Ο Λόταρ Μάτουσακ είναι βετεράνος τερματοφύλακας και προπονητής τερματοφυλάκων της Σάλκε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Τις οδηγίες του έχουν ακολουθήσει εκατοντάδες νέοι πορτιέρο. Κάποιοι εξ αυτών έφτασαν να παίξουν στη Μπουντεσλίγκα, κάποιοι έμειναν σε μικρότερες κατηγορίες, κάποιοι έγιναν με τη σειρά τους προπονητές τερματοφυλάκων. Ένας όμως εκ των μαθητών του ξεχωρίζει με διαφορά.
Δεκαεφτά χρόνια πριν ο Μάτουσακ είχε ραντεβού στο προπονητικό κέντρο για να ελέγξει ένα 14χρονο πιτσιρικά που προσπαθούσε να ανέβει κατηγορία στις ακαδημίες της Σάλκε. Ο νεαρός εμφανίστηκε στην προπόνηση μαζί με τον παππού του αλλά αυτό δεν ήταν καν το πιο περίεργο κομμάτι της συνάντησης. “Δεν μπορούσα να καταλάβω αν αυτός ήταν ο τερματοφύλακας που μου έλεγαν. Ήταν μικροκαμωμένος και η φωνή του πολύ ψιλή. Από φυσικής άποψης ήταν το ακριβώς αντίθετο ενός τερματοφύλακα”. Αυτή ήταν η πρώτη αλλά και η τελευταία φορά που ο Μάτουσακ αμφισβήτησε τον Μάνουελ Νόιερ.
Όταν τους επόμενους μήνες τέθηκε θέμα απόρριψης του 14χρονου με τη δικαιολογία πως ήταν κοντός και αδύναμος ο Μάτουσακ, που είχε προλάβει να τον τεστάρει εξονυχιστικά, ήταν πλέον ανένδοτος. Ο μικρός είχε πείσμα, ταλέντο και ποιότητα και ο βετεράνος τερματοφύλακας ήταν πεπεισμένος πως μια μέρα θα φτάσει ψηλά. Δεκαεφτά χρόνια μετά ο, καθόλου μικροκαμωμένος πλέον, Νόιερ φιγουράρει σε όλες τις λίστες με τους καλύτερους τερματοφύλακες του πλανήτη (καθώς και σε αρκετές με τους καλύτερους τερματοφύλακες όλων των εποχών) και ο Λόταρ Μάτουσακ συχνά-πυκνά δίνει συνεντεύξεις που κυκλοφορούν με τίτλο “Ο άνθρωπος που ανακάλυψε τον Νόιερ”. Αν αυτό δεν λέγεται δικαίωση, δεν έχω ιδέα πως μπορεί να χαρακτηριστεί.
Την 2η αγωνιστική της σεζόν 2006-07 ο βασικός τερματοφύλακας της Σάκλε, Φρανκ Ροστ τραυματίστηκε και αναγκαστικά κάτω από τα γκολπόστ βρέθηκε ο 20χρονος Νόιερ. Τελείωσε το πρωτάθλημα με 27 συμμετοχές, παρ’ ότι ήταν με διαφορά ο πιο μικρός τερματοφύλακας στη Μπουντεσλίγκα. Στα 19 από αυτά τα παιχνίδια η εστία του έμεινε ανέπαφη. Ήταν πλέον ξεκάθαρο σε όλους πως η Σάλκε είχε “χτυπήσει λαβράκι”. Τα επόμενα χρόνια μαζί με τις συμμετοχές αυξήθηκε και ο ενθουσιασμός όλων. Ο Νόιερ έκανε τόσο εντυπωσιακές εμφανίσεις στη Μπουντεσλίγκα αλλά και στο Τσάμπιονς Λιγκ που χιουμοριστικά σχολιάζαμε “Ο μόνος λόγος που η Σάλκε ονομάστηκε FC Schalke 04 και όχι FC Schalke 00 είναι ότι ο Νόιερ δεν είχε γεννηθεί τότε”.
Αυτό που κάνει τον Γερμανό όμως να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους δεν είναι τόσο τα γρήγορα αντανακλαστικά του, οι σωστές τοποθετήσεις και οι σωτήριες επεμβάσεις του (αν και αυτές είναι αμέτρητες και πολλές φορές τόσο εντυπωσιακές που σου δίνουν την εντύπωση πως κάτω από αυτό το τόσο Γερμανικό παρουσιαστικό κρύβεται ένα τέλεια προγραμματισμένο ρομπότ, που κάνει τους αντιπάλους να φαίνονται σαν παιδάκια δημοτικού που προσπαθούν να σκοράρουν απέναντι στο ανεπτυγμένο λυκειόπαιδο που καλύπτει με τον όγκο του και μόνο όλο το τέρμα). Υπάρχουν αρκετοί που τον συναγωνίζονται σ’αυτούς τους τομείς.
Είναι κυρίως η ικανότητα του να συμμετέχει στο παιχνίδι της ομάδας παίζοντας μακριά από την εστία του. Μια ικανότητα την οποία βελτιώνει συνεχώς από μικρός, συμμετέχοντας κανονικά στις ασκήσεις με τη μπάλα που κάνουν όλοι οι υπόλοιποι. Σε μια από τις πρώτες προπονήσεις του στη Σάλκε κάποιοι θεατές που δεν τον ήξεραν στο τέλος του ζήτησαν αυτόγραφο πιστεύοντας πως είναι κάποια νέα μεταγραφή για το χώρο του κέντρου, πριν ανακαλύψουν σοκαρισμένοι πως πρόκειται απλά για τον τρίτο τερματοφύλακα της ομάδας.
Η μεταγραφή του στη Μπάγερν που ακολούθησε ήταν απλά το αναμενόμενο βήμα προς την κορυφή. Μαζί με όλους τους διαθέσιμους τίτλους και τις ατομικές διακρίσεις ήρθε και η τελειοποίηση της θέσης “τερματοφύλακας-λίμπερο” που τόσα χρόνια δούλευε μόνος του. Μπορεί στο παρελθόν αρκετοί τερματοφύλακες να άφηναν συχνά την εστία τους, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, αλλά αναμφίβολα κανένας δεν το έκανε με τη συχνότητα, την άνεση και την επιτυχία που το κάνει ο Νόιερ. Στο 2-0 επί της Ρόμα για το Τσάμπιονς Λιγκ, τον Νοέμβριο του 2014, ο Νόιερ ολοκλήρωσε το ματς έχοντας πραγματοποιήσει περισσότερες σωστές πάσες από 8 παίκτες των Ιταλών! Οι αναλύσεις των αγώνων που συμμετέχει δείχνουν ότι ο πορτιέρο της Μπάγερν τις περισσότερες φορές καλύπτει με την παρουσία του ένα 35% του γηπέδου.
Δεν είναι λίγοι οι ποδοσφαιρικοί αναλυτές που ισχυρίζονται ότι ο Γερμανός αλλάζει ουσιαστικά το ποδόσφαιρο με τον τρόπο που αγωνίζεται, μια αλλαγή που πιθανόν θα την αντιληφθούμε καλύτερα μετά από μερικά χρόνια όταν θα θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό ένας τερματοφύλακας να παίζει συχνά μακριά από την εστία του, βοηθώντας την ομάδα και επιθετικά και αμυντικά, προσφέροντας μια εξτρά λύση στην προσπάθεια να κυκλοφορήσει σωστά η μπάλα και μια επιλογή άμεσης επέμβασης σε περίπτωση που ο αντίπαλος κλέψει μια μπαλιά και προσπαθήσει να βγει στην αντεπίθεση την ώρα που όλη η ομάδα είναι ανεβασμένη ψηλά για να πιέσει.
Φυσικά μια τέτοια αντιμετώπιση του παιχνιδιού κρύβει κινδύνους. Η εστία μένει εκτεθειμένη ενώ πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος η έξοδος του να μην είναι αρκετά γρήγορη και να καταλήξει είτε σε εύκολο γκολ, είτε σε κόκκινη κάρτα. “Αν φοβόμουν, θα έμενα κολλημένος στην εστία” δηλώνει χωρίς καμία τύψη ο ίδιος. Τα λάθη άλλωστε είναι μέσα στο παιχνίδι και από αυτά βελτιώνεσαι και μαθαίνεις. Τα λάθη είναι ο μόνος δρόμος προς την τελειότητα. “Βγες έξω και κάνε λάθη” ήταν η χαρακτηριστική ατάκα που έλεγε ο Γιόχαν Κρόιφ στον πιτσιρικά, τότε, τερματοφύλακα του Στάνλει Μένζο, στην πρώτη του θητεία ως προπονητής του Άγιαξ.
Μετά από εκατοντάδες συμμετοχές με τη Μπάγερν και την εθνική Γερμανίας πάντως, τα λάθη του Νόιερ είναι απειροελάχιστα, σε αντίθεση με τα σωτήρια τάκλιν και διωξίματα που έγιναν εκτός περιοχής. Κάπως έτσι άλλωστε έφτασε η Γερμανία στην κορυφή του κόσμου το 2014. Στο παιχνίδι απέναντι στην Αλγερία είχε 19 επαφές μακριά από την εστία του, βοηθώντας τα μέγιστα στο να προκριθεί έστω και δύσκολα η ομάδα στην επόμενη φάση προσπερνώντας το εμπόδιο των Αλγερινών που κάθε φορά που προσπαθούσαν να πιάσουν στον ύπνο τους κουρασμένους Γερμανούς, που πίεζαν συνεχώς, έβρισκαν απέναντι τους έναν ετοιμοπόλεμο τερματοφύλακα-λίμπερο που έφτασε να κάνει τάκλιν ακόμα και δίπλα στο κόρνερ. “Είναι ο καλύτερος λίμπερο που έχω δει μετά τον Μπεκενμπάουερ” είχε πει γι’αυτόν ο σπουδαίος Αντρέας Κέπκε.
Σήμερα το μεσημέρι στη δύσκολη έξοδο της Μπάγερν στην έδρα της Χέρτα στο Βερολίνο, ο Νόιερ θέλει να κρατήσει για 20η φορά φέτος ανέπαφη την εστία του. Αν τα καταφέρει και η ομάδα του Γκουαρντιόλα φύγει με το διπλό τότε δεν αποκλείεται να στεφθεί και μαθηματικά πρωταθλήτρια από τώρα, αν η Ντόρτμουντ στραβοπατήσει στη Στουτγκάρδη. Ένα ακόμα πρωτάθλημα στο παλμαρέ του θα είναι ένα ιδανικό κλείσιμο εβδομάδας για τον 30χρονο πλέον Νόιερ, που την Τετάρτη υπέγραψε το νέο 5ετες συμβόλαιο του με τους Βαυαρούς. Ακόμα κι αν όλα πάνε στραβά από εδώ και πέρα και δεν μπορέσει να κατακτήσει κανέναν άλλο τίτλο στην καριέρα του η θέση του στο πάνθεον των τερματοφυλάκων είναι καπαρωμένη και η λεζάντα της θα μπορούσε άνετα να είναι: “Ο καλύτερος τερματοφύλακας-λίμπερο που έχει δει ο κόσμος”.