Ήταν το τελευταίο λεπτό. Ο 28χρονος Ομάρ Αλ Σομά είχε στήσει τη μπάλα προσεκτικά, είχε πάρει φορά και περίμενε το σινιάλο του διαιτητή για να εκτελέσει το πιο σημαντικό φάουλ της καριέρας του. Ο διαιτητής σφύριξε, ο επιθετικός της Συρίας εκτέλεσε με το δεξί του πόδι και ο θόρυβος που έκανε η μπάλα όταν χτύπησε το αριστερό δοκάρι του Μάθιου Ράιαν δεν θα ξεχαστεί ποτέ από τους πρωταγωνιστές εκείνης της ημέρας. Η Συρία αποχαιρέτησε το όνειρο του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου στην ιστορία της και η Αυστραλία έκανε ένα ακόμα βήμα προς τον στόχο. Τι έμεινε; Το τελευταίο μπαράζ.
Αν υπάρχει μια εθνική που ξέρει τι σημαίνει ‘μπαράζ για μια θέση στο Μουντιάλ’ αυτή είναι αναμφίβολα η ομάδα από την απομακρυσμένη ήπειρο στο κάτω δεξιά μέρος του παγκόσμιου χάρτη. Όλη η ιστορία του ποδοσφαίρου της Αυστραλίας είναι ουσιαστικά μια ατέλειωτη διαδικασία μπαράζ. Αυτό που κάποιες χώρες έζησαν ή θα ζήσουν μια, δυο ή τρεις το πολύ φορές, οι Αυστραλοί το περνάνε σχεδόν κάθε τέσσερα χρόνια!
H αρχή έγινε το 1966, στην πρώτη προσπάθεια της χώρας να πάρει μέρος σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να περάσει το εμπόδιο της άγνωστης και απομονωμένης Βόρειας Κορέας, σ’ένα διπλό μπαράζ που διεξήχθη στην ουδέτερη Καμπότζη. Αποτέλεσμα; Δυο βαριές ήττες με συνολικό σκορ 2-9! Στη συνέχεια πήρε σειρά το Μουντιάλ στο Μεξικό. Οι, ερασιτέχνες ακόμα, Αυστραλοί βρίσκονται ξανά στα μπαράζ, όπου αντιμετωπίζουν το Ισραήλ. Το αποτέλεσμα ξανά το ίδιο. Πλήρης αποτυχία με μια ήττα εκτός και μια ισοπαλία στο Σίδνεϊ.
Ακολουθεί μια μικρή πετυχημένη παρένθεση το 1974, με την ομάδα να προκρίνεται για πρώτη φορά σε Μουντιάλ αφήνοντας εκτός τη Νότια Κορέα, έστω και με το ζόρι (δυο ισοπαλίες και νίκη με 1-0 στο τρίτο παιχνίδι στο ουδέτερο Χονγκ Κονγκ) και μετά επιστροφή στην κανονικότητα και τις αποτυχίες.
Ήταν Νοέμβριος του 1985 όταν οι Αυστραλοί ταξίδεψαν στη Γλασκώβη για το πρώτο μπαράζ με αντίπαλο τη Σκωτία. Για να φτάσουν εκεί οι Σκωτσέζοι χρειάστηκαν ένα πέναλτι στα τελευταία λεπτά του αγώνα με τους Ουαλούς. Το πέναλτι μπήκε, η ομάδα κέρδισε τον χρυσό πόντο αλλά έχασε τον προπονητή της, αφού η καρδιά του 63χρονου Τζοκ Στέιν δεν άντεξε την πίεση και το άγχος. Τη θέση του στον πάγκο ανέλαβε ο βοηθός του, ο 44χρονος προπονητής της Αμπερντίν τότε, Άλεξ Φέργκιουσον.
Εκμεταλλευόμενοι και τον χειμωνιάτικο καιρό, οι Σκωτσέζοι κερδίζουν με 2-0. Η αποστολή της Αυστραλίας γυρνάει στην πατρίδα αποφασισμένη να κάνει ό,τι περνάει απ’τα χέρια της για να ανατρέψει το σκορ. O προπονητής Φράνκ Άροκ προειδοποιεί τους Σκωτσέζους με την ατάκα “μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί το αντηλιακό σας” αλλά την ώρα που όλοι στην ομάδα ποντάρουν στην εξαντλητική μεσημεριανή ζέστη που θα λυγίσει τους Σκωτσέζους, η ομοσπονδία τους ‘κρεμάει’ και σε συνεργασία με τη ΦΙΦΑ ορίζει το παιχνίδι για αργά το απόγευμα, με τη δροσούλα. Το ματς λήγει 0-0 και οι Αυστραλοί βλέπουν ένα ακόμα Μουντιάλ από την τηλεόραση.
Κάπως έτσι, φτάνουμε στα προκριματικά του Μουντιάλ του 1994. Οι Αυστραλοί είναι πιστοί στο ραντεβού τους με τα μπαράζ, περνάνε το πρώτο εμπόδιο του Καναδά (έστω και στα πέναλτι) και περιμένουν τον τελικό αντίπαλο τους από τη ζώνη της Λατινικής Αμερικής αυτή τη φορά. Και τότε έρχεται το σοκ αφού ο αντίπαλος που περιμένουν είναι άλλος απ’αυτόν που τελικά συναντάνε. Η Κολομβία των Βαλντεράμα, Ασπρίγια και Ρινκόν κάνει πάρτι μέσα στο Μονουμεντάλ στην τελευταία αγωνιστική των ομίλων και με μια ξεγυρισμένη πεντάρα (0-5) στέλνει τη φιναλίστ του προηγούμενου Μουντιάλ και νικήτρια του τελευταίου Κόπα Αμέρικα, Αργεντινή, στα μπαράζ. Η ομάδα Νο2 στην παγκόσμια κατάταξη, με παίκτες όπως ο Μπατιστούτα, ο Σιμεόνε, ο Ρεδόνδο, ο Ρουτζέρι, ο Μπάλμπο και ο Γκοικοετσέα αναγκάζεται για πρώτη φορά να παίξει μπαράζ και οι Αργεντίνοι, όπως συνήθως, δεν το παίρνουν και πολύ ψύχραιμα.
To ‘El Grafico’ κυκλοφορεί με ένα κατάμαυρο εξώφυλλο και μια μόνο λέξη στο κάτω μέρος: Ντροπή. Ο κόσμος αγανακτισμένος τα βάζει με όλους και με όλα (αφού η ομάδα κόντεψε να μείνει ακόμα και εκτός μπαράζ, αλλά για καλή της τύχη η Παραγουάη δεν μπόρεσε να σκοράρει στα τελευταία λεπτά του αγώνα με το Περού) και ο προπονητής, Άλφιο Μπασίλε, ψάχνει τρόπους για να ανατρέψει το κλίμα. Ο 33χρονος Ντιέγκο Μαραντόνα, που προέρχεται από 15μηνη απουσία λόγω της τιμωρίας του για το θέμα του ντόπινγκ, καλείται εσπευσμένα για τα μπαράζ, παρά το ότι εκείνη τη σεζόν έχει παίξει όλα κι όλα 5 ματς με τη Νιούελ’ς.
Την ίδια ώρα που οι Αργεντίνοι έχουν το πιστόλι στον κρόταφο, μ’ένα άρρωστο ποδοσφαιρικά έθνος κρεμασμένο πάνω τους, οι Αυστραλοί απολαμβάνουν την ξαφνική φήμη δίνοντας συνεντεύξεις παντού ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να λύσουν τα δικά τους… θεματάκια. “Μας είχαν δώσει σ’εκείνα τα προκριματικά να φορέσουμε τη χειρότερη στολή που έχει φορεθεί ποτέ σε οποιοδήποτε σπορ” θυμάται ο μέσος Ρόμπι Σλέιτερ. “Ακόμα και σήμερα τα παιδιά στο Fox Sports βάζουν μια στο τόσο τη φωτογραφία μου μ’εκείνη τη φανέλα και κάθε φορά που τη βλέπω ταράζομαι”. Η εμφάνιση ήταν τόσο τραγική που οι παίκτες απειλούσαν πως δεν θα προπονηθούν αν τους ανάγκαζαν να τη φορέσουν ξανά.
Η ομοσπονδία υποχώρησε, δεχόμενη να φορεθεί η παλιά εμφάνιση, κι έτσι στο ιστορικό πρώτο παιχνίδι των δυο ομάδων στο Σίδνεϊ, και με τους παγκόσμιους προβολείς στραμμένους πάνω τους, οι ‘Socceroos’ (όπως είναι το μάλλον αποτυχημένο, για τα δικά μα γούστα, παρατσούκλι τους) αφοσιώθηκαν στον πολύ μεγάλο αντίπαλο τους. Σ’ένα κατάμεστο γήπεδο η Αργεντινή, με τον Ντιέγκο αρχηγό, πήρε προβάδισμα με μια κεφαλιά του Μπάλμπο στο 37′ αλλά πριν προλάβει να χαρεί το 0-1, οι γηπεδούχοι ισοφάρισαν με γκολ του Βίντμαρ. Το δεύτερο ημίχρονο είχε κάποιες φάσεις και για τις δυο ομάδες αλλά το σκορ δεν άλλαξε. Η πρώτη έκπληξη είχε ήδη γίνει, αφού κανένας δεν πίστευε ότι η αδύναμη Αυστραλία, που σε μεγάλο βαθμό είχε στο ρόστερ της ημι-επαγγελματίες από το εγχώριο πρωτάθλημα, θα κοντράριζε στα ίσα τη φημισμένη αντίπαλο της.
Ο Σλέιτερ, τον οποίο οι Αργεντινοί αποκαλούσαν απλά “ο κόκκινος”, λόγω του χρώματος των μαλλιών του, έκλεψε τις εντυπώσεις, καταφέρνοντας να περιορίσει τον Ντιέγκο σε πολύ μεγάλο βαθμό. Μετά το τέλος του ματς ένα μέλος της αργεντίνικης αποστολής του είπε ότι η γυναίκα του Μαραντόνα, που βρισκόταν στην κερκίδα, είχε ζητήσει τη φανέλα του. Ο Αυστραλός την έδωσε χωρίς δεύτερη σκέψη. Λίγο αργότερα στα αποδυτήρια τον ενημέρωσαν πως ο Μαραντόνα ήθελε να τον δει. Ο Ντιεγκίτο του χάρισε τη φανέλα του και του έδωσε ραντεβού στο Μπουένος Άιρες. “Φυσικά την έχω ακόμα” λέει με περηφάνια ο 53χρονος πλέον ποδοσφαιρικός σχολιαστής.
Δυο εβδομάδες αργότερα σε ένα ασφυκτικά γεμάτο Μονουμεντάλ η Αργεντινή πήρε το χρυσό εισιτήριο πολύ πιο δύσκολα απ’ότι περίμεναν όλοι, μ’ένα τυχερό αυτογκόλ από μια σέντρα του Μπατιστούτα στο δεύτερο ημίχρονο. “Όταν φτάσαμε εκεί, ο πρόεδρος της Αργεντινής δήλωσε ότι δεν υπάρχει κανένα άλλο αποτέλεσμα πέρα από τη νίκη. Όλοι ξέραμε ότι αν δεν κέρδιζαν η μέρα εκείνη θα έμενε στην ιστορία ως μέρα θλίψης” θυμάται ο αρχηγός Πόλ Γουέιντ. Οι Αυστραλοί τα έδωσαν όλα, πίεσαν για την ισοφάριση και τελικά ‘έπεσαν’ με ψηλά το κεφάλι, απέναντι σε ένα μεγαθήριο του παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Η ανακούφιση και τα έξαλλα πανηγύρια του Μαραντόνα και όλων των υπολοίπων στο φινάλε αποτελούν παράσημο μέχρι και σήμερα για το ποδόσφαιρο της χώρας.
Σ’αυτά ήρθε αρκετά χρόνια αργότερα να προστεθεί και μια περίεργη δήλωση του Ντιεγκίτο. Όντας καλεσμένος σε μια τηλεοπτική εκπομπή το 2011 και θέλοντας να επιτεθεί στον ισχυρό άντρα της ομοσπονδίας της χώρας, Χούλιο Γκροντόνα, αποκάλυψε πως πριν από τον επαναληπτικό οι παίκτες της αλμπισελέστε είχαν πιει έναν καφέ που είχε μέσα κάποια ουσία που τους βοήθησε “να τρέχουν περισσότερο”. “Υπήρχε αντι-ντόπινγκ κοντρόλ σε κάθε ματς εκτός από εκείνο που ήταν και το πιο κρίσιμο και ο Γκροντόνα το ήξερε αυτό” ήταν μια ακόμα από τις αμφιλεγόμενες ατάκες του Μαραντόνα στην εκπομπή. Τις επόμενες ημέρες αρκετοί συμπαίκτες του επιβεβαίωσαν ότι πράγματι δεν έγινε κανένας έλεγχος για ντόπινγκ στο ματς εκείνο αλλά αρνήθηκαν ότι αυτοί κατανάλωσαν κάτι ύποπτο. Όσο για τους απέναντι, ο Γουέιντ αντιμετώπισε το θέμα ανέλπιστα χαλαρά: “Όταν το άκουσα, αρχικά σοκαρίστηκα. Αλλά τώρα που το ξανασκέφτομαι, είναι μεγάλο κομπλιμέντο για εμάς. Πρέπει να είχαν φοβηθεί πολύ στη σκέψη ότι θα τους πετάξουμε εκτός Μουντιάλ”.
Μετά από τα ιστορικά εκείνα παιχνίδια με την Αργεντινή, ακολούθησαν δυο ακόμα αποτυχημένα μπαράζ: ένα με το Ιράν για το Μουντιάλ του 1998 και ένα με την Ουρουγουάη γι’αυτό του 2002. Η ‘κατάρα’ έσπασε στα προκριματικά του 2006 όταν η ομάδα του Γκους Χίντινγκ με τους Βίντουκα, Κιούελ, Κέιχιλ, Αλοΐζι και Σβάρτσερ στο ρόστερ, κατάφερε να πάρει εκδίκηση από τους Ουρουγουανούς, να τους αποκλείσει στα πέναλτι και να δώσει το παρών στο πρώτο της Μουντιάλ από το 1974.
Η ευεργετική ‘μετακόμιση’ της ομάδας από την ομοσπονδία της Ωκεανίας, σ’αυτήν της Ασίας την ίδια χρονιά βοήθησε ώστε οι Αυστραλοί να προκριθούν και στις επόμενες δυο διοργανώσεις, κάτι που σημαίνει ότι αν το πρωί της Τετάρτης η ομάδα του 38χρονου αγέραστου Τιμ Κέιχιλ καταφέρει να ξεπεράσει το εμπόδιο της Ονδούρας (στην έδρα της οποίας οι δυο ομάδες ήρθαν 0-0), το Μουντιάλ της Ρωσίας θα είναι το τέταρτο συνεχόμενο στο οποίο θα δώσει το παρών. Και για μια χώρα που μέχρι πριν 12 χρόνια η σπουδαιότερη επιτυχία της ήταν το ότι κάποτε κράτησε τη φημισμένη Αργεντινή του Μαραντόνα στο 1-1 εντός έδρας, αυτό είναι σίγουρα ένα τεράστιο επίτευγμα.