Αποτυχία των ισχυρών; Ατυχία; Αλαζονεία; Υπερεκτίμηση δυνατοτήτων; Ή απλά υποτιμημένες ομάδες που έδειξαν τι μπορούσαν πραγματικά; Η ιστορία των Μουντιάλ είναι γεμάτη φαβορί και αουτσάιντερ. Και κάποιες φορές, τα αουτσάιντερ κατάφεραν να πάρουν τεράστιες νίκες που έμειναν στην ιστορία. Εμείς επιλέξαμε πέντε από τις πιο ιστορικές εκπλήξεις, θα μπορούσαν ίσως και κάποιες άλλες να είναι σε αυτή τη λίστα, παιχνίδια που συγκλόνισαν τον ποδοσφαιρικό κόσμο. Με χρονολογική σειρά είναι οι εξής:
- Παγκόσμιο Κύπελλο 1950: Αγγλία – ΗΠΑ 0-1
Μπορεί το Μουντιάλ της Βραζιλίας του 1950 να έμεινε γνωστό για τον απίστευτο τελικό Βραζιλίας-Ουρουγουάης και το “Μαρακανάσο”, αλλά στην ίδια διοργάνωση είχαμε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών. Οι Άγγλοι αφού σνόμπαραν για αρκετά χρόνια τη διοργάνωση, αποφάσισαν να ταξιδέψουν και να δείξουν πώς παίζεται η μπαλίτσα στους υπόλοιπους. Η Αγγλία έδινε 3/1 για να κατακτήσει το Μουντιάλ (όχι και τόσο κοντά σε αυτό που δίνουν φέτος τα τρία λιοντάρια) και μετά το 2-0 επί της Χιλής, οι κουβέντες στο νησί ήταν στο επίπεδο του “τι θα φορέσουμε στα επινίκια”. Το δεύτερο ματς ήταν άλλωστε το πιο εύκολο. Απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μια ομάδα μεταναστών που ανάμεσά της είχε ποδοσφαιριστές με καταγωγή από την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Σκωτία και την Αϊτή. Ανθρώπους που βρίσκονταν στις ΗΠΑ για ένα καλύτερο αύριο. Ανάμεσά τους ήταν ένας ταχυδρόμος, ένας οδηγός νεκροφόρας και ένας λαντζέρης (όχι Έλληνας).
Οι Άγγλοι που ξεκούραζαν τον Στάνλει Μάθιουζ για τα επόμενα πιο δύσκολα παιχνίδια μπήκαν αρκετά δυνατά και έχασαν φάσεις, με τον Αμερικάνο τερματοφύλακα να κάνει ορισμένες αξιόλογες αποκρούσεις. Μέχρι που στο 38′ ο Τζο Γκαετιένς παρεμβλήθηκε στην πορεία της μπάλας με κάτι που οι διηγήσεις λένε ότι ήταν σαν κεφαλιά ψαράκι. Η μπάλα άλλαξε πορεία και κατέληξε στα δίχτυα. Όσο και να προσπάθησαν αργότερα οι Άγγλοι, δεν κατάφεραν να ισοφαρίσουν. Ο αστικός μύθος λέει ότι πίσω στο νησί, ορισμένοι θεώρησαν λανθασμένο το τελικό σκορ και σε κάποια εφημερίδα γράφτηκε 10-1 υπέρ της Αγγλίας. Στο επόμενο ματς, ο Στάνλει Μάθιουζ αγωνίστηκε κανονικά. Η Ισπανία όμως με ένα γκολ του θρύλου της Αθλέτικ Μπιλμπάο Τέλμο Θάρα (και του ανθρώπου που για σχεδόν εξήντα χρόνια ήταν ο πρώτος σκόρερ στην Ισπανία, μέχρι να εμφανιστεί ο Μέσι) κέρδισε την Αγγλία με 1-0 και την απέκλεισε από την πρώτη φάση. Όσο για τους Αμερικάνους, μπορεί αρχικά η επιτυχία τους να γράφτηκε κάπου κάτω από τα διανυκτερεύοντα φαρμακεία στις εφημερίδες των ΗΠΑ, αρκετά χρόνια αργότερα όμως το κατόρθωμά τους έγινε μέχρι και ταινία.
- Παγκόσμιο Κύπελλο 1966: Ιταλία – Β. Κορέα 0-1
Μόνο και μόνο η συμμετοχή της Βόρειας Κορέας στο Μουντιάλ του 1966 ήταν έκπληξη. Οι Κορεάτες αγωνίστηκαν στα προκριματικά ενός ομίλου με ομάδες της Ασίας και της Ωκεανίας. Αρχικά πέντε ομάδες θα συμμετείχαν. Οι Φιλιππίνες δεν πήραν έγκριση, η Νότια Αφρική αποκλείστηκε λόγω του Απαρτχάιντ, ενώ η Νότια Κορέα αποχώρησε όταν η έδρα του “τουρνουά” άλλαξε από την Ιαπωνία στην… Καμπότζη. Τελικά απέμειναν η Β. Κορέα και η Αυστραλία, οι έδρες άλλαξαν ξανά για να είναι χώρες με τις οποίες η Β. Κορέα είχε διπλωματικές σχέσεις κι οι Κορεάτες διέλυσαν τους Αυστραλούς με 6-1 και 3-1. Παρ’ όλα αυτά η συμμετοχή της Κορέας δεν ήταν σίγουρη, καθώς ο πόλεμος της Κορέας ήταν πρόσφατος και υπήρχαν θέματα με την Αγγλία που διοργάνωνε το Μουντιάλ. Μετά από πιέσει της FIFA, οι Άγγλοι έδωσαν το ΟΚ και βίζες στην αποστολή της Β. Κορέας.
Το ιστορικό γκολ και τα έξαλλα πανηγύρια των Άγγλων
Μία άνετη ήττα από την ΕΣΣΔ και μια ισοπαλία ήταν τα δύο πρώτα αποτελέσματα της Κορέας. Η πρόκριση παιζόταν με τους Ιταλούς στο τρίτο παιχνίδι, μια ισοπαλία αρκούσε στους ατζούρι για να περάσουν. Οι Κορεάτες είχαν ταξιδέψει στο Μίντλεσμπρο με τρένο και οι διηγήσεις λένε ότι οι Άγγλοι επιβάτες τους έβλεπαν να τραγουδούν πατριωτικά τραγούδια σε όλη τη διαδρομή. Οι Ιταλοί έχασαν κάποιες ευκαιρίες, αλλά αναγκάστηκαν να μείνουν με 10 όταν ο Μπουλγκαρέλι αποχώρησε τραυματίας. Στο 42′ οι Κορεάτες άνοιξαν το σκορ και το κοινό του Μίντλεσμπρο πανηγύρισε έξαλλα, καθώς φορούσαν τα χρώματα της τοπικής ομάδας και τους στήριζε σε όλη τη διάρκεια του τουρνουά. Οι Ιταλοί προσπάθησαν για την ισοφάριση αλλά δεν τα κατάφεραν. Αποκλείστηκαν από την πρώτη φάση. Στην επιστροφή τους στη Ρώμη, πλήθος κόσμου τους περίμενε για να τους αποδοκιμάσει, να τους πετάξει αυγά και ντομάτες. Μέχρι και σήμερα θεωρείται μια από τις πιο ντροπιαστικές στιγμές του ιταλικού ποδοσφαίρου. Λίγες ημέρες αργότερα, η Κορέα παραλίγο να κάνει μια ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη. Στο γουρλίδικο Μίντλεσμπρο και πάλι βρέθηκε να προηγείται με 3-0 της Πορτογαλίας στο 25′ εν μέσω αποθέωσης. Αυτή τη φορά όμως υπήρχε μια καλύτερη ομάδα και φυσικά ο μεγάλος Εουσέμπιο που σκόραρε 4 φορές (δύο με πέναλτι) και τελικά, οι Πορτογάλοι κέρδισαν με 5-3. Η Β. Κορέα του 1966 συνεχίζει να είναι μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών.
- Παγκόσμιο Κύπελλο 1982: Αλγερία – Δ. Γερμανία 2-1
Στο Ελ Μολινόν της Χιχόν, η πρωταθλήτρια Ευρώπης ξεκινούσε την πορεία της στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ισπανίας. Απέναντί της η Αλγερία, το μεγάλο αουτσάιντερ του ομίλου. Πριν το ματς οι Γερμανοί έκαναν αλαζονικές δηλώσεις. Κάποιος είπε ότι θα παίζει καπνίζοντας πούρο. Ένας άλλος μιλούσε για 7 και 8 γκολ. Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Οι Αλγερινοί αποδείχτηκαν σκληρά καρύδια, σκόραραν δύο φορές με αρκετά οργανωμένες αντεπιθέσεις μια που διέθεταν καλή τεχνική και οι Γερμανοί έχασαν τελικά με 1-2.
Περισσότερο όμως από την έκπληξη την ίδια, στην ιστορία έμειναν οι συνέπειές της. Η Αλγερία στο δεύτερο παιχνίδι έχασε με 2-0 από την Αυστρία, κέρδισε όμως την τελευταία αγωνιστική τη Χιλή με 3-2. Δυστυχώς για τους Αλγερινούς , τα παιχνίδια δεν γίνονταν όχι καν την ίδια ώρα, αλλά ούτε την ίδια ημέρα. Έτσι, μια ημέρα μετά τη νίκη επί της Αλγερίας επί της Χιλής, Δυτικογερμανοί και Αυστριακοί κατέβηκαν στο Ελ Μολινόν να παίξουν ένα παιχνίδι που έκρινε την πρόκριση. Ήξεραν ήδη ότι μια νίκη της Δ. Γερμανίας με 1-0 θα περνούσε και τις δύο ομάδες. Πράγματι, οι Γερμανοί άνοιξαν το σκορ στο 10′. Από εκεί και πέρα είδαμε μερικά από τα πιο βαρετά 80 λεπτά ποδοσφαιρικού αγώνα. Κι αν στο πρώτο ημίχρονο έγιναν κάποιες προσπάθειες, στο τέλος του αγώνα δεν υπήρχε τίποτα παραπάνω από δύο ομάδες που έκαναν πάσες. Μέχρι κι ο σπίκερ της γερμανικής τηλεόρασης λέγεται ότι απογοητευμένος σταμάτησε να περιγράφει τον αγώνα. Ο δε συνάδελφός του Αυστριακός πρότεινε στους τηλεθεατές να αλλάξουν κανάλι. Οι Ισπανοί στις εξέδρες γιούχαραν τους δύο αντιπάλους, ενώ φώναζαν ρυθμικά το όνομα της Αλγερίας. Το παιχνίδι έμεινε γνωστό ως “η ντροπή της Χιχόν” και η Αλγερία παρά τη μεγάλη της νίκη αποκλείστηκε. Οι δυο ομάδες δέχθηκαν κριτική ακόμα και στις χώρες τους, αλλά η ένσταση της Αλγερίας για το παιχνίδι απορρίφθηκε.
- Παγκόσμιο Κύπελλο 1990: Αργεντινή-Καμερούν 0-1
Στις 8 Ιουνίου του 1990 όλα τα μάτια του κόσμου ήταν στραμμένα στο Σαν Σίρο του Μιλάνου. Το Μουντιάλ ξεκινούσε και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Αργεντινή ετοιμαζόταν για ένα εύκολο παιχνίδι απέναντι στο Καμερούν. 90 λεπτά αργότερα, όλος ο κόσμος μιλούσε για τα Αδάμαστα Λιοντάρια του Καμερούν. Η Αργεντινή δυσκολεύτηκε πολύ και δεν μπορούσε να σκοράρει απέναντι σε ένα Καμερούν που αντιμετώπιζε τον Ντιέγκο και τους συμπαίκτες του με πολλές κλωτσιές. Μέχρι που στο 67′ ο Ομάμ Μπιγίκ έπιασε μια αρκετά ακίνδυνη κεφαλιά. Όλοι περίμεναν ότι ο Νέρι Πουμπίδο θα μπλόκαρε εύκολα, αλλά αυτός την “έπνιξε”. Το Καμερούν έπαιζε ήδη με δέκα παίκτες, αλλά μαχόταν με δύναμη. Η συνέχεια ήταν η ίδια, μέχρι που στο 89′ ο Κλαούντιο Κανίγια πήρε την μπάλα, ξεκίνησε να περνάει όποιον βρει μπροστά του και στο τέλος δέχτηκε ένα φάουλ που προφανώς είχε ως στόχο να τον κόψει στα δύο:
https://www.youtube.com/watch?v=WXqeOxo97jY
Το Καμερούν αναγκάστηκε να τελειώσει το ματς με εννιά παίκτες, αλλά το αποτέλεσμα δεν άλλαξε. Παρά το σκληρό παιχνίδι ο Μαραντόνα δήλωσε: “Δεν νομίζω ότι ο στόχος τους ήταν να μας χτυπάνε. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Το Καμερούν κέρδισε γιατί ήταν η καλύτερη ομάδα”. Σε αντίθεση με άλλες εκπλήξεις όμως, το Καμερούν δεν ήταν το one-hit-wonder. Και σίγουρα μπορούσε να παίξει και καλύτερο ποδόσφαιρο από εκείνο το ξύλο του πρώτου αγώνα. Ο πρόεδρος της χώρας μερικά χρόνια πριν είχε ζητήσει από τη Σοβιετική Ένωση, έναν προπονητή για να βελτιώσει την εθνική. Όταν η ΕΣΣΔ έστειλε έναν κόουτς με μοναδική εμπειρία από το Τουρκμενιστάν, σε μια ομάδα Γ’ εθνικής της Σοβιετικής Ένωσης, ήταν προφανές ότι τα πράγματα δεν θα πάνε καλά. Το Καμερούν δεν πήγε καλά στο Κύπελλο Εθνών και ο πρόεδρος (που ήταν μεγάλη μπαλαδόφατσα) αποφάσισε στο Μουντιάλ να πάρει τα πράγματα στα χέρια του. Παρακάλεσε τον Ροζέ Μιλά, τον 38χρονο παλιό σταρ που είχε σχεδόν παρατήσει το άθλημα και έπαιζε κάπου στη νήσο Ρεϋνιόν να επιστρέψει. Αυτό προκάλεσε αντιδράσεις από προπονητή και παίκτες. Ο Μιλά όμως έγινε η ατραξιόν του τουρνουά και έδωσε τη νίκη με τη Ρουμανία και την Κολομβία σκοράροντας τέσσερα γκολ. Το καταπληκτικό Καμερούν έφτασε μέχρι τους “8” και εκεί λύγισε με 3-2 από την Αγγλία σε ένα συγκλονιστικό ματς. Ήταν η ομάδα που έβαλε την Αφρική για τα καλά στον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη.
- Παγκόσμιο Κύπελλο 2002: Γαλλία-Σενεγάλη 0-1
Βιεϊρά, Ντεσαγί, Λιζαραζού, Ανρί, Τρεζεγκέ, Τουράμ και άλλοι. Με αυτούς κατέβηκε η πρωταθλήτρια κόσμου Γαλλία στην πρεμιέρα του Μουντιάλ στη Σεούλ. Απέναντί της η Σενεγάλη. Στο 30′ ο μετέπειτα… δικός μας Πάπα Μπούπα Ντιόπ άνοιξε το σκορ σε μια ωραία αντεπίθεση. Δεν μπορεί, θα το γυρίσει η Γαλλία σκέφτηκαν οι περισσότεροι. Κι όμως. Η Γαλλία φαινόταν να θέλει αλλά να μην μπορεί. Δυο φορές Ανρί και Τρεζεγκέ σημάδεψαν το δοκάρι (και μία η Σενεγάλη με τον Φαντιγκά), αλλά οι Αφρικανοί κέρδισαν. Μια ακόμα τεράστια έκπληξη σε πρεμιέρα Μουντιάλ. Δεν μπορεί, θα κερδίσει το επόμενο παιχνίδι η Γαλλία σκέφτηκαν οι περισσότεροι. Κι όμως. Η Γαλλία έμεινε στο 0-0 με την Ουρουγουάη. Στο τρίτο και τελευταίο ματς, ο Ζινεντίν Ζιντάν επέστρεψε εσπευσμένα (καθώς ήταν τραυματίας). Οι Γάλλοι έχασαν με 2-0 από τη Δανία και έφυγαν τελευταίοι από τον όμιλο χωρίς γκολ σε 270′.
Κι οι νικητές; Η Σενεγάλη πήρε το 1-1 από τους Δανούς και σε ένα συγκλονιστικό παιχνίδι έφερε 3-3 με την Ουρουγουάη περνώντας 2η από τον όμιλο. Με δύο γκολ του επίσης δικού μας Ανρί Καμαρά, κέρδισε τη Σουηδία στην παράταση με 2-1 και έφτασε στους “8”, μια τεράστια επιτυχία για το αφρικανικό έθνος. Άγγιξε την πρόκριση στα ημιτελικά, είχε περισσότερες φάσεις, αλλά το χρυσό γκολ στην παράταση του Ιλχάν κατέστρεψε τα όνειρα. Η Σενεγάλη έπαιζε αρκετά όμορφο ποδόσφαιρο, ειδικά στον ανοιχτό χώρο και έβγαλε αρκετούς παίκτες που έκαναν σημαντικές καριέρες στην Ευρώπη αργότερα.