Παναθηναϊκός Άγιαξ Stoiximan

Κάποτε με τον Άγιαξ

Στο ποδόσφαιρο τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Δεν έχει μισό χρόνο που αν ρωτούσες 100 οπαδούς του Παναθηναϊκού δύσκολα θα πετύχαινες κάποιον ικανοποιημένο που θα στήριζε τον Αντρέα Στραματσόνι. Το ότι ο Ιταλός κατάφερε και κράτησε τη θέση του στην προπονητοφάγα Ελλάδα (άσχετα αν στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε δίκιο ή άδικο) είναι τίτλος για το παλμαρέ του. Λίγους μήνες πιο μετά, το κλίμα είναι εντελώς αντίστροφο. Ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε φουριόζος, οι μεταγραφές φαίνονται αρκετά επιτυχημένες, οι φίλοι του είναι πιο αισιόδοξοι από κάθε άλλη σεζόν των τελευταίων ετών και εκτός από το πρωτάθλημα, ονειρεύονται την επιστροφή στις μεγάλες ευρωπαϊκές στιγμές. Η πρόσφατη ιστορία του Παναθηναϊκού στην Ευρώπη ήταν ένας άνευ προηγουμένου κατήφορος, όπου ο “πρέσβης” κατέληξε να αποκλείεται από ομάδες τύπου Γκαμπάλα, Οντένσε και Μακάμπι τις οποίες κάποτε κοιτούσε αφ’ υψηλού.

Δεν θα μπορούσε η κλήρωση να φέρει πιο ταιριαστό αντίπαλο στον Παναθηναϊκό από τον Άγιαξ στην πρεμιέρα των ομίλων του Europa League. Όχι για το μεγάλο όνομα του Αίαντα, άλλωστε υπάρχουν ένα σωρό μεγάλες ομάδες, ούτε επειδή βρίσκεται σε μέτρια κατάσταση (στον ΠΑΟΚ ακόμα δεν το πιστεύουν πώς αποκλείστηκαν). Αλλά επειδή ο Άγιαξ είναι η ομάδα που έχει σημαδέψει όσο καμία άλλη την ευρωπαϊκή ιστορία του τριφυλλιού. Ευρωπαϊκές επιτυχίες υπήρχαν πάντα. Το 2009 ο ΠΑΟ άφηνε πίσω του Ίντερ και Βέρντερ για να αποκλειστεί στους 16 του Τσάμπιονς Λιγκ στις λεπτομέρειες από τη Βιγιαρεάλ. Το 2003 ο Ολιζαντέμπε έδινε τη νίκη με 0-1 μέσα στο Οπόρτο σπάζοντας το σερί της Πόρτο στο Ντας Άντας και βάζοντας δύσκολα για τον Μουρίνιο και τον Ντέκο, μέχρι που ο Ντερλέι έκοψε τα όνειρα για τους 4 του ΟΥΕΦΑ στην παράταση της Λεωφόρου.

Ένα χρόνο νωρίτερα, έχοντας περάσει δύο φάσεις ομίλων, ο ΠΑΟ κέρδιζε στην Αθήνα με 1-0 την Μπαρτσελόνα για τα προημιτελικά, με πέναλτι του Μπασινά. Στον επαναληπτικό ήταν ο Μιχάλης Κωνσταντίνου που πάγωνε το Καμπ Νου μόλις στο 8′, ενώ λίγο αργότερα μπορούσε να γίνει και το 0-2. Τελικά, με γκολ των Λουίς Ενρίκε και Σαβιόλα οι Καταλανοί πέτυχαν το 3-1 και ο Πουγιόλ ήταν αυτός που έσωσε την πρόκριση όταν έδιωξε πάνω στη γραμμή και γλίτωσε το 3-2 από τον Κωνσταντίνου. Πηγαίνοντας ακόμα πιο πίσω, έχουμε το 1987-88 με τις προκρίσεις επί Οσέρ και Γιουβέντους με τον Σαραβάκο να κάνει καταπληκτικές εμφανίσεις, αλλά και την πορεία μέχρι τους 4 στο Πρωταθλητριών της χρονιάς του Χέιζελ, όταν αποκλείστηκε από την Λίβερπουλ. Όλες αυτές οι πορείες έχτισαν την εικόνα του “Ευρωπαίου” Παναθηναϊκού, αλλά είναι ο Άγιαξ που στιγμάτισε τις πιο μεγάλες στιγμές.

pao-ajax_wembley

Η μεγαλύτερη επιτυχία σε συλλογικό επίπεδο ελληνικής ομάδας ήταν το 1971, όταν ο ΠΑΟ έφτασε μέχρι τον τελικό του Πρωταθλητριών στο Γουέμπλεϊ και πάλεψε για το θαύμα απέναντι στον Άγιαξ του Κρόιφ. Οι παλιότεροι ακόμα και τώρα λένε ιστορίες για τον Δομάζο και τον Αντωνιάδη, τον Καμάρα και τον Φυλακούρη, τον Καψή και τον Οικονομόπουλο. Το 2-0 των Ολλανδών ήταν η επιβεβαίωση της ανωτερότητάς τους, αλλά και μόνο η παρουσία του Παναθηναϊκού στον τελικό ήταν και εξακολουθεί να είναι τεράστιο επίτευγμα. Στιγμές που δεν επαναλήφθηκαν και πλέον με το κλειστό γκρουπ του Τσάμπιονς Λιγκ και το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των ομάδων μοιάζουν απίθανο να συμβούν στο προσεχές μέλλον.

Κι αν οι παλιότερες γενιές δεν ξεχνούν το έπος του 1971, οι πιο νέοι θυμούνται μια άλλη πορεία που τελείωσε και πάλι με τον Άγιαξ. Μπορεί το 1996 ο Παναθηναϊκός να μην ήταν τόσο εντυπωσιακός όσο αυτός 25 χρόνια πιο πριν, ήταν όμως μια σοβαρή καλοδουλεμένη ομάδα με αρκετούς καλούς ποδοσφαιριστές. Mια επιβλητική νίκη επί της Ναντ με 3-1 και τα πράγματα άρχισαν να σοβαρεύουν όταν ο Χουάν Ραμόν Ρότσα αναγκάστηκε να μην τηρήσει τον λόγο του. Με κωλοτούμπες είχε υποσχεθεί να γυρίσει σε περίπτωση νίκης στην Πορτογαλία, με το αεροπλάνο επέστρεψε παρά το γκολ του Μάρκου και το διπλο στο Ντας Άντας. H ήττα στο τελευταίο λεπτό από τους “ψαράδες” της Άαλμποργκ έφερε γκρίνια, αλλά από εκεί και πέρα τα πράγματα πήραν το δρόμο τους, δύο 0-0 με Ναντ και Πόρτο (είπαμε, δεν ήταν η πιο εντυπωσιακή ομάδα εκείνη του Παναθηναϊκού, αλλά ο ποδοσφαιρικός ρεαλισμός φέρνει συχνά τις επιτυχίες) και νίκη επί των Δανών για την πρωτιά του ομίλου.

Η πρωτιά έφερε και μια καλή κλήρωση στους 16, η Λέγκια αποδείχτηκε λίγη για να αντέξει στο ΟΑΚΑ και οι Βαζέχα-Μπορέλι έδωσαν το εισιτήριο για τα ημιτελικά απέναντι στον Άγιαξ που ένα χρόνο πριν κέρδιζε την Μίλαν και κατακτούσε το Τσάμπιονς Λιγκ. Τα ονόματα των παικτών και η μετέπειτα πορεία τους προκαλούν ίλιγγο. Κανού, Ντάβιντς, φαν ντερ Σαρ, Ζέεντορφ, Λιτμάνεν, Όφερμαρς, Κλάιφερτ και ο φαν Χάαλ στον πάγκο. Όπως όμως και το 1971 που το τελικό αποτέλεσμα πέρασε σε δεύτερη μοίρα, έτσι κι η πρόκριση του Άγιαξ στο δεύτερο παιχνίδι με το εντυπωσιακό 0-3 έχει διαγραφεί από την μνήμη των Παναθηναϊκών σε μεγάλο βαθμό. Γιατί αυτό που έχει χαραχτεί στο κέντρο μνήμης του εγκεφάλου είναι το πρώτο παιχνίδι, η κούρσα που έφτιαξε ποδοσφαιρικά τον Γιώργο Δώνη, το ιστορικό γκολ του Κριστόφ Βαζέχα (ένα από τα πιο πανηγυρισμένα γκολ στην ιστορία του συλλόγου) και φυσικά η περιγραφή του Σωτηρακόπουλου και το “παγώνει το Άμστερνταμ” που προκαλεί ρίγος ακόμα στους Παναθηναϊκούς που το έζησαν, κάθε φορά που το βλέπουν. Αντίστοιχες περιπτώσεις με τα γκολ Σαβέβσκι και Βρύζα στη Γλασκόβη και το Λονδίνο αντίστοιχα για ΑΕΚ και ΠΑΟΚ.

Είκοσι χρόνια μετά από την άλωση του Άμστερνταμ, οι δυο αντίπαλοι είναι σε εντελώς διαφορετική κατάσταση. Ο Άγιαξ αγνοεί τις ευρωπαϊκές επιτυχίες πλέον και αποτελεί ένα σούπερ μάρκετ άλλων ευρωπαϊκών συλλόγων, ο Παναθηναϊκός ουσιαστικά έχει έξι σεζόν χωρίς κάποια ιδιαίτερη επιτυχία και με αρκετές ντροπιαστικές αποτυχίες. Είναι σαν να επιστρέφει στην Ευρώπη μετά από απουσία, σαν οι προηγούμενες σεζόν να μην έγιναν ποτέ. Η μπάλα βρίσκεται πλέον στον Στραματσόνι και τους παίκτες του, καθώς καλούνται να χτίσουν ξανά τη σχέση εμπιστοσύνης του Παναθηναϊκού οπαδού με την ευρωπαϊκή προοπτική του συλλόγου και να δείξουν ότι η πρόσφατη ιστορία ήταν απλά μια παρένθεση και όχι ο κανόνας.