Η ομάδα που θέλει να αλλάξει τον τρόπο σκέψης των ποδοσφαιριστών

Το Φάρουμ είναι μια πόλη στα βορειοανατολικά του νησιού της Ζηλανδίας στην ανατολική Δανία. Εκεί την προηγούμενη Πέμπτη η ομάδα της πόλης, η Νόρντζελαντ, αντιμετώπισε την Παρτιζάν στα πλαίσια του 3ου προκριματικού γύρου του Γιουρόπα Λιγκ. Διαβάζοντας για τον αγώνα σε μια οποιαδήποτε αθλητική εφημερίδα ή αθλητικό σάιτ, το πιθανότερο είναι πως δεν θα εντοπίσεις κανένα λόγο που να αξίζει να ασχοληθείς παραπάνω με το ματς. Κι αυτό γιατί η μεγάλη διαφορά του συγκεκριμένου παιχνιδιού εντοπίζεται στα μικρά γράμματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, στα μικρά γράμματα κάτω από την τιμή και τη θέση του εισιτηρίου.

Εκεί η διοίκηση της Νόρντζελαντ έχει τοποθετήσει το συγκεκριμένο μήνυμα: “Το 1% της τιμής αυτού του εισιτηρίου θα διατεθεί για καλό σκοπό. Η Νόρντζελαντ είναι ο πρώτος σύλλογος του πλανήτη που συμμετέχει στο πρόγραμμα Common Goal”. Για τους αδιάβαστους, Common Goal λέγεται το πρότζεκτ που δημιούργησε ένα χρόνο πριν ο Χουάν Μάτα. Η ιδέα είναι απλή. Πολύ απλή. Την περιγράφει ο ίδιος ο Ισπανός παίκτης: “Σκέφτηκα καλά τι μου έχει προσφέρει το ποδόσφαιρο. Ξέρω πόσο τυχερός ήμουν που είχα όλες αυτές τις ευκαιρίες που μου δόθηκαν. Παρ’όλο που έχω ασχοληθεί και με άλλες φιλανθρωπικές ενέργειες στο παρελθόν, ξέρω καλά ότι πρέπει να κάνω περισσότερα. Θέλω να βοηθήσω ώστε κι άλλα παιδιά να έχουν τις ευκαιρίες που είχα κι εγώ. Έτσι από σήμερα, χαρίζω το 1% των αμοιβών μου σε ένα συλλογικό ταμείο που θα λέγεται ‘Κοινός Στόχος’, του οποίου τη διαχείριση έχει ένα αναλάβει ένα γκρουπ 120 φιλανθρωπικών οργανώσεων με έργο σε περισσότερες από 80 χώρες”.

Στους 12 μήνες που μεσολάβησαν από τη δημιουργία του, στην ‘ομάδα’ του Common Goal έχουν προστεθεί περισσότεροι από 50 ποδοσφαιριστές (άντρες και γυναίκες, ανάμεσα τους ο Κιελίνι, ο Χούμελς και ο Σμάιχελ), 3 προπονητές, ο πρόεδρος της ΟΥΕΦΑ και μια ομάδα. Η Νόρντζελαντ. Όπως ανακοινώθηκε στο τέλος της προηγούμενης σεζόν, η ομάδα από τη Δανία θα διαθέτει το 1% από τα έσοδα κάθε εντός έδρας αγώνα της στον ‘Κοινό Στόχο’. Η συμμετοχή της όμως δεν περιορίζεται σ’αυτό. Όλα τα μέλη της διοίκησης, αρκετοί από τους παίκτες και κάποιοι από τους απλούς εργαζόμενους του συλλόγου συμφώνησαν να δίνουν το 1% του μισθού τους, ώστε τα χρήματα αυτά να διατεθούν από το Common Goal σε κάποια οργάνωση ανά τον κόσμο που τα έχει ανάγκη.

Η πολύ απλή και ρεαλιστική ιδέα του όλου εγχειρήματος φαίνεται να τσουλάει, αργά μεν αλλά σταθερά. Όπως ανακοινώθηκε τη μέρα των πρώτων γενεθλίων του Common Goal, η κίνηση έχει ήδη συγκεντρώσει και διαθέσει περισσότερα από 800.000 δολάρια. Η Νόρντζελαντ έγινε η πρώτη ομάδα που τολμάει να συμμετέχει σε μια τέτοια πρωτοβουλία και διαβάζοντας κανείς περισσότερα πράγματα για τη λειτουργία και τη φιλοσοφία της καταλαβαίνει πως αυτό δεν συνέβη τυχαία.

Η σχετικά άσημη ομάδα από τη Δανία έχει από τον Δεκέμβριο του 2015 πρόεδρο τον Τομ Βέρνον. Ο Άγγλος επιχειρηματίας ήταν στο παρελθόν σκάουτ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην Αφρική. Η ενασχόληση του με την ‘Μαύρη ήπειρο’ πέρασε σε άλλο επίπεδο το 1999, όταν ίδρυσε στη Γκάνα την ακαδημία ‘Right to Dream’ (Δικαίωμα στο Όνειρο). Με τα χρόνια η ακαδημία μεγάλωσε και σήμερα θεωρείται η καλύτερη της ηπείρου και μια από τις καλύτερες του κόσμου. Από ένα λασπωμένο γηπεδάκι στο οποίο προπονούνταν ελάχιστα αγόρια από τη Γκάνα, πλέον έχει εκατοντάδες μαθητές από όλη τη Δυτική Αφρική, σύγχρονες εγκαταστάσεις, γυναικείο τμήμα και αρκετές σχολικές υποτροφίες. Ενδεικτικό της καλής δουλειάς που γίνεται είναι ότι περισσότεροι από 30 απόφοιτοι της παίζουν αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκές ομάδες.

Βλέποντας το έργο του να αναπτύσσεται ο Βέρνον αποφάσισε ότι έπρεπε να κάνει το βήμα παραπάνω. Κάπως έτσι προέκυψε η συνεργασία με τη Νόρντζελαντ, μια ομάδα που στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στις ακαδημίες της και σε ένα δίκτυο μικρών συλλόγων της ευρύτερης περιοχής του Φάρουμ που ανακαλύπτουν ταλέντα και τα προωθούν στη μεγάλη ομάδα. Το ‘πάντρεμα’ Βέρνον-Νόρντζελαντ αποδείχτηκε ιδανικό. Ο Άγγλος βρήκε μια ομάδα διατεθειμένη να επενδύσει στις ακαδημίες αλλά χωρίς να είναι ο μόνος στόχος της να βγάλει κάποιο ταλέντο που θα της αποφέρει ένα τσουβάλι λεφτά. Η σωστή διαπαιδαγώγηση των νέων ποδοσφαιριστών είναι το Α και το Ω στο πρόγραμμα των Δανών.

H βασική φιλοσοφία του όλου εγχειρήματος είναι ότι ο νέος που γαλουχείται στις ακαδημίες δεν πρέπει να γίνει ένας ακόμα παίκτης που με το που θα βρει το πρώτο του καλό συμβόλαιο θα αλλοιωθεί από τη ‘φούσκα’ του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, δηλαδή την άνετη και πλουσιοπάροχη ζωή μακριά από τα σοβαρά ζητήματα της κοινωνίας. Κάθε ανερχόμενος παίκτης πρέπει να έχει συνεχώς στο μυαλό του ότι πρέπει κάπως να επιστρέψει ένα μέρος αυτών που κέρδισε χάρη στο ποδόσφαιρο και να χρησιμοποιήσει τη φήμη και τα χρήματα του για να βοηθήσει κι άλλους να κυνηγήσουν το δικό τους όνειρο. Το παιχνίδι δεν μπορεί να είναι αποκομμένο από το κοινωνικό σύνολο και δεν πρέπει να μένει αμέτοχο στα προβλήματα της κοινωνίας.

Ο Βέρνον περιγράφει: “Κάθε παιδί στην ακαδημία μας και στη Γκάνα και στη Δανία ασχολείται ήδη με κάποιο πρόγραμμα που προσφέρει κάτι στο κοινωνικό σύνολο. Για παράδειγμα, έχουμε παιδιά στην ομάδα κάτω των 15 που οργανώθηκαν και βοήθησαν έναν άστεγο που έμενε δίπλα ακριβώς στη στάση που χρησιμοποιούσαν κάθε μέρα. Έχουμε έναν άλλο νεαρό που βοήθησε να ξαναχτιστεί το τζαμί στην πόλη του. Κάποια από αυτά είναι απλές και εύκολες πράξεις. Αλλά ακόμα κι έτσι, αν σου γίνει συνήθεια το να βοηθάς απ’όταν είσαι μικρός, η θεωρία μας λέει ότι όταν γίνεις επαγγελματίας και ίσως κάποτε πρωταθλητής και διάσημος, αυτή η επιθυμία να προσφέρεις κάπως στην κοινωνία θα είναι πλέον δεύτερη φύση σου. O Ντέιβιντ Ακάμ για παράδειγμα που είναι απόφοιτος μας και τώρα κερδίζει πολλά λεφτά στο MLS έχει ήδη δημιουργήσει μια δικιά του ακαδημία στην πατρίδα του τη Γκάνα για να βοηθήσει κι άλλα παιδιά να κυνηγήσουν το όνειρο τους”.

H θεωρία του Βέρνον λέει ακόμα ότι με μια τέτοια εκπαίδευση, που εστιάζει στη σημασία της κοινωνικής ευθύνης και στην αξία του να προσφέρεις στον κόσμο, μπορεί να μειωθούν και τα προβλήματα κατάθλιψης που εμφανίζονται συχνά-πυκνά ακόμα και σε ποδοσφαιριστές παγκόσμιας κλάσης: “Αν δεις τις περισσότερες ακαδημίες, ενδιαφέρονται μόνο για την απόδοση των παικτών στο γήπεδο και για το οικονομικό. Αυτός είναι και ένας λόγος που εμφανίζονται θέματα ψυχικής υγείας στο ποδόσφαιρο: Οι παίκτες καταλήγουν να αναρωτιούνται ποιο είναι το νόημα σε όλα αυτά”.

Εκτός από τις ατομικές πρωτοβουλίες, η Νόρντζελαντ έχει οργανωμένο σχέδιο και για όλες τις ομάδες των ακαδημιών της, μέχρι και την U-12! Στην προσπάθεια τους να κάνουν τους ανερχόμενους παίκτες τους πιο συνειδητοποιημένους, οι Δανοί αποφεύγουν τα φημισμένα παιδικά τουρνουά που διεξάγονται στην Ευρώπη και στα οποία μετά τα ματς τα παιδιά συνήθως κλείνονται στο δωμάτιο του ξενοδοχείου και παίζουν με τις ώρες Playstation. Οι μικρές ομάδες της Νόρντζελαντ θα διαλέξουν ένα ποδοσφαιρικό πρότζεκτ από τα διάφορα που τρέχουν μέσω του Common Goal σε αρκετές υποανάπτυκτες περιοχές του πλανήτη, θα συγκεντρώσουν μέσα στη χρονιά χρήματα για να το στηρίξουν και το καλοκαίρι θα ταξιδέψουν στη χώρα που διεξάγεται για να βοηθήσουν εθελοντικά, να παίξουν μπάλα με τα παιδιά εκεί και να αποκτήσουν μια παγκόσμια προοπτική και μια εικόνα από ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που μεγαλώνουν.

Οι δράσεις της Νόρντζελαντ δεν σταματάνε όμως στις ακαδημίες. Σε λίγες εβδομάδες είναι προγραμματισμένος ο ετήσιος αγώνας δρόμου της ομάδας, στον οποίο λαμβάνουν μέρος εκατοντάδες οπαδοί και απλοί πολίτες της περιοχής. Το ποσό που πληρώνει ο κάθε δρομέας για να συμμετέχει συγκεντρώνεται και δίνεται για φιλανθρωπικές δράσεις. Τα έσοδα του φετινού αγώνα δρόμου θα διατεθούν σε τρία διαφορετικά ιδρύματα της Δανίας, τα οποία ασχολούνται με παιδιά.

Οι κοινωνικές δράσεις και οι εκτός γηπέδων πρωτοβουλίες της πάντως δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο καμαρώνουν οι οπαδοί της. Η Νόρντζελαντ εμφανίζεται ανταγωνιστική εντός των τεσσάρων γραμμών, μετρώντας ένα πρωτάθλημα, δυο κύπελλα, μια 2η θέση και μια συμμετοχή στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ την τελευταία δεκαετία. Η 3η θέση που τερμάτισε πέρσι της έδωσε το δικαίωμα να δοκιμάσει και φέτος την τύχη της στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αφού απέκλεισε εύκολα με δυο νίκες την Κλίφτονβιλ από τη Β. Ιρλανδία, έστειλε σπίτι της με δυο νίκες και την σουηδική ΑΙΚ. Ένα επίτευγμα που αποκτάει ακόμα μεγαλύτερη αξία αν σκεφτεί κανείς ότι έχει έναν από τους μικρότερους μ.ο. ηλικίας στη διοργάνωση (21,2) και ούτε έναν παίκτη πάνω από 27 χρονών!

Σήμερα το βράδυ στο Βελιγράδι, το έργο της απέναντι στην πολύ πιο δυνατή και έμπειρη Παρτιζάν είναι πάρα πολύ δύσκολο. Η ήττα με 1-2 μέσα στη Δανία έχει φέρει τους Σέρβους με το ένα πόδι στην επόμενη φάση. Ακόμα κι αν το σημερινό είναι το τελευταίο ευρωπαϊκό παιχνίδι τους για φέτος όμως, οι άνθρωποι της Νόρντζελαντ μπορούν να νιώθουν υπερήφανοι γιατί με τα τρία εντός έδρας ματς που πρόλαβαν να παίξουν, έβαλαν ένα ακόμα μικρό λιθαράκι στη μεγάλη αυτή προσπάθεια που γίνεται, να δώσει επιτέλους το ποδόσφαιρο λίγη από την απίστευτη δύναμη του και στους λιγότερο προνομιούχους αυτού του κόσμου.