Ως σωστοί ποδοσφαιρόφιλοι νομίζω συμφωνούμε ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για μια χώρα που ονομάζει το ποδόσφαιρο “σόκερ”. Είναι βάναυση προσβολή για το αγαπημένο μας άθλημα. Αν θέλουμε όμως να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει να πούμε ότι οι ΗΠΑ κάνουν εδώ και δεκαετίες πολύ φιλότιμες προσπάθειεςσε ένα άθλημα που εξακολουθεί να είναι πίσω σε δημοτικότητα στη χώρα τους. Το φετινό επετειακό Κόπα Αμέρικα Σεντενάριο γίνεται στις ΗΠΑ και δεν πάει καθόλου άσχημα. Πολλά καλά ματς, πολλά γκολ και συνεχή ρεκόρ τηλεθέασης που σπάνε σε κάθε ματς των ΗΠΑ. Ο αγώνας με το Εκουαδόρ ξεπέρασε τα 2 εκατομμύρια τηλεθεατές και ο ημιτελικός με την Αργεντινή αναμένεται να ξεπεράσει αυτό το νούμερο. Άλλωστε, το ματς με το Εκουαδόρ έγινε την ίδια ώρα με τον 6ο τελικό του ΝΒΑ. Δεν είναι μικρό πράγμα να παίζουν Λεμπρόν και Κάρι και εσύ να βλέπεις τον Κλιντ Ντέμπσεϊ. Πέρα όμως από την τηλεθέαση, το γεγονός ότι ο ημιτελικός του Χιούστον είναι sold-out δείχνει πόσο σοβαρά το έχουν πάρει. Δεν είναι τυχαίο ότι το ποδόσφαιρο είναι για τα καλά ενταγμένο στις μικρές ηλικίες, το πρωτάθλημά τους μαζεύει καλούς παίκτες (έστω και για τα τελευταία ένσημα) και οι ΗΠΑ δεν τα πάνε άσχημα ως εθνική. Μόλις τέσσερις φορές με τη φετινή έχει πάρει μέρος ως καλεσμένη η “Αμερική” σε Κόπα Αμέρικα και τις δύο έφτασε στα ημιτελικά.
Κι αν σήμερα αντιμετωπίζει τη διψασμένη Αργεντινή του Μέσσι και των άλλων που έχουν να δουν χαρά από το 1993, την προηγούμενη φορά που οι ΗΠΑ έφτασαν στους “4” έκαναν έναν άθλο και μια από τις σημαντικότερες επιτυχίες στην ιστορία τους, κερδίζοντας την ομαδάρα του Μπατιστούτα. Ήταν το 1995, στο Κόπα Αμέρικα της χειμωνιάτικης Ουρουγουάης. Το ποδόσφαιρο μόλις είχε αρχίσει να αναπτύσσεται στη χώρα. Από την ομάδα των ΗΠΑ στο Κόπα Αμέρικα του 1993 μόλις οι 7 από τους 23 έπαιζαν σε κάποιον επαγγελματικό σύλλογο και όχι σε κάποιο κολλέγιο ή πανεπιστήμιο. Ένα χρόνο μετά, στο Μουντιάλ που έγινε στις ΗΠΑ, κατέβαζαν μια τίμια ομάδα στην οποία και πάλι αρκετοί παίκτες της δεν είχαν καμία εμπειρία. Ο Αλέξι Λάλας για παράδειγμα, όπως κι άλλοι, δεν έπαιζε σε κάποιον σύλλογο, βγήκε μέσα από τα προγράμματα της χώρας για το άθλημα. Ήξερε τα… θεωρητικά του αθλήματος, αλλά μέχρι εκεί. Κι όμως, εκείνη η ομάδα λύγισε μόλις στο 70κατι από ένα γκολ του Μπεμπέτο στη φάση των 16 του Μουντιάλ.
Το 1995 έπαιρναν μέρος στο δεύτερο Κόπα Αμέρικα της ιστορίας τους και αντιμετώπιζαν τον θεσμό με ταπεινότητα. Ο Λάλας σε συνέντευξή του είχε πει: “διατηρήσαμε το πάθος και τον χαρακτήρα μας, αλλά διώξαμε την αφέλεια που μας διέκρινε”. Την αφέλεια σε όλα τα ζητήματα θα μπορούσε να πει κάποιος. Η Ομοσπονδία των ΗΠΑ μετά από ένα επιτυχημένο Μουντιάλ είχε αρκετά χρήματα και οι παίκτες της εθνικής δεν έπαιρναν σχεδόν τίποτα. Η διοίκηση συμφώνησε να το αλλάξει και έκανε μια απαράδεκτη προσφορά για το Κόπα Αμέρικα του 1995 κατά την οποία οι παίκτες θα πληρώνονταν ανάλογα με τις εμφανίσεις τους. Αν είχες 0 ως 10 συμμετοχές μέχρι τότε και έπαιζες, δεν έπαιρνες φράγκο. Από 10 ως 25 θα έπαιρνες $500 για κάθε συμμετοχή και πάει λέγοντας. Ο αρχηγός Χαρκς κάλεσε συμβούλιο και οι παίκτες ενώ ήδη βρίσκονταν στην Ουρουγουάη απείλησαν να μην κατέβουν καθόλου στα παιχνίδια. Η Ομοσπονδία απάντησε ότι θα κατέβαζε την ολυμπιακή ομάδα (με κίνδυνο να βαρεθεί να μαζεύει γκολ), οι παίκτες έμειναν απροπόνητοι και μέχρι πριν την έναρξη του θεσμού κανείς δεν ήξερε τι θα γίνει. Την τελευταία στιγμή, οι δυο πλευρές τα βρήκαν, η απεργία έληξε και οι ΗΠΑ κατέβηκαν με δυο προπονήσεις να παίξουν.
Το πρώτο ματς ήταν μια μεγάλη έκπληξη, καθώς μπροστά στο κοινό της πόλης Παϊσαντού (που είχε συμπαθήσει πολύ τους Αμερικάνους) κέρδισαν με 2-1 τη Χιλή. Δυστυχώς όμως για τους Αμερικάνους, ο θρυλικός Μαρκ Ετσεβερί είχε άλλη άποψη στο δεύτερο παιχνίδι και η Βολιβία επικράτησε με 1-0. Για να καταφέρουν την ιστορική πρόκριση, οι Αμερικάνοι έπρεπε να κερδίσουν τους πρωταθλητές Αργεντινούς που είχαν ήδη το δύο στα δύο. Όπως και ο περισσότερος κόσμος, έτσι κι ο Ντανιέλ Πασαρέλα με τους παίκτες του δεν πίστευαν ότι κινδυνεύουν από τους “Γιάνκηδες”. Η Αργεντινή κατέβηκε με αρκετές αλλαγές (Σιμεόνε, Ορτέγκα, Μπάλμπο έμειναν στον πάγκο), αλλά απέναντί της είχε μια ομάδα που πλέον οι παίκτες της ήταν όλοι σε συλλόγους και δεν ήταν άπειρα παιδιά. Λίγο πριν το ματς ο Σιμεόνε αποφάσισε να κάνει bullying. Πέτυχε τον Γουϊνάλντα και μερικούς άλλους στην έξοδο των αποδυτηρίων και άρχισε να τους βρίζει στα καλά καθούμενα στα ισπανικά για να τους κόψει τον αέρα. Ο Γουΐνάλντα απάντησε και λέγεται ότι οι δυο παίκτες άρχισαν να σπρώχνονται. Οι Αμερικάνοι που είχαν θιχτεί από την αλαζονεία των αντιπάλων τους μπήκαν με φοβερό πάθος στο αγώνα, πέφτοντας σε κάθε τάκλιν σαν να κρινόταν η ζωή τους.
Ο Μπατιστούτα δεν ήταν σε καλή μέρα, ο Λάλας έκανε καλά τη δουλειά του, κι οι ΗΠΑ ήταν αυτές που πάγωσαν τις φωνές των αρκετών Αργεντινών στο γήπεδο, όταν ο Φρανκ Κλόπας άνοιξε το σκορ. Με μια καριέρα γεμάτη σοβαρούς τραυματισμούς, ο παίκτης της ΑΕΚ και του Απόλλωνα Αθήνων δεν ήταν στην καλύτερή του κατάσταση, αλλά το ξερό σουτ που έπιασε κατέληξε στα δίχτυα του Κάρλος Μπόσιο. “Οι συμπαίκτες μου είπαν ότι δεν είχα ξανατρέξει ποτέ τόσο, όσο στον πανηγυρισμό του γκολ” δήλωσε ο Ελληνοαμερικάνος επιθετικός. Πριν καλά καλά το καταλάβουν οι παίκτες της αλμπισελέστε, μια μπαλιά του Κόμπι Τζόουνς στο ύψος της μικρής περιοχής βρήκε τον Λάλας, που κανείς δεν ξέρει τι γύρευε τόσο μπροστά, και αυτός με ένα μαγικό τελείωμα (σαν τακουνάκι) έγραψε το 2-0. Κανείς δεν μπορούσε να το πιστέψει. Αυτό ήταν και το σκορ του ημιχρόνου. Ο Ταμπ Ράμος που μπήκε αλλαγή στο 2ο ημίχρονο αντί του Κλόπα έλεγε στους συμπαίκτες του: “Έχετε καταλάβει ότι με ένα ακόμα γκολ προκρινόμαστε σαν πρώτοι και γλιτώνουμε τη Βραζιλία;”. Ο Πασαρέλα πάντως το είχε καταλάβει και έβαζε άρον άρον Σιμεόνε και Ορτέγκα μέσα στο 46′. Ο σκληροτράχηλος χαφ συνέχισε να προκαλεί, λέγοντας σύμφωνα με τους Αμερικάνους ότι θα τους σκοτώσει όλους (εμείς το πιστεύουμε).
Πριν σκοράρει απέναντι στον Αγιάλα, ο Φράνκι σκόραρε στην Ελλάδα
Η Αργεντινή πίεσε και έχασε μεγάλες φάσεις, ειδικά με τον Σιμεόνε να είναι άτυχος. Τον Σιμεόνε βέβαια που τον είχαν τσακίσει στις σπρωξιές, το trash-talking και τα τάκλιν οι Αμερικάνοι. Μέχρι που κόντρα στη ροή του αγώνα, μια τραγική αδράνεια του Αγιάλα έφερε τον Γουϊνάλντα σε πλεονεκτική θέση και αυτός έγραψε το 3-0. Το θαύμα έγινε. Οι ΗΠΑ όχι απλά προκρίθηκαν, αλλά άφησαν την Αργεντινή δεύτερη στον όμιλο και την έστειλαν πάνω στη Βραζιλία για ένα ιστορικό ματς. Η ομάδα του 1995 πέρασε στο πάνθεον της ιστορίας του αμερικάνικου “σόκερ”, καθώς στη συνέχεια απέκλεισε και το Μεξικό στα πέναλτι και έφτασε στον ημιτελικό απέναντι στον κακό της δαίμονα τη Βραζιλία. Ένα γκολ του Αλνταΐρ νωρίς νωρίς έκρινε και πάλι το ματς με 1-0 και οι ΗΠΑ έφυγαν με την 4η θέση, καθώς οι παίκτες σχεδόν απογοητευμένοι τα παράτησαν στον μικρό τελικό και έχασαν με 4-1 από την Κολομβία των Βαλντεράμα και Ασπρίγια. Αργότερα, οι παίκτες της ομάδας δήλωναν ότι μετάνιωσαν πολύ για εκείνον τον μικρό τελικό. Ίσως η απειρία τους και το αμερικάνικο πιστεύω ότι μόνο η πρώτη θέση αξίζει να τους επηρέασε. Εικοσιένα χρόνια μετά, οι ΗΠΑ βρίσκονται ξανά σε ημιτελικά Κόπα Αμέρικα. Οι παίκτες τους είναι πιο έμπειροι πλέον, αγωνίζονται σε καλύτερα πρωταθλήματα, με καλύτερους προπονητές, αλλά και πάλι η διαφορά τους είναι μεγάλη (ακόμα κι αν η Αργεντινή έχει απουσίες όπως του Ντι Μαρία και του Γκαϊτάν). Για να γίνει η υπέρβαση, οι Αμερικάνοι θα πρέπει να θυμηθούν το πάθος του Λάλας, την εξυπνάδα του Γουϊνάλντα, τις δυνάμεις του Τζόουνς και τις αποκρούσεις του Κέλερ και φυσικά οι παίκτες του Τάτα Μαρτίνο να τους υποτιμήσουν.