Η Ράγιο Βαγιεκάνο είναι μια ισπανική ομάδα από τη γειτονιά Βαγιέκας της Μαδρίτης. Κάποτε ξεχωριστός δήμος στην πόλη, πλέον προσαρτημένος σε αυτόν της ισπανικής πρωτεύουσας. Τη στιγμή που Ρεάλ και Ατλέτικο γίνονταν γνωστές στην Ευρώπη, κατακτούσαν τίτλους, η Βαγιεκάνο ήταν πάντα μια πιο τοπική ομάδα της γειτονιάς που βρισκόταν στις χαμηλές κατηγορίες και μόλις το 1977 κατάφερε να παίξει για πρώτη φορά στην Α’ εθνική της Ισπανίας. Αυτό δεν άλλαξε τη μοίρα του συλλόγου. Παρότι οι παρουσίες της Ράγιο Βαγιεκάνο στη μεγάλη κατηγορία του ισπανικού ποδοσφαίρου είναι αρκετές, η ομάδα δεν έπαψε ποτέ να ανεβοκατεβαίνει κατηγορίες. Τελευταία φορά που βρέθηκε στη Γ’ εθνική ήταν το 2008 και από τότε μοιράζεται σχεδόν τον χρόνο της ανάμεσα στην Πριμέρα και τη Σεγούντα. Στο κύπελλο έχει να δείξει κάποιες παρουσίες σε προημιτελικά και την παρουσία στον ημιτελικό του 1982, όταν και αποκλείστηκε από τη Σπόρτινγκ Χιχόν. Σίγουρα όχι μια ποδοσφαιρική ιστορία που ξεχωρίζει. Κι όμως, αυτή η μικρή ποδοσφαιρικά ομάδα, είναι αρκετά διάσημη ακόμα και εκτός Μαδρίτης, ένας σύλλογος που ξεχωρίζει, όχι τόσο για το ποδόσφαιρο, όσο για τη φιλοσοφία του.
Όλα ξεκινούν από τις ρίζες του συλλόγου, την εργατική περιοχή Βαγιέκας. Ένα καταφύγιο για κάθε είδους κυνηγημένους, για κάθε είδους ανθρώπους χωρίς άνεση, πρόσφυγες, ένα μέρος που αντιστάθηκε στον Φράνκο και πλήρωσε το τίμημα. Πολλά οικήματα φέρνουν τα ανεξίτηλα σημάδια από τα θραύσματα που τα τραυμάτισαν. Παρότι η Βαγιέκας αλλάζει κι αυτή σιγά σιγά και πολλά από τα κτίρια εξαφανίζονται, ορισμένα εκ των οποίων έγιναν διάσημα ως σκηνικό στην ταινία Volver του Πέδρο Αλμοδόβαρ με την Πενέλοπε Κρουζ, συνεχίζει να είναι μια πολύ ζωντανή περιοχή. Δεν έχει γίνει τουριστική ατραξιόν, διατηρεί την ταυτότητά της, έχει όμως και τα προβλήματά της με την εγκληματικότητα, αλλά προσπαθεί να κρατήσει τον χαρακτήρα της. Και τον ίδιο χαρακτήρα να κρατήσει στην ομάδα της, το καμάρι του barrio. Η Ράγιο Βαγιεκάνο, όπως είπαμε, προσπαθεί να ξεχωρίζει εξωαγωνιστικά. Μια ομάδα στην οποία οι οπαδοί έχουν ενεργή συμμετοχή, πιστή στα ιδανικά που πρεσβεύει. «Φτωχοί, αλλά περήφανοι», όπως λένε.
“Πρένσα φύγε”
Οι σχέσεις των οπαδών με τον ιδιοκτήτη Ραούλ Μαρτίν Πρένσα είναι στα όρια. Εδώ και χρόνια. Οι λόγοι είναι κυρίως εξωαγωνιστικοί. Οι Bukaneros, οι φανατικοί του συλλόγου, έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον Πρένσα αρκετές φορές για διάφορα θέματα. Από πολιτικά ζητήματα, μέχρι ζητήματα διαφάνειας στον σύλλογο και των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ο Πρένσα που έχει κλείσει μια δεκαετία στον σύλλογο λέει ότι ο σύλλογος δεν είναι προς πώληση και δεν τον ενδιαφέρει να πουλήσει. «Δεν θα υποκύψω στους εκβιασμούς», δήλωσε πριν λίγες ημέρες, αναφερόμενος στις απειλές που έχει δεχτεί. Ανέλαβε τον σύλλογο στο χείλος της οικονομικής καταστροφής και υποστηρίζει ότι τώρα η ομάδα είναι υγιής. Μια σειρά όμως από ιστορικούς υπαλλήλους του συλλόγου, ανθρώπους που αγαπούσαν την ομάδα, αποχωρεί. Τελευταίος, ο υπεύθυνος του τμήματος εισιτηρίων, Ενρίκε Ραμίρεθ, ένας άνθρωπος που ζούσε για τη Ράγιο, για χρόνια εργάτης της ομάδας. Ο Ραμίρεθ παραιτήθηκε κι ο κόσμος λέει ότι η Ράγιο χάνει τον “ανθρώπινο” χαρακτήρα της, αυτό που την έκανε να ξεχωρίζει, καθώς όλα αυτά τα στελέχη φεύγουν και αφήνουν την ομάδα σε ανθρώπους που δεν ξέρουν τι σημαίνει Ράγιο Βαγιεκάνο.
Μέσα σε όλα αυτά, η ομάδα που πέρσι βγήκε μόλις 6η στη Σεγούντα και κατάφερε να κερδίσει την άνοδο στην Πριμέρα από τα μπαράζ, πρέπει να καταφέρει να σωθεί. Και το δύσκολο έργο ήταν για τον κόουτς Αντονί Ιραόλα. Αν κάποιος δεν είναι γνώστης του ισπανικού ποδοσφαίρου, δεν θα εντυπωσιαστεί από το προπονητικό του βιογραφικό. Προπονητικό ντεμπούτο στην Κύπρο με την ΑΕΚ Λάρνακας και στη συνέχεια δουλειά στη Μιραντές, τον φονέα των γιγάντων που έφτασε στα ημιτελικά του Κόπα ντελ Ρέι. Κι από εκεί στον δύσκολο ρόλο να αντικαταστήσει τον Πάκο Χέμεθ στη Ράγιο τον Αύγουστο του 2021. Βιογραφικό που δεν λάμπει. Κάποιος όμως γνώστης του ισπανικού ποδοσφαίρου, γνωρίζει πολύ περισσότερο τι εστί Ιραόλα. Όχι φυσικά για την προπονητική του καριέρα, αλλά γιατί υπήρξε ένας σημαντικός παίκτης και ακόμα σημαντικότερος αρχηγός στην Αθλέτικ Μπιλμπάο.
Παιδί της Αθλέτικ, ο Ιραόλα έκανε ντεμπούτο το 2003 στα 21 του και έπαιξε για 12 συνεχόμενες σεζόν στην αγαπημένη του ομάδα. Έγινε αρχηγός, έζησε χαρές, αλλά και απογοητεύσεις. Τρεις φορές έφτασε σε τελικό Κόπα ντελ Ρέι, τρεις φορές του έκοψε τη χαρά η Μπαρσελόνα. Η μεγαλύτερη απογοήτευση ήρθε μάλλον όμως το 2012, όταν η Μπιλμπάο απέκλεισε την ΠΣΖ στους ομίλους του Γιουρόπα, απέκλεισε στη συνέχεια Λοκομοτίβ Μόσχας, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Σάλκε και έκανε τον κόσμο να την αγαπήσει, μαζί της και τον τρελό Μαρσέλο Μπιέλσα. Ο Ιραόλα όμως είδε τα όνειρα να γκρεμίζονται στον τελικό στο Βουκουρέστι, όταν ο Φαλκάο, σημερινός του παίκτης, σκόραρε δυο φορές και η Ατλέτικο του Σιμεόνε κέρδισε με 3-0.
Όπως πρέπει να είναι οι αρχηγοί, όπως πρέπει να εγκαταλείπουν το ποδόσφαιρο. Με γήπεδα γεμάτα και με τον κόσμο αγκαλιά να τραγουδάει συνθήματα με τον παίκτη.
Ξεκίνησε ως επιθετικός, αλλά έγινε δεξί μπακ και μαζί με τον Σουσαέτα έκαναν μια εξαιρετική πτέρυγα. Με τον Βαλβέρδε έκανε ντεμπούτο, με τον Βαλβέρδε σταμάτησε την μπάλα. Ήταν ο αρχηγός που οδήγησε τους συμπαίκτες του στο νέο Σαν Μαμές και έφυγε με 510 συμμετοχές, απίστευτο νούμερο, που τον φέρνει στην 4η θέση όλων των εποχών στην Αθλέτικ. Δεν είναι όμως μόνο τα ψυχρά νούμερα. Ο Ιραόλα ήταν ένα διαμάντι στους αγωνιστικούς χώρους. Αρχηγός και ακρογωνιαίος λίθος στα αποδυτήρια της ομάδας. Ακόμα και όταν το περιβραχιόνιο το φορούσε ο άλλος θρύλος, ο Ετσεμπερία, ο Ιραόλα ήταν πάντα αυτός που στα δύσκολα κουβαλούσε το βάρος. Χωρίς υπερβολές, χωρίς δράματα. Ένας “φυσικός ηγέτης”, όπως τον είχε αποκαλέσει ο κόουτς Καπαρός. Ένα ντροπαλό και εργατικό παιδί που έγραψε ιστορία. Σε χρονιές που η ομάδα φλέρταρε με τον υποβιβασμό, κρατούσε τα αποδυτήρια μαζί με τις άλλες καραβάνες.
Ο Ροναλντίνιο τον είχε χαρακτηρίσει ως τον καλύτερο αμυντικό που αντιμετώπισε για την επιμονή του, ενώ στην καριέρα του αποβλήθηκε μόλις μία φορά, με δεύτερη κίτρινη κάρτα σε ένα ματς απέναντι στη Βαλένθια. Είπε ότι η πρώτη κάρτα ήταν άδικη, αλλά μέχρι εκεί. Αυτό που τον στενοχώρησε περισσότερο ήταν ότι άφησε την ομάδα του με παίκτη λιγότερο. Ήταν μια από τις μεγάλες στενοχώριες του εκείνη τη χρονιά, καθώς λίγο αργότερα λόγω τραυματισμού έχασε και το Euro 2012. Πάνω που βρισκόταν πιθανότατα στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας του. Για την ίδια εθνική που έναν χρόνο πριν ακύρωσε το ταξίδι του μέλιτος, καθώς ο Βιθέντε ντελ Μπόσκε τον κάλεσε για τα φιλικά με Βενεζουέλα και Η.Π.Α. Ο Βάσκος δεν αρνήθηκε, έβαλε την προσωπική του ζωή σε δεύτερη μοίρα χωρίς δεύτερη σκέψη και ακύρωσε το ταξίδι που είχε κανονίσει στην… Τανζανία. Η γυναίκα του δεν είπε τίποτα. Ήταν ο παιδικός του έρωτας, ζευγάρι από το σχολείο. Από τότε κρατάει άλλωστε και όλες τις φιλίες του. Η παρέα από το σχολείο είναι ακόμα παρέα κι ας έφτασε ο ίδιος σε τόσο υψηλό επίπεδο. Κι ας τους κέρδιζε σε όλα τα σπορ από μικρός.
Είναι αυτή η προσωπικότητα, αυτός ο σεβασμός από όλους στο ισπανικό ποδόσφαιρο που τον έφερε και στη Ράγιο, παρά το σχετικά φτωχό βιογραφικό του. Με καταγωγή από μια μικρή εργατική πόλη, όπου ο περισσότερος κόσμος δούλευε σε ένα μεγάλο εργοστάσιο ελαστικών, ο Ιραόλα καταλαβαίνει τι σημαίνει Βαγιέκας. Τι σημαίνει εργατική τάξη, τι σημαίνει η ομάδα του κόσμου. Κι ο ίδιος άλλωστε, φαίνεται να είναι από μια άλλη εποχή. Δεν έχει social media, δεν ασχολείται με το τι γράφει ο τύπος. Του αρέσει να διαβάζει, να ταξιδεύει και να βλέπει και καμία σειρά. Το ποδοσφαιρικό του πλάνο είναι μια ομάδα που όσο μπορεί θα έχει κατοχή, όσο μπορεί θα απειλεί και θα έχει τη δική της προσωπικότητα, παίζοντας σε υψηλό ρυθμό.
H επιστροφή στο Μπιλμπάο συνοδεύτηκε με νίκη στο τέλος
Η Ράγιο, ως 6η στη Σεγούντα, δεν ήταν και από τα φαβορί για μια καλή πορεία φέτος. Κι ας ακούστηκε τόσο έντονα με τη μεταγραφή του Ρανταμέλ Φαλκάο. Ειδικά όταν υπάρχει τόσο μεγάλη κόντρα οπαδών-διοίκησης, ειδικά όταν παρουσιάζονται διάφορα προβλήματα, όπως με το γρασίδι στο προπονητικό. Ο Ιραόλα δεν είχε μπροστά του έναν εύκολο δρόμο, αλλά όπως δεν το έκανε ούτε ως παίκτης, δεν γκρινιάζει. Προσαρμόζεται στις δυσκολίες και προσπαθεί να τα καταφέρει, διατηρώντας πάντα την προσωπικότητα της ομάδας. Η Ράγιο Βαγιεκάνο βρίσκεται αυτή τη στιγμή 6η, έχοντας την δεύτερη καλύτερη επίθεση στο πρωτάθλημα. Τα ματς της είναι ενδιαφέροντα και τα αποτελέσματα θετικά. Ο Βάσκος όμως κόβει τα μεγάλα λόγια. Η ομάδα δεν πρέπει να χαλαρώσει, ας τραβήξει μια φωτογραφία τη βαθμολογία και ως εκεί, δηλώνει. Δεν υπάρχει καμία Ευρώπη στο βάθος. Υπάρχουν 13 βαθμοί, από τους 40 που ο Ιραόλα έχει βάλει ως στόχο για τη σωτηρία και συνεχίζει με αυτή την προοπτική στα επόμενα παιχνίδια. Με τον Κολομβιανό επιθετικό να έχει πάει στη Μαδρίτη με όρεξη για μπάλα, η Ράγιο σίγουρα έχει τις δικές της πιθανότητες. Κι ο Ιραόλα να φτιάξει κι άλλο το όνομά του και σίγουρα, να πλησιάσει περισσότερο στο όνειρό του, να κοουτσάρει κάποια στιγμή την Αθλέτικ Μπιλμπάο.