«Δύο ενδεχόμενα υπάρχουν. Είτε είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν, είτε δεν είμαστε. Και τα δύο είναι εξίσου τρομακτικά.»
(Άρθουρ Κλαρκ)
Τις τελευταίες μέρες στην παγκόσμια επικαιρότητα έχουν επιστρέψει έστω και από σπόντα τα UFO, γνωστά και ως ΑΤΙΑ, χάρη στα διάφορα περιστατικά με “μυστηριώδη αντικείμενα στον αέρα” που καταγράφηκαν στις ΗΠΑ. Μια πιθανή άφιξη των εξωγήινων στη Γη είναι ένα θέμα που απασχολεί τους ανθρώπους εδώ και αιώνες αλλά υπάρχουν κάποιοι περίοδοι που το ενδιαφέρον του κόσμου αυξάνεται υπερβολικά. Μια τέτοια είναι και η επονομαζόμενη «Χρυσή εποχή της επιστημονικής φαντασίας», μια περίοδος που ξεκινάει από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και καλύπτει και όλη τη δεκαετία του 50′.
Στο διάστημα αυτό οι θεάσεις ΑΤΙΑ πολλαπλασιάστηκαν και το ζήτημα έγινε κάτι σαν εμμονή για ένα κομμάτι του πληθυσμού ειδικά στην Αμερική και στην Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο που τότε βγήκαν στους κινηματογράφους δυο από τις πιο διάσημες ταινίες του είδους, το The Day the Earth Stood Still (1951) και το The War of the Worlds (1953). Αν και τα περισσότερα περιστατικά που έχουν καταγραφεί έχουν ως βάση την Αμερική (δηλαδή τον αγαπημένο προορισμό όλων των εξωγήινων, όπως ξέρουν όλοι όσοι έχουν μεγαλώσει με τις ταινίες του Χόλιγουντ), μια από τις πιο φημισμένες «επισκέψεις» πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία.
Το ημερολόγιο δείχνει 27 Οκτωβρίου 1954. Στη Φλωρεντία η Φιορεντίνα υποδέχεται την Πιστοϊέζε σε έναν αγώνα για το πρωτάθλημα των αναπληρωματικών. Στο τουρνουά αυτό, που αργότερα καταργήθηκε, οι ομάδες είχαν τη δυνατότητα να δίνουν χρόνο συμμετοχής στους παίκτες που δεν χωρούσαν στην ενδεκάδα. Οι προπονητές δεν είχαν δικαίωμα να κάνουν αλλαγές εν ώρα αγώνα οπότε αυτά τα παιχνίδια, που διεξάγονταν πάντα μεσοβδόμαδα, ήταν ο μοναδικός τρόπος για να πάρουν λεπτά όσοι έμεναν εκτός βασικών πλάνων.
Εκείνο το μεσημέρι Τετάρτης στις εξέδρες του Κομουνάλε (το γήπεδο που όλοι ξέρουμε ως Αρτέμιο Φράνκι και το οποίο συνεχίζει μέχρι και σήμερα να φιλοξενεί τα παιχνίδια της Φιορεντίνα) βρίσκονταν περίπου 10.000 θεατές. Ο αγώνας μπορεί να μην είχε βαθμολογικό ενδιαφέρον αλλά, εκτός του ότι αντίπαλος ήταν η γειτονική Πιστοϊέζε, ο κόσμος δεν ήθελε να χάσει καμία ευκαιρία να δει την αγαπημένη του ομάδα. Όπως και οι εξωγήινοι, έτσι και οι ‘βιόλα’ διένυαν τη χρυσή εποχή τους. Την προηγούμενη σεζόν είχαν τερματίσει 3οι στη Σέριε Α, μια επιτυχία που αποδείχτηκε πως ήταν μόνο η αρχή αφού τη σεζόν 1955-56 κατέκτησαν το πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας τους και την αμέσως επόμενη χρονιά έφτασαν μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου και ηττήθηκαν από τη Ρεάλ.
Όλα αυτά όμως έμοιαζαν εκείνο το φθινοπωρινό μεσημέρι ως επιστημονική φαντασία. Οι θεατές στο Κομουνάλε το μόνο που περίμεναν ήταν να δουν ένα διασκεδαστικό παιχνίδι χωρίς σκοπιμότητες. Στο πρώτο ημίχρονο οι προσδοκίες τους εκπληρώθηκαν, αφού η αναμέτρηση είχε καλό ρυθμό, αρκετές φάσεις και τέσσερα γκολ, δυο για κάθε ομάδα. Αυτό που ακολούθησε στο δεύτερο ημίχρονο όμως, εξαφάνισε σχεδόν κάθε ανάμνηση από τα πρώτα 45′.
Περίπου στις 2.20 και ενώ παιζόταν τα πρώτα λεπτά της επανάληψης ο αγώνας σταμάτησε προσωρινά γιατί κανένας δεν παρακολουθούσε την πορεία της μπάλας. Ούτε οι θεατές, ούτε οι ποδοσφαιριστές. Σύμφωνα με τα όσα κατέγραψε ο διαιτητής του αγώνα αργότερα, το παιχνίδι διακόπηκε “γιατί οι θεατές είδαν κάτι στον ουρανό”. Σύμφωνα με τους παίκτες και αρκετούς από τους θεατές, αυτό το κάτι ήταν πιο συγκεκριμένο. Ήταν UFO.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα παρόμοια περιστατικά, εδώ οι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι είδαν τα περίεργα αυτά αντικείμενα στον ουρανό είναι χιλιάδες. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι ποδοσφαιριστές των δυο ομάδων και κάποιοι αρκετά διάσημοι Ιταλοί, όπως ο Αρντίκο Μανίνι, ένας από τους βασικούς αμυντικούς της εθνικής Ιταλίας με συμμετοχή και στο Μουντιάλ του 1954, και ο Aρτούρο Μαφέι, προπονητής τερματοφυλάκων των ‘βιόλα’ και ένας από τους κορυφαίους Ιταλούς αθλητές στο άλμα εις μήκος τότε. To αξιοπερίεργο αυτό θέαμα δεν ήταν ορατό μόνο από το γήπεδο. Στα γραφεία της «La Nazione», μιας εκ των παλαιότερων περιφερειακών εφημερίδων της Ιταλίας, τα τηλέφωνα χτυπούσαν ασταμάτητα, καθώς άνθρωποι από διάφορα σημεία της Φλωρεντίας αλλά και από άλλες περιοχές της Τοσκάνης δήλωναν πως παρατήρησαν κάτι πολύ περίεργο στον ουρανό. Η περιγραφή αυτού που είδαν διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Ο Μανίνι περιγράφει τα UFO ως αυγά που κινούνταν αργά, ένας άλλος παίκτης των γηπεδούχων, ο Τσιαπέλα, λέει ότι ήταν δύο λευκά αντικείμενα που πήγαιναν πέρα δώθε. Ο Ρονάλντο Λόμι της Πιστοϊέζε είδε δυο φωτεινούς κύκλους ενώ στις εκατοντάδες άλλες μαρτυρίες που καταγράφηκαν κάποιοι μιλάνε για σχήματα που έμοιαζαν με “πούρο”, με “λαμπερές μπάλες” και με τα χαρακτηριστικά κινέζικα κωνικά καπέλα. Αυτό στο οποίο όλοι συμφωνούν είναι ότι το περίεργο θέαμα κράτησε μερικά λεπτά και όταν τελικά εξαφανίστηκε από τον ουρανό ακολούθησε κάτι που έμοιαζε με χιονόπτωση, μόνο που αντί για χιόνι έπεφτε στο έδαφος ένα περίεργο υλικό που έμοιαζε με λεπτό βαμβάκι ή χνούδι, το οποίο βαφτίστηκε ποιητικά από τους δημοσιογράφους ως “μαλλιά αγγέλου”.
Ο συντάκτης της «La Nazione» Τζιόρτζιο Μπατίνι έκανε μεγάλες προσπάθειες να συλλέξει με ένα σπίρτο αυτό το περίεργο χνούδι που έπεφτε σχεδόν σε όλη την πόλη και τελικά τα κατάφερε, παρ’ότι τις περισσότερες φορές που το ακουμπούσε αυτό έλιωνε στο χέρι του. Το δείγμα του, μαζί με αρκετά ακόμα που μάζεψαν κάποιοι άλλοι κάτοικοι της πόλης, μεταφέρθηκε στο Ινστιτούτο Χημικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και εξετάστηκε από τον καθηγητή Τζιοβάνι Κανέρι που κατέληξε πως είναι άκαυστο και μη ραδιενεργό.
Τις επόμενες μέρες η ιστορία βρισκόταν τυπωμένη στις περισσότερες ιταλικές εφημερίδες αλλά και σε κάποιες του εξωτερικού. Σε πολλά από τα ρεπορτάζ, ανάμεσα σε μαρτυρίες θεατών και περαστικών και στα εντυπωσιακά σκίτσα με ιπτάμενους δίσκους που κόβουν βόλτες πάνω από το Κομουνάλε, συναντούσες και κάποιες αναφορές στον πλανήτη Άρη, καθώς εκείνη την δεκαετία οι περισσότεροι μύθοι για τους εξωγήινους συνδέονταν μαζί του.
Όπως συμβαίνει με όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις, πολλοί (ειδικοί και μη) προσπάθησαν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν τι ακριβώς έγινε με κάποια λογικά δεδομένα. Μια από τις θεωρίες λέει ότι η ιταλική Πολεμική Αεροπορία πραγματοποιούσε στρατιωτικές ασκήσεις που περιλάμβαναν συστήματα που είχαν στόχο να μπερδέψουν τα ραντάρ, τα οποία σε συνδυασμό με τον μεσημεριανό ήλιο πιθανόν να μπέρδεψαν τον κόσμο. Η πιο διαδεδομένη από όλες, που προσπαθεί να εξηγήσει και την παρουσία του χνουδιού, σχετίζεται με… αράχνες. Ιπτάμενες αράχνες!
Πιο συγκεκριμένα, με το φαινόμενο «ballooning» το οποίο κανένας δεν γνώριζε τότε αφού εντοπίσθηκε και μελετήθηκε πολλά χρόνια αργότερα. Σύμφωνα με αυτό κάποιες φορές ορισμένα είδη αραχνών χρησιμοποιούν τους ιστούς τους ως αερόστατα ή πανιά για να μεταφερθούν με τη βοήθεια των ρευμάτων του αέρα από ένα μέρος σε ένα άλλο που βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα μακριά.
Το γεγονός ότι η μεταναστευτική περίοδος των αραχνών συμπίπτει με την ημερομηνία της θέασης μοιάζει να επιβεβαιώνει τη θεωρία. Από την άλλη, οι υπέρμαχοι της άποψης ότι αυτό που εμφανίστηκε στον ουρανό της Φλωρεντίας δεν είχε καμία σχέση με τον πλανήτη μας υποστηρίζουν ότι στη φασματογραφική ανάλυση που έγινε στο Ινστιτούτο τα χημικά στοιχεία που εντοπίστηκαν στα χνούδια δεν ταιριάζουν με αυτά που βρίσκει κανένας σε έναν ιστό αράχνης. Το ποιος έχει δίκιο και το τι ακριβώς είδε ο κόσμος της Τοσκάνης ίσως να μην το μάθουμε ποτέ.
Στο πλαίσιο ενός αφιερώματος το BBC συγκέντρωσε πριν μερικά χρόνια μερικούς από τους ποδοσφαιριστές που συμμετείχαν στο παιχνίδι και παρ’ότι έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε όλοι τους παρέμεναν πεπεισμένοι πως είχαν δει κάτι ξεχωριστό. “Ήμουν τόσο περίεργος και ταυτόχρονα τόσο χαρούμενος γιατί εκείνα τα χρόνια όλοι μιλούσαν για εξωγήινους. Όλοι μιλούσαν για UFO, και τελικά εμείς είχαμε την ευκαιρία να τους δούμε. Ειλικρινά πιστεύω ότι τους είδαμε” δήλωσε ο ηλικιωμένος πια Ρομόλο Τούτσι, ένας από τους έντεκα που κατέβασε εκείνη τη μέρα η Πιστοϊέζε σε έναν αγώνα που τελικά συνεχίστηκε λίγη ώρα αργότερα και έληξε με 6-2, αν και είναι σίγουρο πως αν ρωτήσεις οποιονδήποτε από τους παρευρισκόμενους τι θυμάται από το συγκεκριμένο παιχνίδι κανένας δεν θα σου απαντήσει το σκορ.