«Με τον εθισμό που έχω στη σκληρή δουλειά, νομίζω πως θα μπορούσα να κάνω καριέρα και στο ποδόσφαιρο. Το ταλέντο από μόνο του σου δίνει απλά τη προοπτική. Πρέπει να το συνδυάσεις με άλλα πράγματα όπως η δουλειά, η αυτοπεποίθηση και το θράσος…» Ο Στιβ Νας υπήρξε όντως μια μοναδική αθλητικά περίπτωση…
Στη Victoria ( British Columbia) του Καναδά οι πιθανότητες για έναν νεαρό αναφορικά με το να ακολουθήσει καριέρα μπασκετμπολίστα είναι εξαιρετικά χαμηλές. Ο Στιβ Νας, ένας από τους σημαντικότερους αθλητές του σύγχρονου ΝΒΑ, έπαιζε ποδόσφαιρο σαν παιδί στη γειτονιά του. «Ο πατέρας μου με μύησε στη φιλοσοφία του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου του Ολλανδού προπονητή Rinus Michaels ο οποίος ζητούσε συνεχή κίνηση και ιδιωτική πρωτοβουλία από τους παίχτες του».
Ανακάλυψε το μπάσκετ στα 13 του. Ο κόουτς Jay Triano τον έπεισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το άθλημα όταν αυτός δε μπορούσε ξεκάθαρα να διακρίνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει. «Βγαίνοντας από το λύκειο είχα μόνο μια πρόταση για υποτροφία και κανένα παράδειγμα NBAer στη περιοχή μου ώστε να με ενθαρρύνει..» λέει στωικά ο Καναδός γκαρντ. Κατέληξε λοιπόν στο Σάντα Κλάρα και την Καλιφόρνια.
O Nας επιλέχθηκε στο Νο15 του ντραφτ από τους Σανς όμως η πρώτη του χρονιά δεν εξελίχθηκε όπως; ακριβώς θα περίμενε. Ο ανταγωνισμός στη θέση του πόιντ γκαρντ ήταν τεράστιος και ο Καναδός ξεκινούσε ιεραρχικά από τη τελευταία θέση έχοντας μπροστά του τον Ολ σταρ Κέβιν Τζόνσον, τον Τζέησον Κιντ και τον πιο έμπειρο Σαμ Κασέλ. Οι Σανς τον έκαναν ανταλλαγή στέλνοντας τον στο Ντάλας για τρείς παίχτες και ένα πικ πρώτου γύρου..
Στο Ντάλας οι προσδοκίες για τη συνεργασία του Νας με τον ρούκι Ντιρκ Νοβίτσκι ήταν σημαντικές όμως η αλήθεια είναι ότι χρειάστηκε χρόνος για να αναπτύξουν τη περίφημη συνοχή που διέκρινε αυτό το δίδυμο όπως όλοι θυμούνται. To ξέσπασμα του Νας ήρθε τη σεζόν 2001-02 όταν εκτοξεύθηκε στους 17.9 πόντους και τις 7.7 τελικές πάσες λαμβάνοντας τίτλους All-Star.
Στη συνέντευξη τύπου για το All star-παιχνίδι του 2003 ο Νας, με την Αμερική ακόμα να καλλιεργεί τη φλόγα της εκδίκησης για τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, εμφανίζεται φορώντας ένα μπλουζάκι που έγραφε “No War. Shoot for Peace”. Ήταν μια συνειδητή απόφαση την οποία έλαβε αφού πρώτα συζήτηση με ένα συμμαθητή του από το λύκειο του οποίου την κρίση εμπιστευόταν απόλυτα. Η κίνηση αυτή του Νας δεν άρεσε σε αρκετό κόσμο με τον Καναδό σταρ να δέχεται στη συνέχεια έναν κατακλυσμό μηνυμάτων από άτομα που τον αποκαλούσαν “Κομμουνιστή” ή απαιτούσαν να επιστρέψει πίσω στη χώρα του. Ήταν μια εποχή όπου με τις ευλογίες του Χόλιγουντ η “κοντοκουρεμένη, σκληροσάγονη, οπλοφορούσα Αμερική” (κατά τον φημισμένο ακαδημαϊκό Τέρι Ίγκλετον) έβγαινε πάλι στο προσκήνιο υπό τον φόβο της τρομοκρατίας ώστε να προστατέψει το προφίλ της κυριαρχία σε παγκόσμιο επίπεδο δύναμης. Η στήριξη των συμπαιχτών του αποδείχθηκε σημαντική εκείνη τη περίοδο..
Παρότι η συνεργασία του πλέον με τον Γερμανό σούπερ σταρ δούλευε περίφημα, oι Μαβς αποφάσισαν να αποχωριστούν τον Καναδό σταρ τους που ήδη είχε πατήσει τα 30. Ήταν η στιγμή που έμελλε να αλλάξει το ρου της προσωπικής ιστορίας του Νας και τον απογείωσε στην ελίτ των πόιντ γκαρντ του αθλήματος ιστορικά. Οι Σανς του Μάικ Ντ’Αντόνι είχαν το ένα βασικό κομμάτι για να τρέξουν το σύστημα επίθεσης του Ιταλοαμερικανού κόουτς και ο Νας θα αποτελούσε αυτό ακριβώς που τους έλειπε. Τον μηχανοδηγό…
Ο Νας τοποθετεί το μακρύ μαλλί πίσω από τα αυτιά του. Παίζει μπάσκετ ως κάποιος που έχει τελείως διαφορετικές ιδέες για το άθλημα. Κάποιος που έρχεται από κάπου αλλού, από μια διαφορετική εποχή. Ήταν ο τύπος άλλωστε που στη ντουλάπα του είχε μόνο 1-2 t-shirts και ένα σκισμένο τζιν. Ήταν ξεχωριστός. Το ίδιο και το παιχνίδι του..
“Πως είναι δυνατόν η αντίπαλη άμυνα να γνωρίζει τι θα κάνει ο Στιβ Νας από τη στιγμή που δε γνωρίζω ούτε εγώ..;” θα πει γλαφυρά ο Ντ’Αντόνι.
O Kαναδός κατακτά διαδοχικά MVP όντας ο πρώτος λευκός παίχτης μετά τον Λάρι Μπερντ που καταφέρνει να κάνει δικό του βαρύτιμο έπαθλο. Οι Σανς γράφουν τη δική τους ιστορία δημιουργώντας ένα από τα παραγωγικά σύνολα που είδε η λίγκα στη σύγχρονη ιστορία της. Ουσιαστικά κεφαλαιοποίησαν το γεγονός ότι όταν κάποιοι τους κατηγόρησαν για την επιλογή τους να επενδύσουν σε ένα 30χρονο πόιντ γκαρντ, αυτοί είχαν το θάρρος και την οξυδέρκεια να χτίσουν ένα σύνολο με γνώμονα τις δεξιότητες του playmaker τους. Όταν ο Νας παραλαμβάνει το βραβείο του πολυτιμότερου παίχτη, πείθει με μεγάλη επιμονή τους συμπαίχτες του να το κάνουν όλοι μαζί λέγοντας τους συνεχώς ότι πρόκειται για αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς.
Στη χώρα του ακόμα θυμούνται τη δίψα και τον ενθουσιασμό του για τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς του Σύδνεϋ. Ο Νας τότε επέμενε να ταξιδέψει σε οικονομική θέση στο αεροπλάνο για την Αυστραλία και δε θέλησε να μείνει σε ξεχωριστό δωμάτιο. Έδωσε μάλιστα από τρεις χιλιάδες δολάρια σε κάθε συμπαίχτη του που δεν αγωνιζόταν στο ΝΒΑ ώστε να απολαύσει την πόλη. Τα δάκρυα του μετά τον αποκλεισμό από τους Σέρβους ενίσχυσαν την αγάπη του κοινού προς το πρόσωπο του. Για τους Καναδούς ο Νας είναι ένας λαϊκός ήρωας. «Ένας από τους μεγαλύτερους αθλητές που έβγαλε ποτέ αυτή εδώ η χώρα» θα πει αργότερα ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πολ Μάρτιν.
Το πέρασμα του από τους Λέικερς λίγο αργότερα τον βοήθησε να καταλάβει ότι η ώρα του τέλους πλησίαζε. «Ένιωσα πως το παιχνίδι μου με εγκατέλειψε χωρίς καμία προειδοποίηση..» θα πει γλαφυρά ο ίδιος. Κοιτάζοντας πίσω σε αυτή τη σπουδαία καριέρα, ο Νας μπορεί θυμηθεί επιτυχίες και αποτυχίες, σπουδαίες και άσχημες στιγμές. Σίγουρα όμως δε ξεχάσει ποτέ το απόσταγμα της εμπειρίας του που ισοδυναμεί με τη χαρά του παιχνιδιού. «Τη χαρά που ένιωθα εγώ αλλά και οι συμπαίχτες μου παίζοντας μαζί μου». Ο Νας ενσαρκώνει το δικαίωμα του όχι προικισμένου φυσικά και αθλητικά μπασκετμπολίστα που κατάφερε να παίζει σαν «γίγαντας» στο παρκέ τροφοδοτούμενος από τη δύναμη του μυαλού του. Ένα παιδί που κατέρριπτε συνεχώς προγνωστικά και αμφιβολίες.
Την ημέρα του ντραφτ του 1996, ο ιδιοκτήτης των Σανς Τζέρι Κολάντζελο ρώτησε τον Ντον Νέλσον: “Νιώθεις άνετα με την επιλογή αυτού του παιδιού;”. Στον Νέλσον, όπως και στον ασσίσταντ του Ντάνι Έιντζ, άρεσε ο Καναδός. Η απάντηση στον Κολάντζελο ήταν αποστομωτική. ” Εάν ο Στιβ δεν αποτελέσει μια επιτυχημένη επιλογή, τότε μπορείς να έχεις τη δουλειά μου”..