– Πού πας Άντερσον Νασιμέντο;
– Στο γήπεδο κύριε Ζούλιο.
– Μα τι λες αγόρι μου; Στην ώρα του διαλείμματός σου; Πότε θα προλάβεις;
– Άσ’το πάνω μου αφεντικό, δεν θα αργήσω.
Ο παραπάνω διάλογος είναι προϊόν φαντασίας, αλλά θα μπορούσε να είναι και πραγματικότητα τον Οκτώβριο του 1988. Για να τα πάρουμε όμως με τη σειρά, θα πρέπει να πάμε δυο χρόνια πιο πριν, στα γήπεδα του Μεξικού. Η Βραζιλία του Σόκρατες, του Ζίκο και του Καρέκα δείχνει σε καλή κατάσταση. Ο 32χρονος Σόκρατες θα σκοράρει το μοναδικό γκολ επί της Ισπανίας. Ο Καρέκα το μοναδικό επί της Αλγερίας και στο τελευταίο ματς το εύκολο 3-0 επί της Βόρειας Ιρλανδίας θα γράψει τον επίλογο με το 3/3 στη φάση των ομίλων. Οι Βραζιλιάνοι θα συνεχίσουν σε ακόμα καλύτερους ρυθμούς στη φάση των 16. Εκεί θα επικρατήσουν της Πολωνίας με το χορταστικό 4-0 και θα πάρουν το εισιτήριο για τα προημιτελικά.
Αυτή τη φορά όμως, ο αντίπαλος είναι πολύ καλός. Ο αγώνας θα μείνει στην ιστορία των Μουντιάλ για την ένταση, την αγωνία και τις ευκαιρίες. Και για το τέλος μιας σπουδαίας ομάδας της Βραζιλίας που δεν τα κατάφερε τελικά, παρά το ωραίο ποδόσφαιρο που έπαιζε. Οι περίπου 65.000 θεατές (πάρα πολλοί εκ των οποίων είναι Βραζιλιάνοι) στο Εστάδιο Χαλίσκο της Γουαδαλαχάρα θα γίνουν μάρτυρες ενός ποδοσφαιρικού θρίλερ. Το παιχνίδι έχει φάσεις και από τις δύο ομάδες, μιλάμε για δυο εθνικές που τους αρέσει να παίζουν καλό ποδόσφαιρο, αλλά η Βραζιλία θα είναι αυτή που θα ανοίξει το σκορ με ένα πολύ ωραίο γκολ του Καρέκα μες το καταμεσήμερο. Οι Γάλλοι θα ισοφαρίσουν με τον Μισέλ Πλατινί και το ημίχρονο θα λήξει με 1-1.
Στο δεύτερο ημίχρονο τα πράγματα δεν θα αλλάξουν. Οι δυο ομάδες θα έχουν αρκετές τελικές, αλλά συνήθως αυτές είναι πολύ άστοχες. Όταν δεν είναι αναλαμβάνουν οι τερματοφύλακες ή το δοκάρι που θα σώσει τη Γαλλία. Η μεγάλη ευκαιρία για τη Σελεσάο θα χαθεί όταν ο Ζίκο που έχει μπει αλλαγή θα κερδίσει πέναλτι από τον τερματοφύλακα Ζοέλ Μπατς. Η εκτέλεση θα είναι άσχημη, ο Μπατς θα αποκρούσει και θα σώσει τη Γαλλία. Οι ομάδες θα συνεχίσουν στο μοτίβο των χαμένων ευκαιριών, αλλά τίποτα δεν θα αλλάξει ούτε στην παράταση, με τους παίκτες να αστοχούν και τους τερματοφύλακες να αποκρούουν. Το παιχνίδι θα οδηγηθεί στα πέναλτι. Εκεί θα γραφτεί ιστορία με δύο τεράστιους παίκτες να αστοχούν. Ο Σόκρατες για τη Βραζιλία στο 1ο της διαδικασίας. Οι Γάλλοι θα έχουν όλη την τύχη του κόσμου στο 3ο πέναλτι όταν η μπάλα θα χτυπήσει στο δοκάρι, στην πλάτη του τερματοφύλακα και τελικά θα μπει μέσα, αλλά δεν θα την έχουν όταν το σουτ του Πλατινί θα πάει στα πουλιά. Πάμε στο 5ο και τελευταίο στην απόλυτη ισορροπία. Ο σπουδαίος αμυντικός Ζούλιο Σέζαρ που στη συνέχεια θα γράψει μεγάλη καριέρα σε Γιουβέντους και Ντόρτμουντ (και ένα πλήρως αποτυχημένο πέρασμα από τον Παναθηναϊκό στα τελειώματά του) θα πάρει την μπάλα, το κάθετο δοκάρι όμως θα την σταματήσει. Ο Λουί Φερναντέζ θα σκοράρει και η Γαλλία θα περάσει στα ημιτελικά.
Σε αυτό το σημείο θα λειτουργήσουν δύο στερεότυπα για τους Βραζιλιάνους. Το πρώτο, δεν παίρνουν πολύ ψύχραιμα τις αποτυχίες. Κάτι έχουμε υποψιαστεί από το Μαρακανάσο. Αυτή τη φορά το χαμένο πέναλτι στην κανονική διάρκεια και τα δύο ακόμα στη διαδικασία θα δημιουργήσουν ψυχολογικά προβλήματα σε ένα ολόκληρο έθνος. Το δεύτερο, ότι γενικά δεν το έχουμε πολύ καλά με την οργάνωση, δεν είμαστε βρε παιδί μου και οι καλύτεροι στη σύλληψη και εφαρμογή ιδεών. Κάπως έτσι παίρνει μόλις δύο χρόνια στην Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Βραζιλίας να αποφασίσει πώς θα καταπολεμήσει τη διαβολική αυτή μάστιγα των πέναλτι. Η λύση; Πολλή, πολλή προπόνηση στα πέναλτι. Μια λύση που είδαμε πολύ πρόσφατα στο σχετικό θέμα του Λιγκς Καπ. Ξεχνάμε τις ισοπαλίες. Τα ματς πάνε στα πέναλτι. Ο νικητής των πέναλτι παίρνει δύο βαθμούς και ο χαμένος έναν.
Μικρή λεπτομέρεια: τα πρωταθλήματα παίζονται κανονικά όταν περάσει ο κανόνας. Έχουν ξεκινήσει. Και όταν λέμε έχουν ξεκινήσει, μιλάμε για ακόμα μεγαλύτερη γραφικότητα από αυτή που φαντάζεστε. Δεν παίρνουν την απόφαση ούτε μια άκυρη μέρα. Την παίρνουν ημέρα αγώνων. Κινητά δεν υπάρχουν, η Βραζιλία είναι αχανής και έτσι ένας δόλιος υπάλληλος της Π.Ο. παίρνει ένα βαλιτσάκι και ξεκινάει από το Ρίο για τα 1.200 χιλιόμετρα που το χωρίζουν από το Σαλβαδόρ. Θα φτάσει στο γήπεδο στο… ημίχρονο και θα τρέξει να προλάβει τον διαιτητή του Βιτόρια-Αμέρικα. Ο κύριος Ζοσέ Αραούχο ντε Ολιβέιρα Φίγιο θα το πάρει ψύχραιμα, θα ενημερώσει τις ομάδες και τελικά ο κανονισμός θα εφαρμοστεί, μια που το παιχνίδι θα λήξει ισόπαλο.
Ρετρό βίντεο από την αρχειοθήκη της βραζιλιάνικης τηλεόρασης με όλο το ιστορικό
Την επόμενη ημέρα όμως, έχουμε ένα πολύ πιο σημαντικό παιχνίδι. Το Μποταφόγκο-Φλουμινένσε θα γίνει με τον ίδιο κανονισμό και με διαιτητή τον Ζοσέ ντε Ασίς Αραγκάο. Ο κύριος Αραγκάο όμως, παρότι είναι ενημερωμένος πιο έγκαιρα, θα τα βρει σκούρα. Το παιχνίδι θα λήξει 1-1 και όταν πει στις ομάδες ότι πρέπει να παίξουν πέναλτι, δεν θα έχει την ίδια απόκριση. Ή μάλλον θα έχει μια εντελώς διαφορετική απόκριση του στιλ «Δεν μας χ..ζεις κι εσύ κι ο γρύλος σου». Μάταια ο κύριος Αραγκάο φωνάζει «Σταθείτε, μύγδαλα». Οι δυο αρχηγοί πηγαίνουν στη σέντρα του παιχνιδιού και λένε στον διαιτητή ότι δεν θέλουν να παίξουν πέναλτι. Οι ομάδες αποχωρούν και ο διαιτητής θα κλείσει το φύλο αγώνα γράφοντας τι συνέβη.
Μια όμορφη φωτογραφία της εποχής
Στην Ομοσπονδία όμως δεν μασάνε. Το έθνος της Βραζιλίας απέτυχε στα πέναλτι και πρέπει να δουλέψει. Η Ομοσπονδία δεν θα ανεχτεί τεντιμποϊσμούς. Το ματς ορίζεται ξανά στις 5 Οκτωβρίου του 1988. Μάλιστα η απόφαση είναι το παιχνίδι του Μαρακανά να συνεχιστεί με ανοιχτή είσοδο. Και κάπως έτσι, ο Άντερσον Νασιμέντο (ο φανταστικός ήρωας της ιστορίας μας) κατάφερε να πεταχτεί στο γήπεδο, να δει τα πέναλτι (που κράτησαν 12 ολόκληρα λεπτά) και να προλάβει να γυρίσει στη δουλειά του. Για την ιστορία η Φλουμινένσε κέρδισε με 5-4, έχοντας χάσει ένα πέναλτι, ενώ η Μποταφόγο έχασε δύο. Μα καλά τι προπόνηση έκαναν έναν μήνα; (θα πουν οι εγκάθετοι) Αλλά εμείς θα θυμίσουμε ότι έξι χρόνια αργότερα η Βραζιλία πήρε το Μουντιάλ στα πέναλτι. Τι έχουν να πουν τώρα οι άπιστοι; Μάλιστα η αύρα εκείνου του μέτρου κράτησε αρκετά χρόνια ακόμα, με την Ολλανδία το 1998 και τη Χιλή το 2014. Χρειάστηκε να πέσει η Βραζιλία πάνω στην Κροατία στο Μουντιάλ του 2022 για να σπάσει το σερί της σε διαδικασία πέναλτι σε Μουντιάλ. Όσο για τις ομάδες, με τις διεθνείς διοργανώσεις να είναι στα νοκ άουτ πλέον στη Λ. Αμερική, τα πέναλτι ίσως να χρειαστούν ξανά.