maestro-volley

Ραντεβού “αιωνίων” στο φιλέ

Στο Ποδόσφαιρο μπορείς να ντριμπλάρεις όλη την αντίπαλη ομάδα και να μπεις θριαμβευτικά με τη μπάλα στα δίχτυα, στο Μπάσκετ να καπακώσεις το ριμπάουντ και με δρασκέλισμα γατόπαρδου να κάνεις το “coast-to-coast” για να καρφώσεις επιδεικτικά στα μούτρα του αντιπάλου, στο Χάντμπολ να κλέψεις το τόπι και να σκοράρεις στον αιφνιδιασμό με σπάσιμο στη μέση, στο Ράγκμπι να πάρεις παραμάζωμα όλη την αντίπαλη άμυνα, ξεγλιστρώντας μέχρι την τελική γραμμή… στο Βόλεϊ όμως;

Το βόλεϊ είναι το μοναδικό άθλημα που αφενός η κάθε φάση είναι ξεχωριστή και η δράση απρόοπτη και κυριολεκτικά ασταμάτητη (καθώς σημειώνεται πόντος κάθε το πολύ δεκαπέντε δευτερόλεπτα) και αφετέρου όσο βιρτουόζος χειριστής της μπάλας και να είσαι ατομικά, όσα κιλά δεξιοτεχνία κι αν διαθέτεις, δεν μπορείς να πετύχεις τίποτα, χωρίς τη συγχρονισμένη συνδρομή και τη μαεστρία των  συμπαικτών σου.

Το Βόλεϊ γεννήθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με το «ξαδερφάκι» του, το Μπάσκετ στη Μασαχουσέτη, στην προσπάθεια να επινοηθεί ένα άθλημα με αντίστοιχη πυκνή δράση και εναλλαγές, αλλά παράλληλα πιο «σοφτ», χωρίς το αυξημένο ρίσκο τραυματισμού που συνεπάγεται ένα άθλημα στενής σωματικής επαφής, ένα σπορ χωρίς το εξαντλητικό τρέξιμο «πάνω-κάτω» που να μπορούν να το απολαμβάνουν και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία. Κάπως έτσι λοιπόν, η μπάλα του προέρχεται από το ποδόσφαιρο,  η αμιγής χρήση των χεριών από το χάντμπολ, το φιλέ είναι του Τένις, η κεντρική ιδέα είναι του Μπάντμιντον και η διάρθρωση σε περιόδους από το Μπέιζμπολ.

Το απόλυτο “Mindfuck”

Στα Αραβικά το λένε «ιπτάμενη μπάλα», ονομασία που φτιάχνει μεν μια πολύ ωραία εικόνα, αλλά στην πράξη οι καλύτεροι παίκτες είναι αυτοί που έχουν την ικανότητα να λοκάρουν στο ραντάρ την τροχιά της μπάλας και να προβλέψουν το ακριβές σημείο προσγείωσης της, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζονται να επιλέξουν και να εκτελέσουν τη βέλτιστη τεχνική υποδοχής της. 

maestro-volley-1-stoiximanblog

Το Βόλεϊ είναι πολύ ιδιαίτερο άθλημα για δύο κύριους λόγους: αφενός γιατί δεν χρειάζεται σωματική επαφή για να σκοράρεις, αλλά η απόλυτη συνεργασία έξι ετερόκλητων ατόμων με διακριτούς ρόλους στο δικό τους χώρο και αφετέρου γιατί ο στόχος είναι να κρατήσουν τη μπάλα στον αέρα και ταυτόχρονα να την κάνουν να ακουμπήσει ανέπαφα στο αντίπαλο έδαφος, χρησιμοποιώντας σύνθετες κινήσεις, εντελώς ξένες ως προς την καθημερινότητα του ανθρώπου. Το να κλωτσήσεις πχ το πετραδάκι (“μπάλα”) που θα βρεθεί μπροστά σου την ώρα που περπατάς ή να πετάξεις ένα σκουπίδι στο καλάθι, είναι σχεδόν αταβιστικές κινήσεις, σε φουλ αντίθεση με την εντελώς «ξεκούδουνη» μανσέτα ή το καρφί.  

Οι σχετικά σφιχτοί κανόνες και περιορισμοί για τις ζώνες δράσης και τις κυκλικές μετακινήσεις των παικτών (συν τις αλλαγές) ανάλογα με την ιδιότητα τους, στοιχειοθετούν ένα αρκετά περίπλοκο “modus operandi” που καθιστά αυτόματα το Βόλεϊ ως το πιο εγκεφαλικό άθλημα που προϋποθέτει αυξημένη οξυδέρκεια και ικανότητα λήψης συγχρονισμένων αποφάσεων σε ελάχιστο χρόνο.

Πρόκειται λοιπόν για ένα καταιγιστικό άθλημα, που απαιτεί μεν δύναμη και ταχύτητα εκτέλεσης, αλλά συνδυασμένη με εξυπνάδα: να διατηρείς υψηλό βαθμό αυτοσυγκέντρωσης κατά την εκτέλεση του σχεδίου δράσης (προσαρμοσμένο στα δυνατά και τρωτά σημεία του εκάστοτε αντιπάλου), να προστατεύεις τη θετική ψυχολογία και την ομόνοια όταν ο αντίπαλος πάρει το momentum του αγώνα και να εστιάζεις πάντα στην επόμενη φάση, ανεπηρέαστος ψυχολογικά από τα τεκταινόμενα. Το πιο σημαντικό συστατικό επιτυχίας στο βόλεϊ, παραμένει η πνευματική ικανότητα να “διαβάζεις” το παιχνίδι… 

Ο Υπαρκτός Σοσιαλισμός του Φιλέ

«Ο βολεϊμπολίστας δεν είναι σολίστ, αλλά μέλος μιας ορχήστρας. Από τη στιγμή που θα αρχίσει να σκέφτεται ότι είναι ξεχωριστός, είναι ταυτόχρονα τελειωμένος». 

maestro-volley-2-stoiximanblog

Το Βόλεϊ θεωρείται το πέμπτο δημοφιλέστερο άθλημα παγκοσμίως, αν και σε πάρα πολλές χώρες είναι σίγουρα μες την τριάδα, καθώς πρόκειται για ένα σπορ στο οποίο αφενός έχουν θέση όλοι, ανεξαρτήτως σωματομετρικών χαρακτηριστικών και κουλτούρας (εδώ βοηθάει η απουσία επαφής) και αφετέρου απαιτεί ομαδικό πνεύμα και συντονισμένη προσπάθεια. Γι’ αυτό ίσως φάνταζε ανέκαθεν εξαιρετικά ελκυστικό στην Άπω Ανατολή και στις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ, αλλά και σε χώρες όπως το Ιράν και η Κούβα. Το τελείωμα της επίθεσης με καρφί προέρχεται από τις Φιλιππίνες στα 1920, η μανσέτα αναπτύχθηκε στην Ανατολική Ευρώπη τη δεκαετία του 1940, αλλά η πραγματική επανάσταση επήλθε με τις καινοτόμες αμυντικές τεχνικές και επιθετικές τεχνικές των Ιαπώνων από την Ολυμπιάδα του 1972. Η εισαγωγή και τελειοποίηση του jump serve και η κατάργηση του κανονισμού των αλλαγών, έφεραν το παιχνίδι στα σημερινά του μέτρα.

Το σύγχρονο παιχνίδι συνιστά την επιτομή της συγχρονισμένης επίθεσης και της ομαδικότητας και απαιτεί ένα λεπτό συνδυασμό δύναμης και επιδεξιότητας, αλτικότητας και εκρηκτικότητας, αλλά προπάντων ταχύτητα λήψης απόφασης. Οι παίκτες έχουν εξειδίκευση και ετερόκλητους ρόλους, κάτι που αυτόματα διευρύνει τη δυνατότητα συμμετοχής στο άθλημα, ακόμη και σε μικρούς το δέμας παίκτες στη θέση του λίμπερο.

Το πώς σφυρηλατούνται οι σχέσεις μεταξύ των μελών της ομάδας, δεν έχει ανάλογο – είμαστε μαζί στο τελείωμα κάθε πόντου, είτε γιορτάζοντας, είτε δίνοντας κουράγιο».

Άθλιες προκαταλήψεις και γλιστερές βίδρες

«Την πρώτη μέρα που πήγα στο σχολείο και είπα στους φίλους ότι γράφτηκα βόλεϊ όλοι γελούσαν, με ειρωνεύονταν χρησιμοποιώντας διάφορα αισχρόλογα. Στην αρχή νεύριασα, άλλα έπειτα κατάλαβα ότι δεν είχε νόημα να ασχολούμαι μαζί τους γιατί δεν υπήρχε περίπτωση να βρω το δίκιο μου ούτε μία στο εκατομμύριο. Τώρα πλέον έχω συνηθίσει στα αστεία τους και κάνω σα να μην υπάρχουν όταν με κοροϊδεύουν».

maestro-volley-3-stoiximanblog

Έχουν περάσει έξι χρόνια από την παραπάνω μαρτυρία μαθητή του ΓΕΛ Ξάνθης, αντιπροσωπευτική ακόμη φοβούμαι για τη νοοτροπία και τις αντιλήψεις με τις οποίες έχουμε εμποτίσει τα παιδιά μας. 

Στις ΗΠΑ πάλι, έχουν περάσει 70 χρόνια από τότε που η επικρατούσα άποψη ήταν ότι βόλεϊ παίζουν οι λευκοί και μπάσκετ οι Αφροαμερικανοί μπάσκετ, χωρίς φυσικά να έχει αλλάξει κάτι επί της ουσίας. Εξάλλου ευδοκιμεί εξίσου η δοξασία πως το Μπιτς Βόλεϊ είναι αμιγώς «κοριτσίστικο» άθλημα, με τα περισσότερα κολλέγια να μην το περιλαμβάνουν καν στους κύκλους σπουδών τους για άρρενες! Από την άλλη βέβαια, αφού είπαμε ότι πρόκειται για τόσο  εγκεφαλικό σπορ, δεν φαντάζει καθόλου παράλογο…

Εξάλλου δεν πάνε πολλά χρόνια από το 2012, όταν ο τότε δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον σε άρθρο του στην Daily Telegraph, είχε γράψει πως είναι ενθουσιασμένος με την παρουσία των «ημίγυμνων γυναικών» που διαγωνίζονταν στο μπιτς βόλεϊ των Ολυμπιακών αγώνων, ενώ έγραψε και το αμίμητο (ακόμη και για Σεφερλή) ότι «γυαλίζουν σαν γλιστερές βίδρες ενώ το νερό πιτσιλίζει τα καπέλα των θεατών», ένα «υπέροχο» θέαμα, για τον ίδιο. 

Αλίμονο όμως αν μας πτοούσαν οι αμετροεπείς αυτού του κόσμου αγόρι μου και κορίτσι μου. Αξίζει να ξεκινήσεις να παίζεις βόλεϊ, χωρίς φυσικά να σε απασχολεί στο παραμικρό το φύλο, η ηλικία ή το ύψος σου. Να ξεκινήσεις βόλεϊ γιατί κάθε πόντος είναι δημιουργία πολλών ανθρώπων και θα τριφτείς σε γρήγορες αποφάσεις αναβαθμίζοντας το νοητικό επίπεδο σου, θα σε μάθει να “επιλέγεις” ,να “μοιράζεις” και να εκτελείς έξυπνα βελτιώνοντας και εξελίσσοντας την ποιότητα της ζωής σου.

Η Eλληνική Covid πρωτοτυπία & το ντέρμπυ των «αιωνίων»

Και σαν να μην μας έφταναν οι σεξιστές (Εγγλέζοι) πρωθυπουργοί μέσα στον τρελό χαμό με τον Covid-19 (με τα γνωστά αποτελέσματα), μας πρόφτασαν τα νέα από το Πολυτεχνείου του Τορίνο που παρέδωσε έρευνα, αναφορικά με την επικινδυνότητα μετάδοσης της νόσου για κάθε άθλημα, που έφερε το Βόλεϊ στην πρώτη θέση επικινδυνότητας με μεγάλη διαφορά από το δεύτερο Ράγκμπι και το Μπάσκετ (ακολουθούν Τζούντο, Πυγμαχία, Ποδόσφαιρο, Κολύμβηση, Ξιφασκία, Στίβος κοκ)

Οι μελετητές για να κατατάξουν τα αθλήματα ανάλογα με το κατά πόσο εύκολα ή δύσκολα συμβάλλουν στην εξάπλωση του ιού, εξέτασαν δεδομένα όπως η επαφή των αθλητών μεταξύ τους στις προπονήσεις, η επαφή τους με το κοινό, αλλά και η απόσταση του κοινού στις εξέδρες, οι αθλητικές εγκαταστάσεις κ.α.

Παρόλα αυτά, η ΕΣΑΠ ξαφνικά αποφάσισε την επανέναρξη της Volleyleague ανδρών, τρεις μήνες μετά τη διακοπή λόγω κορονοϊού, δίνοντας στο ελληνικό πρωτάθλημα την παγκόσμια πρωτιά να γίνει η μοναδική φετινή διοργάνωση που θα ολοκληρωθεί μέσα στους αγωνιστικούς χώρους και εντέλει μας προικοδότησε με τον αναμενόμενο τελικό.

Δεν υπάρχει άθλημα που να έχει συνεισφέρει περισσότερο από τη θεμελίωση του όρου «ντέρμπυ των αιωνίων» στο υποσυνείδητο γενιών και γενιών φιλάθλων, από το Βόλεϊ, καθώς από το 1965 μέχρι το 1996, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός ήταν οι μοναδικές ομάδες που στέφτηκαν πρωταθλήτριες, με 17 και 15 κατακτήσεις αντίστοιχα. Έκτοτε βέβαια ο Παναθηναϊκός άρχισε σταδιακά να παρακμάζει και ο τελευταίος τελικός πρωταθλήματος μεταξύ των «αιωνίων», καταγράφεται στο μακρινό 2004.

Δεν έχασε λοιπόν την ευκαιρία ο φετινός ενισχυμένος Παναθηναϊκός και εκμεταλλευόμενος τη συγκυρία του ότι λόγω Covid ο ΠΑΟΚ αγωνίστηκε χωρίς ξένους (και τον τραυματισμό του Σωτηρίου) και βρέθηκε ξανά στον τελικό μετά από δέκα χρόνια. Παίκτης-κλειδί για τη σειρά των αγώνων θα είναι ο εκπληκτικός Δανός πασαδόρος των «Πράσινων» που είναι πραγματικά το βαρόμετρο της ομάδας.

Το Βόλεϊ είναι κατεξοχήν άθλημα ρυθμού και ψυχολογίας, με συρρικνωμένα διαστήματα αποσυμπίεσης για τους αθλητές, οπότε σε μια σειρά αλλεπάλληλων αγώνων σε πρωτόγνωρες συνθήκες και πρωτόκολλα, μετά από εκτεταμένο διάστημα αγωνιστικής απραξίας, οι αβεβαιότητες αυγατίζουν. Ειδικά οι ομάδες που έχουν  συνηθίσει να προπονούνται και να αγωνίζονται σε μικρές σάλες, έχουν πιο δύσκολη και αργή προσαρμογή σε μεγάλα στάδια, με τη ζωτική λειτουργία του σερβίς να είναι αυτή που επηρεάζεται περισσότερο.

Υπό αυτό το πρίσμα, η απόφαση της ομοσπονδίας, η σειρά των τελικών να διεξαχθεί στις φυσικές έδρες των ομάδων και όχι στο αχανές ΟΑΚΑ, δίνει ένα επιπλέον αβαντάζ στους «ερυθρόλευκους». Το οξύμωρο βέβαια σχήμα είναι ότι με την μόνιμη ένταση μεταξύ των οπαδών των δύο «αιωνίων» (με αισχρά επεισόδια ακόμη και στους αγώνες των γυναικείων τους ομάδων), έχουμε καταντήσει να αποτελεί ουσιαστικά ευτύχημα το γεγονός της διεξαγωγής των αγώνων κεκλεισμένων των θυρών

Βόλεϊ και Στοίχημα

Η ταχύτητα και η ένταση της διακύμανσης των αποδόσεων, ποικίλει ανάλογα με τη δημοτικότητα του αθλήματος και το βεληνεκές της διοργάνωσης. Ακόμη και ο ίδιος ο Γκουαρδιόλα να βγει και να πει φόρα παρτίδα, ότι πχ πιστεύει ακράδαντα πως το φετινό Τσάμπιονς Λιγκ, θα το κατακτήσει εντέλει η Μπάγερν  και η δήλωση του να εκπυρσοκροτήσει έναν μεγάλο όγκο στοιχημάτων, ο βαθμός εμπιστοσύνης της αγοράς στα σοφιστικέ μοντέλα της (αλλά και το βάθος του τζίρου) είναι τόσο μεγάλος που οι αποδόσεις θα μείνουν ακλόνητες. Στον αντίποδα, η απόδοση πχ να κερδίσει η Λευκορωσία τη Σλοβακία, στα τελικά του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος Βόλεϊ, θα υποστεί δραματικές μεταβολές, ακόμη και από τον ελάχιστο τζίρο που θα προέλθει από μια μικρή δράκα παικτών που θα ακολουθήσουν τη συμβουλή κάποιου σεσημασμένου τίπστερ.

Παρότι λοιπόν το Βόλεϊ είναι αρκετά ψηλά στις προτιμήσεις των παικτών του στοιχήματος και η Stoiximan προσφέρει αμέτρητες αγορές βόλεϊ, η έκταση συνολικού προϊόντος δεν φτάσει στα επίπεδα του Ποδοσφαίρου ή του Τένις. Ο βασικός λόγος είναι πως παρότι οι αλγόριθμοι που βγάζουν τις αποδόσεις είναι παρόμοιοι με αυτούς του Τένις (αλυσίδες Markov), έχουν να αντιμετωπίσουν το ντελικάτο πρόβλημα ότι στο Βόλεϊ, τόσο ο παίκτης που σερβίρει, όσο και ο αντίπαλος που υποδέχεται τη μπάλα, εναλλάσσονται συνεχώς, με συνέπεια να μην μπορούν να αξιοποιηθούν τα στατιστικά τους δεδομένα με τη δέουσα ακρίβεια.  

Μια άλλη ιδιαιτερότητα είναι πως το πλεονέκτημα της έδρας, το οποίο υφίσταται σε όλα τα ομαδικά αθλήματα, στο βόλεϊ έχει αυξημένη σημασία ένεκα της επίδρασης που μπορεί να έχει, αυτό καθαυτό το γήπεδο διεξαγωγής ενός αγώνα, ακόμη και κεκλεισμένων των θυρών. Το μέγεθος λοιπόν της σάλας, η απόσταση από τις εξέδρες, το ύψος της οροφής, το ύψος και ο τρόπος του φωτισμού μαζί με την αρχετυπική χρήση του γηπέδου, συνθέτουν ένα πλέγμα παραγόντων που ενίοτε παίζουν καθοριστικό ρόλο και περιπλέκουν περισσότερο τα πράγματα.

“Θα σας πω ένα μυστικό”

Για όποιον πάντως ενδιαφέρεται, υπάρχουν μερικά στατιστικά δεδομένα που στο Βόλεϊ παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον και ουσιαστικά στοιχειοθετούν την ερμηνεία του αποτελέσματος: 

  • Οι επιδόσεις στο ποσοστό θετικής υποδοχής, στο ποσοστό άριστων υποδοχών και στο ποσοστό κερδισμένων επιθέσεων, συνθέτουν μια αλυσίδα καθοριστικής σημασίας. Με άλλα λόγια οι καλές ομάδες τείνουν να εκμεταλλεύονται τα καλά ποσοστά υποδοχής και να τα μετουσιώνουν σε κερδισμένες επιθέσεις, ήτοι κερδισμένους πόντους.
  • Οι πόντοι που κερδήθηκαν από κόντρα επίθεση, είναι αυτοί που χτίζουν το momentum ή «γυρίζουν» τα παιχνίδια.
  • Ο περιορισμός των λαθών στις μπλοκαρισμένες επιθέσεις είναι εξίσου καθοριστικός 
  • Ο Κανόνας των 7 – Οι Τοπ ομάδες δεν απεμπολούν πάνω από 7 πόντους το σετ σε λάθη (είτε από σερβίς, υποδοχή ή επίθεση)

 

maestro-volley-3-stoiximanblog

Αρκεί να αναλογιστούμε ότι σε ένα τυπικό σετ, εκδηλώνονται κατά μέσο όρο 50-51 επιθέσεις που αντιστοιχούν σε 45 σερβίς και 37-38 υποδοχές, ενώ ο μέσος όρος λαθών ανά σετ είναι 7.4-7.5  

Το στερεότυπο ορίζει πως σε μια σειρά αγώνων ντέρμπυ, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα γίνει, σε όποια κατάσταση κι αν δείχνουν οι ομάδες και κάπως έτσι είναι. Στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα συνήθως κρίνεται κόντρα στα ορθολογικά δεδομένα και τις στατιστικές, από μη παραμετροποιήσιμους παράγοντες, που έχουν να κάνουν περισσότερο με ψυχικά αποθέματα και προσωπικές οπτασίες κάποιων πρωταγωνιστών με το άγγιγμα της μοίρας. Λογικά ο Παναγιώτης Πελεκούδας θα είναι ένας από αυτούς. Αξίζει όμως χίλιες φορές, να διαβάσετε την ιστορία του. Γιατί είτε μιλάμε για Βόλεϊ, είτε μιλάμε για στοίχημα, “το να γελάς και να διασκεδάζεις, την ώρα που όλα γίνονται «που…να», είναι τέλειο!”… 

Θα σας πω ένα μυστικό

 

Maestro