Πώς είναι να ζεις σε μια χώρα που λατρεύει το ποδόσφαιρο, αλλά αποτυγχάνει μονίμως; Σε μια χώρα που ήταν από τις 4 ιδρύτριες του Κόπα Αμέρικα, αλλά δεν το κατέκτησε ποτέ; Που έβγαζε σπουδαίους ποδοσφαιριστές, αλλά έχει όσα Λιμπερταδόρες έχουν σηκώσει κι οι ομάδες από το Εκουαδόρ; Η Χιλή ήταν πάντα ο ορισμός της ομάδας που ήξερες ότι ακόμα και σωστά να τα κάνει όλα, στο τέλος θα τα χαλάσει. Ο περίγελος των άσπονδων φίλων πέρα από τις Άνδεις, η χώρα που στην τροπαιοθήκη της είχε μόνο μετάλλια της παρηγοριάς, της δεύτερης θέσης. Μέχρι που όλα άλλαξαν και μια χρυσή γενιά παικτών έγραψε και συνεχίζει να γράφει ιστορία.
Όπως συχνά συμβαίνει στο ποδόσφαιρο, χρειάζεται ένα συνδυασμός γεγονότων και προσώπων για να αλλάξουν τα πράγματα. Οι Χιλιανοί δεν είχαν ποτέ πρόβλημα να πάρουν στοιχεία από άλλες χώρες, να αποτανθούν σε ξένους για το ποδόσφαιρό τους. Μέχρι το 1930, από τον πάγκο της εθνικής Χιλής είχαν περάσει δύο Ουρουγουανοί, ένας Ιταλός, ένας Ούγγρος και ένας Άγγλος προπονητής. Η Χιλή κατάφερνε κατά καιρούς να παρουσιάσει καλές ομάδες, αλλά σπάνια με διάρκεια. Άλλωστε και αυτές τις φορές (όπως τη δεκαετία του 50′ και του 80′) δεν είχαν κάποιο αποτέλεσμα, κάποια επιτυχία. Ακόμα και η ομάδα που πολλοί από μας προλάβαμε και αγαπήσαμε, με το δίδυμο Σάλας-Ζαμοράνο είχε ως αποκορύφωμα μια πρόκριση στους 16 του Μουντιάλ.
Λίγοι ασχολήθηκαν όταν το 2007 ο Μαρσέλο Μπιέλσα αναλάμβανε την εθνική της Χιλής μετά από τρία χρόνια μακριά από τους πάγκους. Η υπόλοιπη πορεία του είχε σχεδόν ξεχαστεί μετά τις βόλτες του δίπλα στον πάγκο της Αργεντινής το 2002, όταν μια από τις καλύτερες φουρνιές της χώρας δεν μπορούσε να βάλει γκολ. Αυτή η πρόσληψη όμως έμελλε να βάλει στο σωστό δρόμο την εθνική της Χιλής. Η Χιλή του Μπιέλσα γνώρισε αποτυχίες και ήττες, γνώρισε όμως και μεγάλες επιτυχίες. Βασίστηκε σε νέα παιδιά (σε αυτά που πήγαν πολύ καλά στο παγκόσμιο U-20 το 2007), προσπάθησε να παίξει πιο επιθετικό ποδόσφαιρο, να ξεχωρίσει από άλλες ομάδες (όπως π.χ. η Παραγουάη της καλής άμυνας) και να αγαπηθεί από τον κόσμο της. Προκρίθηκε σε Μουντιάλ για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια και μας παρουσίασε παίκτες που ακόμα και σήμερα πρωταγωνιστούν. Κυρίως όμως απέκτησε ταυτότητα που την κουβαλάει πάντα μαζί της.
Oι 22χρονοι Ίσλα και Αλέξις Σάντσες, οι 23χρονοι Βιδάλ και Μεδέλ, ο 24χρονος Ματίας Φερνάντες και τα άλλα παιδιά
Μουντιάλ 2010
Όπως συνήθως συμβαίνει στην καριέρα του Μπιέλσα, ήρθε ένας δυσάρεστος χωρισμός. Με τους Χιλιανούς να διαδηλώνουν για να μείνει (σκηνές που είδαμε αργότερα και στο Μπιλμπάο και την Μασσαλία για τον Μαρσέλο) και αυτόν να φεύγει μετά από διαφωνίες με την Ομοσπονδία της χώρας και τον πρόεδρό της. Το νερό όμως είχε μπει στο αυλάκι και παρ’ ότι ο Κλαούντιο Μπόργκι (ο 2ος συνεχόμενος Αργεντινός προπονητής) δεν τα πήγε καλά, ήρθε η ώρα του Χόρχε Σαμπάολι (3ος Αργεντινός στη σειρά) να κάνει το βήμα παραπάνω. Ενώ ο Μπόργκι έφτασε να παίζει μέσα στο Μπουένος Άιρες με δύο δεκάρια και τρεις ακόμα επιθετικούς (και να μαζεύει τέσσερα γκολ), ο Σαμπάολι επέστρεψε στις ντιρεκτίβες του Μπιέλσα τον οποίο θεωρεί τον καλύτερο προπονητή στον κόσμο και κατάφερε ακόμα πιο σπουδαία πράγματα.
Μπλουζάκια, πορείες, πανό, αλλά τελικά ο Μπιέλσα δεν έμεινε
Οδήγησε και πάλι στα τελικά του Μουντιάλ την εθνική, πέρασε ξανά στους 16 και για τρίτη σερί φορά η Χιλή βρήκε εκεί τον κακό της δαίμονα τη Βραζιλία. Μετά το 4-1 του 1998 και το 3-0 του 2010, η Χιλή άγγιξε την πρόκριση, αλλά αποκλείστηκε στα πέναλτι. Ίδια σχεδόν ομάδα με του 2010 με κάποιες προσθήκες όπως του Αράνγκις, του Μαρσέλο Ντίας ή του Βάργκας. Παίκτες που ο Σαμπάολι είχε στην Ουνιβερσιδάδ ντε Τσίλε, τους ήξερε και ήρθε να τους προσθέσει στο σύνολο και τη φιλοσοφία Μπιέλσα. Μια σκληροτράχηλη ομάδα που δίνει μάχη για κάθε σπιθαμή στον αγωνιστικό χώρο, αλλά ξέρει να σκοράρει κιόλας. Μεδέλ και Βιδάλ να δαγκώνουν, Κλαούντιο Μπράβο στο τέρμα, Χάρα πίσω και φυσικά τις εμπνεύσεις του Βαλδίβια, μιας από τις τελευταίες μπαλαδόφατσες της εποχής μας. Η Χιλή το 2014 ήταν στα χείλη πλέον όλων των χίπστερ ποδοσφαιρόφιλων, αλλά τα καλύτερα ήρθαν ένα χρόνο μετά. Το Κόπα Αμέρικα του 2015, η κατάκτηση απέναντι στην Αργεντινή στα πέναλτι και τα ξέφρενα πανηγύρια για την πρώτη μεγάλη επιτυχία της χώρας.
Ο Σαμπάολι έφυγε, ο Χουάν Αντόνιο Πίτσι ήρθε (4ος Αργεντινός στη σειρά), δεν τόλμησε να αλλάξει κάτι στην επιτυχημένη συνταγή κι η Χιλή με το ίδιο υλικό έφτασε στον τελικό του Κόπα Αμέρικα Σεντενάριο το καλοκαίρι του 2016. Ο Ιγκουαΐν συνέχισε να αστοχεί, ο Μέσσι έχασε πέναλτι κι η Χιλή που σε εκατό χρόνια δεν είχε κατακτήσει τίποτα, έπαιρνε δύο κούπες σε δύο χρόνια. Μια ομάδα με απίστευτη ομοιογένεια, λες και είναι σύλλογος δουλεμένος για χρόνια και όχι μια εθνική που συναντιέται μερικές φορές τη σεζόν. Δεν έχει Μέσι, δεν έχει Νεϊμάρ, έχει όμως σκυλιά του πολέμου που δαγκώνουν και κυρίως μια συνέχεια. Όταν σε άλλες εθνικές οι προπονητές αλλάζουν τα πάντα, στην Χιλή μένουν προσηλωμένοι πάνω στο ίδιο πλάνο και βασίζονται σε παίκτες που ξέρουν εδώ και μια δεκαετία ο ένας τον άλλον.
Το 3-3-1-3 του Μπιέλσα αφήνοντας στον πάγκο έναν εκ των Βαβλδίβια ή Φερνάντες αντί να ψάξει να τους χωρέσει, οι μικροαλλαγές του Σαμπάολι που έχτισε πάνω στα παλιά προσθέτοντας δικούς του παίκτες, το πρέσινγκ ψηλά, το εμείς πάνω από το εγώ. Ακόμα κι όταν ο Βιδάλ πιανόταν να οδηγεί μεθυσμένος, η εθνική δεν επηρεαζόταν. Εκμεταλλεύτηκε μια κατάλληλη φουρνιά παικτών με τον καλύτερο τρόπο, χωρίς να φέρνει προπονητές με εκ διαμέτρου αντίθετη φιλοσοφία. Έχτισε σιγά σιγά ένα brand name (που κάνει τους αντιπάλους να φοβούνται), έπαιξε δυνατά, έπαιξε επιθετικά, έπαιξε βρώμικα (με τον Χάρα να κάνει κολονοσκόπηση στον Καβάνι και τον δεύτερο να αποβάλλεται), πήρε και μερικά σφυρίγματα, κέρδισε δυο τελικούς χωρίς να σκοράρει, αλλά κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Η ομάδα αυτή της Χιλής, πέρασε για πάντα στην ιστορία, γράφοντας μεγαλύτερες επιτυχίες από την Ουρουγουάη του Φορλάν, την Αργεντινή του Μέσι και τη Βραζιλία του Νεϊμάρ. Πλέον καλείται να δώσει το τελευταίο της σόου στο επόμενο Μουντιάλ, ίσως γηρασμένη πλέον, πάντα όμως με αυτή τη φλόγα. Για να το πετύχει θα πρέπει να ανακάμψει. Βρίσκεται εκτός θέσεων πρόκρισης και το ματς στο υψόμετρο του Εκουαδόρ γίνεται κρίσιμο πλέον για να μη χάσει κι άλλο πολύτιμο έδαφος.