά που κατάφερε η φουρνιά σπουδαίων παικτών μαζί με τον προπονητή είναι συγκλονιστικά για μια χώρα φτωχή, χωρίς ιδιαίτερα σπουδαίο ποδόσφαιρο.

Η ζωή του Γκαρέκα είναι γεμάτη ιστορίες. Όπως η σχέση του με τον Ντιέγκο με τον οποίο ήταν συμπαίκτες στην Μπόκα και την εθνική. Όταν μια φορά του είπε “ωραίο ρολόι” για ένα χρυσό Ρόλεξ που φορούσε ο Μαραντόνα, λίγους μήνες αργότερα στα γενέθλιά του, ο Γκαρέκα το έλαβε ως δώρο. Όταν ο Μαραντόνα πήγε στην Μπαρσελόνα, προσπάθησε πολύ να πείσει τους Καταλανούς να φέρουν και τον Γκαρέκα στην ομάδα. Τον εκτιμούσε και ποδοσφαιρικά και ως άτομο. Ο ίδιος ο Γκαρέκα είχε αρκετές προτάσεις από ομάδες της Ευρώπης, αλλά ποτέ δεν έφυγε. Και σχεδόν πάντα στην καριέρα του, υπήρχε μια “γκαντεμιά”, μια “ατυχία”. Έμεινε έξι χρόνια στην Μπόκα και έλειψε μόλις ένα εξάμηνο που έφυγε δανεικός. Εκείνο το εξάμηνο η Μπόκα κέρδισε το μοναδικό της τίτλο. Έφυγε από τη Ρίβερ και αμέσως μετά η Ρίβερ σάρωσε τους τίτλους. Έφυγε από τη Βέλεζ ως παίκτης και στη συνέχεια ο Κάρλος Μπιάνκι έφερε τίτλους στην ομάδα.

Όλα αυτά τον άλλαξαν. Ένας παίκτης γεμάτος νεύρα, έγινε ένας πολύ πιο ήρεμος προπονητής. Μια καριέρα με πολλά “αν”. Θα μπορούσε να είχε φτιάξει ένα brand name όπως ο Μπιέλσα ή ο Μπιάνκι, αλλά δεν έγινε ποτέ. “Κατέληξε” στο ταπεινό Περού, αλλά κι εκεί δούλεψε με πάθος και αφοσίωση. “Είμαι εδώ γιατί πιστεύω στον Περουβιανό ποδοσφαιριστή” είχε δηλώσει το 2015 όταν ανέλαβε. Το έκανε πράξη. Ανέλαβε μια εθνική με ηττοπάθεια και χαμηλή αυτοπεποίθηση, αλλά και μια εθνική με καλό υλικό, με παίκτες όπως ο Γκερέρο, ο Φαρφάν κι ο Βάργκας και τους έδωσε ένα πλάνο. Τους έδωσε την ώθηση, την ψυχολογία και έβαλε τον ρεαλισμό στο παιχνίδι. Ποτέ οι ομάδες του Γκαρέκα δεν έπαιζαν μαγικό ποδόσφαιρο, δεν είχε και τις πρώτες ύλες γι’ αυτό, αλλά πάντα έδειχναν μια σοβαρότητα. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει. Κι αυτό έφερε τη δημοτικότητά του στη χώρα στο… 97% μετά την πρόκριση στο Μουντιάλ. Ακόμα κι αν διαλυθεί από τη Βραζιλία στον τελικό, ο Γκαρέκα θα συνεχίσει να είναι εξαιρετικά δημοφιλής. Έτσι κι αλλιώς οι επιτυχίες του μιλάνε από μόνες τους.