Ο Γκάρεθ Σάουθγκειτ τοποθέτησε προσεκτικά τις σημειώσεις του πάνω στο γραφείο, τσέκαρε για μια ακόμα φορά τα σκονάκια του και ζήτησε από τους βοηθούς του να σταθούν δίπλα του για να τον βοηθήσουν σε περίπτωση που κολλήσει κάποια στιγμή. Στη συνέχεια πήρε μια πολύ βαθιά ανάσα και είπε: “Λοιπόν, θα προσπαθήσω να σας το εξηγήσω όσο πιο απλά γίνεται”.
Μερικά λεπτά ανάλυσης αργότερα σήκωσε το κεφάλι, κοίταξε προσεκτικά την αίθουσα και κατάλαβε τη ματαιότητα του εγχειρήματος. Κάποιοι παίκτες της εθνικής Αγγλίας είχαν το βλέμμα μαθητή που κάποιος προσπαθεί να τους δείξει πως λύνονται τα διπλά ολοκληρώματα ενώ αυτοί ακόμα δεν έχουν καταλάβει πλήρως τη διαίρεση. Κάποιοι άλλοι είχαν το ύφος άντρα που η σύζυγος του αναλύει τις τεράστιες διαφορές ανάμεσα σε δυο χρώματα που και τα δυο είναι μπλε. Τέλος υπήρχαν κι αυτοί που είχαν το πρόσωπο φαντάρου που κάνει σκοπιά στο φυλάκιο και ενώ τα μάτια του είναι ορθάνοιχτα και εστιασμένα αυστηρά πάνω σου, ξέρεις πολύ καλά ότι από πίσω κρύβεται ένας τύπος που κοιμάται γαλήνια εδώ και τουλάχιστον πέντε λεπτά.
Απογοητευμένος από την εικόνα και με την απόγνωση λογιστή που προσπαθεί να εξηγήσει σε παιδιά νηπιαγωγείου πως πρέπει να συμπληρώσουν τη φορολογική τους δήλωση ο Σάουθγκειτ μάζεψε αργά-αργά όλες τις σημειώσεις του και περιορίστηκε στη σίγουρη επιλογή κάθε προπονητή: “Ξεχάστε τα όλα αυτά, πάμε απλά να κερδίσουμε το επόμενο ματς”.
Λίγο αργότερα ο Χάρι Μαγκουάιρ στήθηκε μπροστά στους δημοσιογράφους και απαντώντας σε σχετική ερώτηση δήλωσε, με ύφος μαθητή που μιλάει στις κάμερες μετά τις πανελλήνιες και ενημερώνει το κοινό ότι τα θέματα ήταν πάρα πολύ δύσκολα για κάποιον σαν κι αυτόν που είχε διαβάσει μόνο τα πολύ SOS: “Δεν ξέρω τι πιστεύετε εσείς αλλά εγώ νομίζω πως είναι αρκετά μπερδεμένο. Ο προπονητής προσπάθησε πάντως να μας το εξηγήσει όσο καλύτερα μπορούσε. Νομίζω πως αυτός το έχει κατανοήσει τώρα αλλά σίγουρα χρειάστηκε να το μελετήσει πολύ. Εμείς πρέπει απλά να πηγαίνουμε σε κάθε ματς ψάχνοντας τη νίκη και θα δούμε στο τέλος που θα μας βγάλει.”
Όπως σίγουρα θα έχετε ακούσει, το Nations League μπήκε στη ζωή μας από την Πέμπτη. Επίσημα πρόκειται για μια διοργάνωση της UEFA που έχει ως στόχο να αντικαταστήσει τα ανούσια και αδιάφορα φιλικά παιχνίδια των εθνικών ομάδων που σχεδόν κανένας φυσιολογικός άνθρωπος δεν παρακολουθούσε. Ανεπίσημα, είναι ξεκάθαρα η απάντηση της UEFA στη διαχρονική και γραφική παράνοια των διοργανώσεων της CONMEBOL.
Για πολλές δεκαετίες η Ευρώπη ήταν εκείνος ο τύπος που πήγαινε στις συναντήσεις παλιών συμμαθητών με το αψεγάδιαστο κουστούμι του και την οργανωμένη και ιδανική ζωή από πίσω, με την καλή και σταθερή θέση στην τράπεζα, την υπέροχη γυναίκα που δουλεύει ως μεσίτρια και τα δυο αψεγάδιαστα παιδιά που τα λένε Κλεισθένη και Ανδρονίκη. Αν και ικανοποιημένος με την πορεία της καριέρας του, ο τύπος πάντα ζηλεύει κρυφά τον παλιόφιλο που καθόταν μαζί στο τελευταίο θρανίο και τώρα σκάει μύτη με χύμα πουκάμισο, μακρύ μαλλί και σκουλαρίκι, μιλάει για την πληθωρική γκόμενα που έχει στην Αυστραλία, την progressive rock μπάντα που έχει φτιάξει με κάτι Ισλανδούς στη Βοστώνη και τη δουλειά του, που περιλαμβάνει μέσα διαμάντια από το Κονγκό, καραμέλες από το Εκουαδόρ, σφουγγαρίστρες από την Κίνα και έναν κουφό Σέρπα από το Νεπάλ, χωρίς να μπορεί ακόμα και ο ίδιος να εξηγήσει με κάποιο λογικό τρόπο τη σύνδεση όλων των παραπάνω.
Φτάνοντας (επιτέλους) στην ουσία. Το Nations League είναι μια διοργάνωση που με μια πρώτη ματιά μπορεί να σου φανεί λίγο μπερδεμένη. Αν όμως κοιτάξεις πιο προσεκτικά, καταναλώσεις τρεις καφέδες και δυο βότκες και αφιερώσεις πέντε ωρούλες από τη ζωή σου για να την κατανοήσεις πλήρως θα καταλάβεις ότι τελικά είναι αρκετά μπερδεμένη. Η λογική της μπορεί να συνοψιστεί απλοϊκά στο εξής: Οι εθνικές ομάδες αντί να δίνουν φιλικά χωρίς νόημα θα παίζουν με ομάδες παρόμοιας δυναμικότητας έχοντας ως έπαθλο κάποιες εξτρά θέσεις για την επόμενη μεγάλη διοργάνωση, είτε αυτή είναι Euro, είτε Μουντιάλ.
Πως μπορεί να γίνει αυτό; Όλες οι εθνικές της Ευρώπης έχουν χωριστεί σε 4 ‘πρωταθλήματα’ ανάλογα με τη δυναμική τους. Κάθε πρωτάθλημα αποτελείται από 4 γκρουπ, κάποια με 3 ομάδες και κάποια με 4. Σύνολο 16 γκρουπ. Οι ομάδες των γκρουπ θα παίξουν μεταξύ τους μέσα στο επόμενο δίμηνο. Οι νικητές των γκρουπ, δηλαδή 16 ομάδες, θα προχωρήσουμε στην επόμενη φάση, των πλει-οφ, εκεί που την άνοιξη του 2020 θα διεκδικήσουν (μέσω μιας ακόμα πιο μπερδεμένης διαδικασίας που θέλει μπόλικη ανάλυση μελλοντικά) 4 εισιτήρια για το Euro 2020.
Ενδιάμεσα από τη φάση των ομίλων και τα περιβόητα μπερδεμένα πλέι-οφ, θα διεξαχθούν κανονικά τα προκριματικά του Euro, όπως ακριβώς τα έχουμε συνηθίσει. Μέσω της κλασικής διαδικασίας (10 όμιλοι, αγώνες μέσα-έξω, προκρίνονται απ’ευθείας οι δυο πρώτοι) θα προκύψουν οι 20 από τις 24 ομάδες του Euro, αφήνοντας 4 ελεύθερα ‘εισιτήρια’ για τους νικητές των πλει οφ του Nations League.
Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, κάποιοι από τους νικητές των γκρουπ του Nations League (κοινώς οι περισσότερες μεγάλες εθνικές της Ευρώπης) πιθανόν θα έχουν εξασφαλίσει την πρόκριση από τα κλασικά προκριματικά, οπότε στη θέση τους θα προχωρήσουν στα πλέι οφ οι αμέσως επόμενες ομάδες της βαθμολογίας. Εδώ πιθανόν να προκύψουν διάφορα μικρά αλλά και μεγαλύτερα ζητήματα (ανάμεσα τους και η – μικρή – πιθανότητα κάποια ομάδα να έχει συμφέρον να χάσει ένα παιχνίδι των προκριματικών για να προκριθεί απ’ευθείας η αντίπαλος της και να καπαρώσει η ίδια τη θέση της στα πλει οφ της Nations League) τα οποία φυσικά και θα αποφύγουμε να αναλύσουμε τώρα με τέτοια ζέστη.
Εκτός από τη σύνδεση του με τις μεγάλες διοργανώσεις όμως, που – μεταξύ μας – είναι και το κομμάτι που ενδιαφέρει τους περισσότερους, το Nations League παραμένει ένα ξεχωριστό τουρνουά, που σημαίνει ότι θα προσπαθήσει να αναδείξει και νικητή-τροπαιούχο. Αυτός θα προκύψει το επόμενο καλοκαίρι από μια διαδικασία ημιτελικών, στην οποία θα βρεθούν οι νικητές των 4 γκρουπ του πρώτου πρωταθλήματος, εκείνου δηλαδή που φιλοξενεί όλες τις μεγάλες ομάδες της ηπείρου.
Τελειώνοντας, θα υπάρχει κανονικά άνοδος και υποβιβασμός. Ο τελευταίος κάθε γκρουπ θα υποβιβάζεται στο αμέσως επόμενο πρωτάθλημα ενώ ο πρώτος θα ανεβαίνει σκαλοπάτι. Έτσι τα πρωταθλήματα και τα γκρουπ που θα σχηματιστούν στο επόμενο Nations League θα διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από αυτά που έχουμε φέτος. Με τη λογική ότι οι μεγάλες ομάδες θα κερδίσουν την πρόκριση τους από τα κανονικά προκριματικά και αυτόματα θα δώσουν τη θέση τους στα πλέι οφ στον αμέσως επόμενο, καταλαβαίνει κανείς ότι όσο πιο πάνω σκαρφαλώσει μια μικρή ομάδα στο Nations League τόσο πιο πιθανό είναι να βρεθεί στα πλέι οφ και κατ’επέκταση μια ανάσα (ή και περισσότερες) από το όνειρο μιας συμμετοχής σε μεγάλη διοργάνωση.
Η εθνική μας ομάδα έχει τοποθετηθεί φέτος στο 3ο πρωτάθλημα (σαν να λέμε στην 3η κατηγορία), σε ένα γκρουπ μαζί με την Ουγγαρία, τη Φινλανδία και την Εσθονία. H πρεμιέρα της στη διοργάνωση θα γίνει το βράδυ του Σαββάτου, εκτός έδρας απέναντι στην Εσθονία. Ο στόχος της ομάδας του Μίχαελ Σκίμπε είναι ξεκάθαρα η πρώτη θέση που θα της δώσει το δικαίωμα να κυνηγήσει ένα εισιτήριο για το Euro 2020 μέσω και των πλέι οφ, αυξάνοντας έτσι τις ελπίδες της να επιστρέψει σε μια μεγάλη διοργάνωση. Για όσους παίκτες μας (και όχι μόνο) ζορίζονται ακόμα να καταλάβουν το σύστημα διεξαγωγής, υπάρχει πάντα ο απλός και παραδοσιακός στόχος που χρησιμοποιούν και οι Άγγλοι: “Κερδίζουμε όλα τα ματς και στο τέλος βλέπουμε τι έχουμε καταφέρει”.