Το ποδοσφαιρικό καλοκαίρι του 2021 σημαδεύτηκε και επίσημα. Θα είναι για πάντα το καλοκαίρι που ο Λιονέλ Μέσσι έφυγε από τη Μπαρτσελόνα και μετακόμισε στο Παρίσι, για χάρη της Παρί σεν Ζερμέν. Μέσα σε λίγες ώρες το γαλλικό πρωτάθλημα ανέβηκε τρέχοντας αρκετά σκαλιά στον τομέα της υπόληψης και προσέλκυσε αυτόματα δεκάδες χιλιάδες νέους φιλάθλους από όλο τον πλανήτη. Ο αρχηγός της εθνικής Αργεντινής δεν είναι φυσικά το πρώτο μεγάλο όνομα που θα αγωνιστεί στα γήπεδα της Γαλλίας. Η λίστα των σούπερ σταρ που έχουν περάσει από τη Λιγκ 1 είναι πολύ μεγάλη αλλά σήμερα θα σταθούμε σε κάποιον που τελικά δεν κατάφερε να παίξει εκεί, παρ’ότι ο ίδιος το ήθελε διακαώς.
Μάιος 1989. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα θα κλείσει σε λίγους μήνες τα 29 του, είναι παγκόσμιος πρωταθλητής με την Αργεντινή και λατρεύεται ως θεός στην Νάπολι, την οποία έχει οδηγήσει στο πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας της δυο χρόνια πριν. Την εποχή αυτή όμως, η κατάσταση στη Νάπολη δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο φαίνεται σε κάποιον εξωτερικό παρατηρητή. Ο Μαραντόνα δεν είναι καλά ψυχολογικά κι αυτό αναμενόμενα επηρεάζει τα πάντα. Ο εθισμός του στα ναρκωτικά έχει χειροτερέψει και η πίεση που δέχεται τον έχει καταβάλλει. Τα καθημερινά ξενύχτια συνοδεύονται από απουσίες από αρκετές προπονήσεις και οι μικροτραυματισμοί διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Η κριτική από τους δημοσιογράφους είναι έντονη πλέον και, μιας και δεν φημίζεται για το τακτ και την ευγένεια του, ο Ντιέγκο απαντάει με τον τρόπο που ξέρει καλύτερα: Με αντεπίθεση. Μέσω της εκπομπής που έχει στην τηλεόραση κάνει προσωπικές επιθέσεις προς όποιον έχει γράψει κάτι άσχημο γι’αυτόν ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καταφεύγει και σε πιο λατινοαμερικάνικες μεθόδους, κάνοντας επίσκεψη σε γραφεία εφημερίδας με σκοπό να τα πει από κοντά με τον συντάκτη κάποιας άδικης, κατά τη γνώμη του, κριτικής.
Οι δημοσιογράφοι δεν είναι οι μόνοι που αντιδρούν. Ο Ντιέγκο είναι κυριολεκτικά παρών-απών τους τελευταίους μήνες της σεζόν και για πρώτη φορά τελειώνει ένα πρωτάθλημα με μονοψήφιο αριθμό γκολ. Από τα μέσα Μαρτίου έως το φινάλε θα βγάλει μόνο τέσσερα 90λεπτα, μένοντας εκτός από τα περισσότερα ματς δηλώνοντας κάθε φορά διαφορετικό τραυματισμό ή ενόχληση. Η Νάπολι μένει πολύ πίσω στη μάχη του τίτλου και η υπομονή του κόσμου φαίνεται να εξαντλείται στο τελευταίο εντός έδρας παιχνίδι με την Πίζα. Ο Μαραντόνα είναι στην ενδεκάδα αλλά στο 17′ κάνει σήμα στον πάγκο ότι θέλει να βγει αλλαγή. Την ώρα της αποχώρησης, από την κερκίδα ακούγονται αρκετά σφυρίγματα. Κάποιοι πιο θερμόαιμοι επιτίθενται φραστικά στην οικογένεια του που βρίσκεται στα επίσημα. Το ποτήρι ξεχειλίζει. Ο Ντιέγκο δεν μπορεί να δεχτεί ότι κάποιος τα έβαλε με τους δικούς του ανθρώπους και δηλώνει αποφασισμένος να φύγει από τη Νάπολι.
Μπορεί στη Νάπολι ο τόπος να βουίζει πως ο Μαραντόνα είναι στα όρια του αλλά σε μια εποχή που το ίντερνετ είναι ακόμα επιστημονική φαντασία, εκτός Ιταλίας ελάχιστοι γνωρίζουν την κατάσταση στο εσωτερικό της ομάδας που την ίδια περίοδο προελαύνει στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, αποκλείοντας στο δρόμο της και τον ΠΑΟΚ. Ένας από αυτούς που ξέρουν είναι ο Μισέλ Μπασίλεβιτς, ένας ατζέντης που έχει πολλά πάρε-δώσε με την ιταλική ομάδα. Ο Μπασίλεβιτς θα σηκώσει το τηλέφωνο και θα καλέσει τον Μισέλ Ινταλγκό, πρώην προπονητή της εθνικής Γαλλίας, που εκείνη την εποχή είναι μάνατζερ της Μαρσέιγ.
Ο Ινταλγκό αντιλαμβάνεται το μέγεθος της ευκαιρίας και μεταφέρει αμέσως την είδηση στον ιδιοκτήτη της ομάδας, Μπερνάρ Ταπί. Ο Ταπί είχε αναλάβει μια Μαρσείγ σε πολύ κακή κατάσταση το 1986, μετά από προτροπή του δημάρχου της πόλης, και την είχε οδηγήσει στο πρώτο της πρωτάθλημα μετά από 17 χρόνια, ξοδεύοντας ουκ ολίγα εκατομμύρια. “Είναι απλό” εξιστορεί ο Ινταλγκό. “Ψάχναμε για τον παίκτη που θα ανέβαζε τη Μαρσέιγ σε ένα νέο επίπεδο και εκείνη την εποχή αυτός ο παίκτης ήταν ο Μαραντόνα. Ξέραμε ότι δεν ήταν ευχαριστημένος στην ομάδα του και γι’αυτό κινηθήκαμε γρήγορα.”
Το δίδυμο Ταπί-Ινταλγκό
Η πρώτη άμεση επαφή των δυο πλευρών έγινε όταν ο Ινταλγκό ταξίδεψε στη Νάπολι και επισκέφτηκε τον Μαραντόνα στο σπίτι του. Ακολουθεί η διήγηση του: “Θυμάμαι ότι είχε ένα ωραίο σπίτι αλλά όχι το σπίτι που θα φανταζόσουν. Βέβαια στο γκαράζ του υπήρχαν δυο Φεράρι. Η γυναίκα του είχε γεννήσει πρόσφατα και εκείνη τη μέρα έβγαζαν φωτογραφίες για ένα περιοδικό της Αργεντινής, οπότε αναγκαστικά έπρεπε να περιμένω”. Όταν ο Ντιέγκο βρήκε χρόνο, οι δυο τους δείπνησαν μαζί. Και εκεί έγινε το πρώτο βήμα. Ο Ινταλγκό ξεκίνησε την κουβέντα από τον μισθό, λέγοντας του ότι το νούμερο θα είναι σίγουρα πολύ μεγαλύτερο από αυτό που παίρνει στη Νάπολι, αλλά, όπως αποδείχτηκε, το κλειδί για το μυαλό του Ντιέγκο ήταν η λέξη “βίλα”.
Ένας από τους μεγαλύτερους καημούς του ήταν ότι στην Ιταλία το σπίτι του δεν ήταν αυτό που είχε ονειρευτεί. Όπως έχει πει και ο ίδιος: “Μου είχαν υποσχεθεί στη Νάπολι μια βίλα με πισίνα και τεράστιο κήπο αλλά δεν μπόρεσαν ποτέ να βρούνε ένα τέτοιο σπίτι. Είχα πλέον κουραστεί να ακούω την κόρη μου να μου λέει «μπαμπά, θα βγούμε να παίξουμε στο μπαλκόνι;»”. Όταν ο Ινταλγκό ανέφερε για μια τεράστια βίλα στο παραθαλάσσιο Κασί, στα περίχωρα της Μασσαλίας, με πισίνα και απέραντο πράσινο για να παίζουν τα παιδιά του, τα μάτια του Μαραντόνα έλαμψαν. “Το έβλεπα στο πρόσωπο του ότι εκείνη την ώρα ήταν ήδη στη Μασσαλία. Μου είχε πει ότι ένιωθε φυλακισμένος εκεί. Αλλά ήξερε καλά ότι θα ήταν δύσκολο να φύγει, ότι δεν θα τον άφηνε εύκολα ο πρόεδρος της Νάπολι. Όταν τελειώσαμε το φαγητό και χωριστήκαμε λίγο πριν πούμε αντίο ήρθε κοντά μου και μου μίλησε ξανά για το ίδιο πράγμα: «Σπίτι στο Κασί, δίπλα στη θάλασσα και πισίνα, ε κύριε Ινταλγκό;»”.
Το σπίτι του στη Νάπολι
Στο μυαλό του, ο Μαραντόνα είχε βρει τον νέο προορισμό του. Και δεν ήταν μόνο τα λεφτά ή το σπίτι που τον καλούσαν να αφήσει το βασίλειο που είχε φτιάξει στη Νάπολη. Σύμφωνα με τα όσα έγραψε στην αυτοβιογραφία του: “Χρειαζόμουν αυτή την αλλαγή και από προσωπική αλλά και από αθλητική άποψη. Η ηρεμία ενός πρωταθλήματος όπως το γαλλικό ήταν πάρα πολύ ελκυστική για μένα. Ήταν κάτι διαφορετικό, μια ευκαιρία να κάνω μια νέα αρχή. Ήταν ιδανικό από όλες τις απόψεις.”
Λίγες μέρες αργότερα και ενώ ο Ντιέγκο γύριζε ένα διαφημιστικό στο Μιλάνο, ο Ταπί πήρε το προσωπικό του τζετ (“αν πήγαινε κανονικά, με μια εμπορική πτήση, θα μαθευόταν αμέσως στον ιταλικό Τύπο”) και τον επισκέφτηκε στο ξενοδοχείο του. Τη συνάντηση την είχε οργανώσει κρυφά ο δικηγόρος του Μαραντόνα. Ο Ταπί δεν ήταν διατεθειμένος να μπει σε διαδικασία παζαριών, γι’αυτό εξ αρχής δήλωσε διατεθειμένος να του δώσει τα διπλά απ’όσα παίρνει στη Νάπολι. Η μετακίνηση αναμενόταν να σπάσει ξανά το ρεκόρ μεταγραφής (θα ήταν η τρίτη φορά που το σπάει ο ίδιος παίκτης μέσα σε εφτά χρόνια!) ενώ στη Μασσαλία ο Ντιέγκο θα είχε δίπλα του παίκτες όπως τον Φραντσέσκολι, τον Παπέν, τον Τιγκανά, τον Κρις Γουάντλ και τον νεαρό Ντεσάν.
Παρά τις προσπάθειες της Μαρσέιγ να παραμείνουν όλες οι συζητήσεις μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας μέχρι να επέλθει επίσημη συμφωνία, η είδηση διέρρευσε σχετικά γρήγορα στον γαλλικό Τύπο. Στις αρχές Ιουνίου οι περισσότερες γαλλικές εφημερίδες είχαν σαν πρωτοσέλιδο την πιθανή άφιξη του Μαραντόνα στη Λιγκ 1 ενώ οι παίκτες και οι οπαδοί της Μαρσέιγ έκαναν ήδη όνειρα για το που μπορεί να φτάσει ο σύλλογος με μια τέτοια προσθήκη. Ένα από τα μεγάλα κεφάλια του οπαδικού κινήματος της ομάδας δήλωσε πρόσφατα στο RMC Sport: “Εκείνη τη μέρα παίζαμε εκτός έδρας στο κύπελλο με την Οσέρ. Είχαμε αγοράσει όλες τις εφημερίδες που είχαν σαν θέμα τον Μαραντόνα και τις είχαμε κολλήσει στα παράθυρα του λεωφορείου που μας πήγαινε στο γήπεδο. Είχαμε βγάλει και σύνθημα που προειδοποιούσε τους αντιπάλους για το τι θα γίνει όταν έρθει ο Ντιέγκο. Μπορείς να φανταστείς τι ομάδα θα είχαμε με όλους εκείνους συν τον Μαραντόνα στο κέντρο; Θα ήμασταν το κέντρο του κόσμου, θα είχαμε πάρει σίγουρα ένα Πρωταθλητριών πριν από αυτό που πήραμε το 1993.”
Τα όνειρα λένε δεν κρατάνε πολύ και κάπως έτσι ούτε αυτό άντεξε για μεγάλο διάστημα. Όταν επέστρεψε από τη συνάντηση στο Μιλάνο ο Μαραντόνα ενημέρωσε τον πρόεδρο της Νάπολι, Κοράντο Φερλάινο, ότι θέλει να φύγει. Ο Φερλάινο προσπάθησε να αναβάλλει την κουβέντα, λέγοντας του ότι προέχει το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Ο Μαραντόνα ισχυρίζεται ότι ο Ιταλός του υποσχέθηκε πως αν η ομάδα κερδίσει το ευρωπαϊκό τρόπαιο, θα τον άφηνε να πάει όπου θέλει. Η Νάπολι κατέκτησε τελικά το ΟΥΕΦΑ, κερδίζοντας σε διπλό τελικό τη Στουτγκάρδη, αλλά όταν ο Ντιέγκο υπενθύμισε στον Φερλάινο την υπόσχεση του αυτός του ξεκαθάρισε ότι δεν υπήρχε περίπτωση να τον αφήσει να φύγει και ότι είπε όσα είπε για να του δώσει εξτρά κίνητρο εν όψει του τελικού.
Το δίδυμο Μαραντόνα-Φερλαινο
Σύμφωνα με τον Μαραντόνα: “Δεν ήθελα να πληγώσω τους Ναπολιτάνους που με αγαπούσαν αλλά πίστευα ότι εφόσον πήγαινα σε μια μη ιταλική ομάδα, αυτό δεν θα τους πονούσε τόσο. Για μένα ήταν όλα ιδανικά μετά τον τελικό. Ο πρώτος μου ευρωπαϊκός τίτλος και ταυτόχρονα το εξιτήριο μου από την Ιταλία. Την ώρα των πανηγυρισμών ήρθε ο Φερλάινο και μου είπε στο αυτί «έχουμε ακόμα πολλά να καταφέρουμε μαζί, έτσι Ντιέγκο;». Ήθελα να του σπάσω το κύπελλο στο κεφάλι. Δεν άντεχα άλλο.”
Η μεταγραφή χάλασε και μαζί και η σχέση του Μαραντόνα με τη διοίκηση της Νάπολι. Ο Αργεντινός έμεινε στην Ιταλία για 1,5 ακόμα χρόνο και παρά τα πάμπολλα προβλήματα που προέκυψαν στο διάστημα αυτό από τη συμπεριφορά του κατάφερε να πανηγυρίσει ένα ακόμα πρωτάθλημα πριν τελικά βρεθεί να παίζει ντοπαρισμένος την άνοιξη του 1991. Η Μαρσέιγ κατάφερε να φτάσει χωρίς τον Ντιέγκο στην κορυφή της Ευρώπης το 1993 και να ακουστεί πράγματι σε όλο τον κόσμο, κυρίως όμως εξαιτίας των σκανδάλων στα οποία είχε εμπλοκή ο Μπερνάρ Ταπί.
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν η μετακόμιση του Μαραντόνα σε ένα πιο χαλαρό πρωτάθλημα, μακριά από την Καμόρα και την επιρροή της, θα έσωζε την καριέρα του. Ίσως ναι, ίσως όχι. Όπως έχει γράψει και ο Κούντερα: “Δεν μπορεί κανείς ποτέ να ξέρει αυτό που πρέπει να θέλει, γιατί έχουμε μόνο μια ζωή και δεν μπορούμε ούτε να τη συγκρίνουμε με προηγούμενες ζωές ούτε να την επανορθώσουμε σε ζωές επερχόμενες. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να εξακριβωθεί ποια απόφαση είναι η καλή γιατί δεν υπάρχει κανένα μέτρο σύγκρισης. Όλα τα ζούμε αμέσως για πρώτη φορά και χωρίς προετοιμασία”.