Σέφιλντ-Χάλαμ: το πρώτο ντέρμπι

Η ποδοσφαιρική Boxing Day για τους Βρετανούς, και για όλους τους φίλους -κυρίως- του αγγλικού ποδοσφαίρου παγκοσμίως, είναι μία από τις σημαντικότερες μέρες του χρόνου. Από τη μία η γιορτινή ατμόσφαιρα και η αίσθηση χαράς (με το αλκοόλ να ρέει άφθονο στο αίμα) που φέρνουν πάντα αυτές οι μέρες, ακόμα και σε αυτούς που περνάνε δύσκολα, και από την άλλη οι μεγάλες ποδοσφαιρικές συναντήσεις που διεξάγονται και φέρνουν αυτήν τη ζεστασιά στα -κυριολεκτικά- παγωμένα γήπεδα του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν χτίσει, με πολύ γερές βάσεις, έναν άκρως περίεργο «μύθο» που -όσο κι αν έχει χάσει αρκετά την παλιά του αίγλη- συνεχίζει δυναμικά και στις μέρες μας.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη «σφαγή του Σέφιλντ» που έλαβε χώρα στις 26 Δεκεμβρίου του 1979 ανάμεσα σε Σέφιλντ Γουένσντεϊ και Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, που εξελίχθηκε σε πραγματική μάχη εντός και εκτός γηπέδου, ή τα 66 γκολ που μπήκαν στα δίχτυα στις 10 αναμετρήσεις του ’63 για την πρώτη κατηγορία της Αγγλίας; Όλοι αυτοί που τα έζησαν και φυσικά όλοι εμείς που διαβάσαμε κάποτε γι’ αυτά, φυσικά και όχι. Νιώσαμε, όσο είναι εφικτό κάτι τέτοιο, αυτή τη «μαγεία» που έχουν αυτές οι αναμετρήσεις, χτίζοντας παράλληλα ένα μεγάλο μέρος του μύθου του Αγγλικού ποδοσφαίρου  που έφτασε -δικαίως- σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Όπου κυλάει μια μπάλα και όπου κάποιοι άνθρωποι θα κάθονται να μιλήσουν, να συμφωνήσουν, και να διαφωνήσουν για το ποδόσφαιρο. Εκεί, οι αναμετρήσεις της Boxing Day, θα βρίσκουν πάντα τον χώρο τους.

Η πρώτη Boxing Day διεξήχθη στις 26 Δεκεμβρίου του 1860 και σε αυτήν παίχτηκε και το πρώτο ντέρμπι, με την κανονική έννοια του όρου, να βρεθούν δηλαδή αντιμέτωπες δύο ομάδες από την ίδια πόλη/περιοχή, στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Αυτές οι δύο φυσικά και δεν ήταν άλλες από τη Σέφιλντ ΦΚ, που είχε ιδρυθεί τρία χρόνια νωρίτερα και ήταν η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα στην ιστορία και την Χάλαμ ΦΚ, ή Χόλαμ όπως προφέρεται με την προφορά του Νότιου Γιόρκσαϊρ, που είχε ιδρυθεί μόλις τέσσερις μήνες νωρίτερα, και συγκεκριμένα στις 4 Σεπτεμβρίου της ίδια χρονιάς. Ο αγώνας έγινε με τους κανονισμούς του Σέφιλντ, τους βασικούς ποδοσφαιρικούς κανονισμούς δηλαδή που πάνω τους στηρίχθηκε το ποδόσφαιρο στις επόμενες δεκαετίες, στο Σάντιγκεϊτ Ρόουντ, έδρα της Χάλαμ, και η Σέφιλντ ήταν η νικήτρια, με 2-0, με τις δύο ομάδες να έχουν πάνω στο χόρτο από 16 ποδοσφαιριστές. Από τότε, μέχρι και τις μέρες μας, οι δύο αυτές ιστορικές ομάδες έχουν αγωνιστεί πάνω από 150 φορές στο Rules  Derby, όπως ονομάζεται για ευνόητους λόγους.

Στις μέρες μας η Σέφιλντ ΦΚ αγωνίζεται στη Nothern Premier League Division One East και η Χάλαμ στην -σχεδόν- ερασιτεχνική Nothern Counties East League Division One. Η Σέφιλντ μάλιστα είναι η μόλις δεύτερη ομάδα στην ιστορία του ποδοσφαίρου που έχει τιμηθεί από τη FIFA για όλα αυτά που πρόσφερε στο άθλημα, ουσιαστικά δηλαδή για το ίδιο το άθλημα, το 2004, με το ύψιστο τιμητικό βραβείο (FIFA Order of Merit). H άλλη είναι η Ρεάλ Μαδρίτης των 13 Κυπέλλων Πρωταθλητριών Ευρώπης.

Οι Άγγλοι, ως πραγματικοί λάτρεις της ιστορίας τους και φυσικά του όμορφου παιχνιδιού που λέγεται ποδόσφαιρο, δε θα μπορούσαν να μη δώσουν σε αυτή την αναμέτρηση τις τιμές που πραγματικά της αξίζει έτσι ώστε, ακόμα και στις μέρες μας, με τις δύο ομάδες να βρίσκονται στα ποδοσφαιρικά αζήτητα, να μαθαίνουν οι νέοι γι’ αυτή, βάζοντας και τις γερές βάσεις που χρειάζονται πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις για την αποφυγή του μοιραίου. Ποιο είναι αυτό το μοιραίο; Μα φυσικά να ξεχαστεί με τον καιρό η ομάδα και τα σπουδαία της επιτεύγματα.

Σε μια εποχή όπου τα πάντα κινούνται γύρω από το χρήμα, και τα λαμπερά φώτα, και το ποδόσφαιρο ουσιαστικά είναι εκτός από ένα όμορφο παιχνίδι και ένα προϊόν μαζικής κατανάλωσης ακόμα και από ανθρώπους που δε το αγαπούν πραγματικά, ή έχουν ξεχάσει πως είναι να το αγαπάς πραγματικά, οι πραγματικοί φίλοι των δύο αυτών ιστορικών κλαμπ αναβιώνουν με όλες τις τιμές, εκείνη την πρώτη ποδοσφαιρική αναμέτρηση, έχοντας ως βασικά συστατικά την αγάπη για το ποδόσφαιρο και φυσικά τον αληθινό -στα όρια του γραφικού όπως μόνο οι Άγγλοι διαθέτουν- ρομαντισμό.

Κάπως έτσι οι δύο ομάδες δίνουν ένα φιλικό παιχνίδι την περίοδο των γιορτών για να τιμήσουν εκείνη τη σπουδαία αναμέτρηση δίνοντας παράλληλα και ένα όμορφο ποδοσφαιρικό μάθημα στις νέες γενιές. Τι αξία έχει άλλωστε η αγάπη προς μια ομάδα μόνο όταν αυτή κερδίζει ή μόνο όταν είναι δυνατή; Πολλοί οπαδοί μαζεύονται λοιπόν από νωρίς στο γήπεδο της Σέφιλντ αναβιώνοντας τη μέρα που 32 άνδρες της υψηλής κοινωνίας μαζεύτηκαν στις 26 Δεκεμβρίου του 1860 και έπαιξαν ποδόσφαιρο, βάζοντας τις πρώτες στέρεες βάσεις της υγιούς αθλητικής αντιπαλότητας που με τα χρόνια ταξίδεψε σε κάθε γωνιά του κόσμου, δίνοντας χαρά σε τόσο κόσμο, γεμίζοντας παράλληλα τις Κυριακές τους με ποδόσφαιρο. Οι ιαχές και τα συνθήματα σκίζουν τον αέρα και οι μεθυσμένες αγκαλιές βρίσκουν το χώρο τους ακόμα και στην εποχή της πανδημίας που ζούμε με το ποδόσφαιρο να δείχνει, έστω και για λίγο, το πραγματικό νόημα των γιορτών.


Ο σπουδαίος Πελέ την ημέρα της βράβευσης της ομάδας από τη FIFA

Για να καταλάβετε πόσο σημαντική είναι αυτή η αναμέτρηση για μεγάλη μερίδα του κόσμου, αλλά και για την περιοχή, υπάρχουν άνθρωποι που φτάνουν στο γήπεδο ακόμα και ντυμένοι με παραδοσιακά ρούχα του 1860 δίνοντας έτσι ένα μοναδικά υπέροχο «χρώμα» στην κερκίδα και κατ’ επέκταση στους ποδοσφαιριστές που βιώνουν -έστω και για λίγο- μια ατμόσφαιρα που έχουν δει μόνο σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Φυσικά υπάρχει και παιχνίδι παλαιμάχων που διεξάγεται με εμφανίσεις – ρέπλικες παρόμοιες με αυτές που είχαν φορέσει οι δύο ομάδες στο Derby Rules του 1860. Γαλάζιες με λευκό η Χάλαμ, με τις κόκκινες ρίγες η Σέφιλντ.

Το 2017, ο συγγραφέας Μάρτιν Γουέστμπι, παιδί του Σέφιλντ και λάτρης του ποδοσφαίρου, κυκλοφόρησε το εξαιρετικό βιβλίο «Α History of Sheffield Football 1857-1889», μια τρομακτική έρευνα για όλες τις ομάδες που ξεπετάχτηκαν εκείνη την περίοδο στην περιοχή και για το ρόλο που έπαιξαν στο να βρει το ποδόσφαιρο σιγά-σιγά τον δρόμο του. Οι περισσότερες ιστορίες που βρίσκονται στις σελίδες του είναι απλά απολαυστικές και ενδείκνυται για όλους τους ρετρολάγνους φίλους του αγγλικού ποδοσφαίρου. Με την πανδημία να καλπάζει σε ολόκληρο τον κόσμο και τις περισσότερες Αγγλικές ομάδες να έχουν εμβολιασμένο περίπου μόνο το 70% των ανθρώπων που βρίσκονται σε κάθε ομάδα της Πρέμιερ Λιγκ, τα φετινά παιχνίδια των γιορτών βρίσκονται υπ’ ατμόν και η Boxing Day αναμένεται κουτσουρεμένη. Στο τελευταίο κρίσιμο meeting των ομάδων για το αν θα συνεχιστεί κανονικά το πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ η απόφαση ήταν «ναι» και αυτό που μένει να δούμε είναι κατά πόσο θα μπορέσουν να διεξαχθούν κανονικά όλα τα παιχνίδια.