Έστω ότι είσαι ένας από αυτούς τους ευκατάστατους κυρίους που τα τελευταία χρόνια συρρέουν από όλο τον πλανήτη στην Αγγλία με σκοπό να αγοράσουν μια ομάδα. Η καθημερινότητα σου είναι γεμάτη πολυτέλειες, άνεση και μεγάλα μεγέθη. Το σπίτι μεγάλο, το αμάξι μεγάλο, το σκάφος μεγάλο, το υπόλοιπο των τραπεζικών λογαριασμών μεγάλο, η απληστία μεγάλη. Η μοίρα το φέρνει έτσι που το πρώτο σου εκτός έδρας παιχνίδι είναι με τη Φούλαμ κι εσύ αποφασίζεις να πάρεις μια πρώτη γεύση από τη μαγεία της Πρέμιερ Λιγκ, της ελίτ του παγκοσμίου ποδοσφαίρου.
Ο σοφέρ σου σε αφήνει σε ένα κοινό δρομάκι, έξω από έναν χαμηλό τοίχο με κόκκινα τούβλα που θεωρητικά σε χωρίζει από την… αίθουσα των VIP’s στην οποία σκοπεύεις να κάτσεις. Περνάς από μια στενή είσοδο, που νιώθεις ότι είναι φτιαγμένη για κοντούς ανθρώπους (ή ανθρώπους μιας άλλης εποχής, όπως εξηγεί κάθε φορά ο υπεύθυνος για το τουρ του γηπέδου), και σε οδηγούν σε ένα μικρό σπίτι, που είναι χωμένο ανάμεσα σε δυο κερκίδες.
Ανεβαίνεις μερικές εξωτερικές σκάλες, μπαίνεις σε ένα μικρό χολ, διασχίζεις το εσωτερικό ενός σχεδόν κανονικού σπιτιού, περνάς από μια αίθουσα γεμάτη τραπεζάκια που υποκρίνεται πως είναι κάτι σαν καφέ-μπαρ και σε οδηγούν σε ένα μπαλκονάκι με τρεις σειρές από ξύλινες πτυσσόμενες καρέκλες, από αυτές που έχεις δει μόνο σε παλιές ταινίες και σε καλά διατηρημένες εκκλησίες. Τους ενημερώνεις ότι μάλλον κάποιο λάθος έχει γίνει και ότι εσύ ψάχνεις τη σουίτα σου, εκεί που φιλοξενούνται τα μεγάλα κεφάλια των φιλοξενούμενων, με τους πουπουλένιους καναπέδες που έχουν μασίφ σκελετό οξιάς, τον πλουσιοπάροχο μπουφέ και τις θεόρατες HD τηλεοράσεις. Αυτοί όμως σου δείχνουν μερικές ξύλινες και οπτικά άβολες θέσεις κάπου στα αριστερά του μπαλκονιού και σου λένε “εκείνες είναι οι θέσεις σας κύριε, καλώς ήρθατε στο Κρέιβεν Κότατζ”.
Όπως πιθανόν θα είδατε ή θα πληροφορηθήκατε, ένα από τα πρώτα παιχνίδια της φετινής Πρέμιερ Λιγκ διεξήχθη στο γήπεδο της Φούλαμ, που επανήλθε στην πρώτη κατηγορία διατηρώντας την παράδοση που τη θέλει τα τελευταία χρόνια να παίζει τέλεια το ρόλο του ασανσέρ. Και μπορεί γενικότερα σαν σύλλογος να μην είναι τόσο ελκυστικός για τους ξένους φιλάθλους, αφού δεν έχει ούτε τις επιτυχίες, ούτε τον κόσμο, ούτε την αύρα που έχουν άλλες βρετανικές ομάδες, αλλά παραμένει εν μέρει ξεχωριστός χάρη και στο γήπεδο του.
Η ιστορία του Κρέιβεν Κότατζ ξεκινάει πολλές δεκαετίες πριν από την ίδρυση της ομάδας. Το πολύ μακρινό 1780 ο βαρόνος Γουίλιαμ Κρέιβεν έφτιαξε στο σημείο που βρίσκεται τώρα το γήπεδο μια εξοχική κατοικία (cottage στα αγγλικά). Εκείνη την εποχή στην περιοχή του Φούλαμ υπήρχε ένα δάσος που αποτελούσε ιδανική επιλογή για τους κατοίκους του Λονδίνου που ήθελαν να κυνηγήσουν. Το σπίτι του κυρίου Κρέιβεν ήταν για αρκετές δεκαετίες το ορμητήριο αρκετών εξ αυτών αλλά ταυτόχρονα λειτουργούσε και ως ένα μέρος που επέλεγαν διάφοροι ευγενείς που ήθελαν να ξεσκάσουν, κάνοντας μια βόλτα στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Σύμφωνα με κάποιες φήμες, η συγκεκριμένη οικία έχει φιλοξενήσει κατά καιρούς αρκετούς διάσημους, με πιο γνωστούς τη βασίλισσα Βικτωρια και τον συγγραφέα του ‘Σέρλοκ Χολμς’, Άρθουρ Κόναν Ντόιλ.
Η χρησιμότητα του ως εξοχική κατοικία έλαβε τέλος έναν περίπου αιώνα αργότερα, όταν το οίκημα καταστράφηκε ολοσχερώς από μια φωτιά που ξέσπασε τον Μάιο του 1888. Το οικόπεδο εγκαταλείφθηκε και έπρεπε να περάσουν έξι χρόνια για να ενδιαφερθεί ξανά κάποιος γι’αυτό. Κι εδώ μπαίνει στην ιστορία η Φούλαμ. Η ομάδα του Λονδίνου είχε ιδρυθεί το 1879 αλλά τα πρώτα 15 χρόνια της ιστορίας της τα πέρασε κάνοντας νομαδική ζωή. Στο διάστημα αυτό άλλαξε πολλά γήπεδα αλλά για διαφορετικούς λόγους δεν κατάφερε να στεριώσει σε κανένα. Για παράδειγμα, σε κάποια από αυτά δεν υπήρχε πουθενά χώρος για αποδυτήρια και οι παίκτες άλλαζαν ρούχα σε γειτονικές παμπ ενώ ένα από τα τελευταία που χρησιμοποίησε πριν ανακαλύψει το Κρέιβεν Κότατζ είχε ένα μικρό τεχνικό θεματάκι: Σε κάποιο σημείο του αγωνιστικού χώρου έστεκε αγέρωχο ένα… δέντρο.
Η διοίκηση της Φούλαμ αγόρασε το οικόπεδο το 1894, χρειάστηκε δυο ολόκληρα χρόνια για να το καθαρίσει και να το μετατρέψει από ένα μάτσο αποκαΐδια σε κανονικό γήπεδο και τελικά το εγκαινίασε το φθινόπωρο του 1896. Έναν αιώνα και μερικά χρόνια αργότερα, παίζει ακόμα στο ίδιο μέρος που οι πρώτοι της παίκτες ξεκίνησαν να γράφουν την ιστορία του συλλόγου. Η ιδιαιτερότητα της όμως δεν περιορίζεται στο ότι αγωνίζεται στον ίδιο ακριβώς χώρο για τόσες πολλές δεκαετίες. Το τρομερό με το Κρέιβεν Κότατζ είναι ότι το ίδιο το γήπεδο παραμένει σε κάποια σημεία αναλλοίωτο ακόμα και σήμερα που η ομάδα αγωνίζεται στην Πρέμιερ Λιγκ της χλιδής και των αμέτρητων εκατομμυρίων!
Πιο συγκεκριμένα, η κεντρική κερκίδα, που χτίστηκε το 1905 (!) από τον αρχιτέκτονα Άρτσιμπαλντ Λιτς, τον άνθρωπο που σχεδίασε αρκετά από τα πρώτα μεγάλα γήπεδα σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία, θεωρείται σήμερα διατηρητέο κτίριο και γι’αυτό το λόγο η Φούλαμ δεν μπορεί να την κατεδαφίσει ή να αλλάξει πολλά πράγματα σε αυτή. Κάπως έτσι στο πάνω μέρος της κερκίδας υπάρχουν μέχρι και σήμερα εκατοντάδες ξύλινα πτυσσόμενα καθίσματα, σαν αυτά που είχαν τα γήπεδα τις εποχές που οι τηλεοπτικές μεταδόσεις ήταν ακόμα ασπρόμαυρες. Κι αυτή δεν είναι η μόνη “προστατευόμενη” κατασκευή του γηπέδου.
Όπως αναφέραμε και στον πρόλογο και σίγουρα θα έχετε προσέξει αν έχετε παρακολουθήσει έστω ένα εντός έδρας παιχνίδι της Φούλαμ, στη μια γωνία του γηπέδου υπάρχει ένα διώροφο σπίτι με ένα μπαλκόνι που έχει θέα στο γήπεδο. Το κτίριο αυτό κατασκευάστηκε και αυτό τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα και θεωρείται η συνέχεια του εξοχικού που είχε χτίσει ο βαρόνος Κρέιβεν πολλά χρόνια πριν. Για πολλές δεκαετίες εκεί στεγάζονταν όλα τα γραφεία του συλλόγου ενώ ένα μέρος του αποτελούσε και κανονική κατοικία, όπου έμενε μόνιμα ο φροντιστής του γηπέδου. Σήμερα ο πάνω όροφος είναι κάτι σαν αίθουσα αναψυχής για τους ανθρώπους της διοίκησης, τους συγγενείς των παικτών και τους επίσημους καλεσμένους του αντιπάλου, που βλέπουν μαζί το παιχνίδι από το γραφικό μπαλκόνι. Στο κάτω μέρος του κτιρίου βρίσκονται τα αποδυτήρια, που θεωρούνται από τα πιο μικρά της Πρέμιερ Λιγκ.
Στο παρελθόν η προοπτική να μετακομίσει η Φούλαμ σε ένα νέο, σύγχρονο γήπεδο είχε μελετηθεί από αρκετούς. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις που εμφανιζόταν ένας νέος υποψήφιος επενδυτής για την ομάδα, οι οπαδοί ανησυχούσαν ότι αυτό που τον ενδιέφερε πρωτίστως είναι να βάλει χέρι στο πανάκριβο οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται το γήπεδο. Όπως συμβαίνει σχεδόν σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις, η πιθανότητα μετακόμισης δίχαζε και συνεχίζει να διχάζει τον κόσμο.
Υπάρχουν αυτοί που δεν μπορούν να σκεφτούν καν ότι μπορεί μια μέρα η Φούλαμ να εγκαταλείψει το Κρέιβεν Κότατζ ακόμα και με τις όποιες αδυναμίες του (το γήπεδο θεωρείται πολύ μικρό για τα δεδομένα της Πρέμιερ Λιγκ, τα ξύλινα καθίσματα προφανώς δεν είναι και τα πλέον αναπαυτικά ενώ υπάρχουν και θέσεις στην κερκίδα που δεν βλέπουν το 100% του αγωνιστικού χώρου) και υπάρχουν και οι άλλοι που θεωρούν πως για να αλλάξει επίπεδο η ομάδα πρέπει να αποκτήσει ένα μοντέρνο και μεγαλύτερο γήπεδο. Για την ώρα οι πρώτοι υπερνικούν σε κάθε τέτοια διχογνωμία και αρκετές φορές στο παρελθόν οι οργανωμένες διαμαρτυρίες τους ανάγκασαν τη διοίκηση να διακόψει κάθε σχετικό εγχείρημα.
Best chairs in the Premier League @ViaplayFotball pic.twitter.com/ZdXfp7qjGJ
— Jan Aage Fjørtoft 🇳🇴 (@JanAageFjortoft) August 6, 2022
Γι’αυτό το λόγο τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια να βελτιωθεί το Κρέιβεν Κότατζ στο βαθμό που είναι φυσικά εφικτό. Το 2019 ξεκίνησε η ολοκληρωτική ανάπλαση της κεντρικής κερκίδας που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στο ποτάμι. Όταν αυτή παραδοθεί σε λίγο καιρό, το γήπεδο θα χωράει πλέον 29.600 θεατές, περίπου 7.000 περισσότερους από όσους χωρούσε προηγουμένως. Ακόμα και μετά από αυτήν τη μοντέρνα παρέμβαση όμως, η έδρα της Φούλαμ τοποθετημένη δίπλα ακριβώς από τον Τάμεση, σε μια αντικειμενικά όμορφη περιοχή γεμάτη δέντρα και ωραία μονοπάτια, με τις κλασικές ξύλινες καρέκλες του, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της εξωτερικής πλευράς του και με το γραφικό σπιτάκι δίπλα στο κόρνερ, θα παραμείνει ένα πολύ ξεχωριστό γήπεδο, από αυτά που γοητεύουν ακόμα αρκετούς φιλάθλους που το θεωρούν ως μια από τις καλύτερες εκτός έδρας εκδρομές του αγγλικού πρωταθλήματος.