Το φέρι από το Αμπερντίν και πρώτος ευρωπαϊκός τίτλος του Σερ Άλεξ

Ήταν μια βροχερή βραδιά Τετάρτης στο στάδιο Ούλεβι (με φωνή Μανόλο). Περίπου 17 χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονταν στις εξέδρες για να παρακολουθήσουν από κοντά τον τελικό του κυπέλλου Κυπελλούχων του 1983. Λέγεται ότι περίπου οι 12 με 14.000 ήταν Σκωτσέζοι οπαδοί που έφτασαν με κάθε τρόπο στο Γκέτεμποργκ. 493 από αυτούς ξεκίνησαν δυο ημέρες πιο πριν από το Αμπερντίν με το Σεντ Κλερ, ένα φέρι που κανονικά έκανε διαδρομές στα μικρά και απομονωμένα νησιά στα βόρεια της Σκωτίας και μετατράπηκε προσωρινά σε… διεθνές.

Η ιδέα ήταν των οπαδών της Αμπερντίν που μετά την πρόκριση επί της Μπάγερν Μονάχου στα προημιτελικά με ένα επικό 3-2, ξεκίνησαν να καταστρώνουν τα πλάνα τους για το πώς θα φτάσουν στη Σουηδία σε περίπτωση πρόκρισης στον τελικό. Ο καπετάν Μάικ Γκρέι (οπαδός κι αυτός της Αμπερντίν) ανέλαβε το δύσκολο έργο να οδηγήσει το σχετικά βραδυκίνητο πλοίο στον προορισμό του. Πολλοί θεώρησαν μεγάλο ρίσκο αυτή την εκδρομή. Η εταιρεία πάντως με τα εισιτήρια που πούλησε, αλλά κυρίως με το μπαρ (σκεφτείτε φωνακλάδες Σκωτσέζους οπαδούς στα 80s) που ήταν συνέχεια ανοιχτό, κατάφερε να βγάλει με δύο διαδρομές, όσα θα έβγαζε αν το πλοίο έκανε συνέχεια επί δύο εβδομάδες την κανονική του διαδρομή. Το μπαρ είχε προμηθευτεί με περίπου 25.000 κουτάκια μπύρας για το ταξίδι. Την ίδια στιγμή, το αεροδρόμιο γνώριζε ρεκόρ πτήσεων. Μόνο το πρωί του τελικού περίπου 2.500 οπαδοί πέταξαν για τη Σουηδία για το θαύμα της νίκης επί της Ρεάλ.

Το φέρι της αγάπης

Ο τελικός αυτός για την Αμπερντίν ήταν η επιβράβευση για μια ομάδα εκτός του Old Firm που κατάφερε εκείνα τα χρόνια να κατακτήσει συνολικά δύο πρωταθλήματα και τέσσερα κύπελλα. Και όλα αυτά δεν θα είχαν γίνει ποτέ αν ο μόλις 37 ετών Άλεξ Φέργκιουσον δεν είχε αναλάβει την ομάδα το 1978. Το πρώτο πράγμα που ζήτησε από τους παίκτες του ήταν να σπάσουν το μονοπώλιο της Γλασκόβης. Πολλοί μπορεί να γέλασαν στην αρχή, αλλά το γέλιο κόπηκε γρήγορα. Ένας βαθμός εκεί ήταν θρίαμβος για την Αμπερντίν και την πρώτη χρονιά του Φέργκουσον η ομάδα πήρε το Χ στο Άιμπροξ με τους Ρέιντζερς. Ενώ όλοι πανηγύριζαν, αυτός σκεφτόταν πώς θα τους άλλαζε τη νοοτροπία.

Ο Φέργκιουσον δεν ήταν ακόμα ο φτασμένος προπονητής που θα πετούσε ένα παπούτσι στον Μπέκαμ. Ήταν νεαρός και έπρεπε να γίνει ο αρχηγός της αγέλης. Βρήκε έναν εξίσου άγριο βοηθό, τον Άρτσι Νοξ, και στα αποδυτήρια έγιναν σκηνές από το Full Metal Jacket. Αντικείμενα πετούσαν, καψόνια γίνονταν, οι παίκτες έπρεπε να ακολουθούν πιστά τις εντολές αλλιώς ο Άρτσι αναλάμβανε και συχνά κυκλοφορούσε με ένα μπαστούνι του μπέιζμπολ στα αποδυτήρια. “Μεγάλωσα σε αυτή την ομάδα και νόμιζα έτσι ήταν τα αποδυτήρια παντού” λέει ο Έρικ Μπλακ σε μια συνέντευξή του στο BBC. Στη συνέχεια αποκαλύπτει ότι μερικές φορές μετά το ματς, τον έπαιρναν τηλέφωνο και του έλεγαν ότι πρέπει να κάνει babysitting στα παιδιά του Φέργκιουσον. Τότε ξεκίνησε και το γνωστό “πιστολάκι μαλλιών” (συγχωρέστε την κακή μετάφραση του hairdryer), οι κατσάδες και οι φωνές δηλαδή του κατακόκκινου Φέργκιουσον σε έναν παίκτη, κάτι που κανείς δεν ήθελε να ζήσει (και κάποιοι λίγοι εκλεκτοί βίωσαν και στο Μάντσεστερ). Με όλα αυτά, με το καλό υλικό και την πολλή δουλειά, η Αμπερντίν έγινε μια ομάδα που πάλευε για το κάθε ματς και πολύ συχνά κέρδιζε.

Η ευρωπαϊκή πορεία του 1983 ξεκίνησε από τα καλοκαιρινά προκριματικά αποκλείοντας τη Σιόν με συνολικό σκορ 11-1. Ο ΜακΓκι θυμάται ότι δεν περίμεναν και πολλά μετά από αυτό, άντε κάποιον γύρο ακόμα και την ευκαιρία για μια ακόμα επίσκεψη σε duty free. Η Διναμό Τιράνων όμως δεν ήταν φοβερό εμπόδιο (αν και ο Φέργκιουσον φοβήθηκε πολύ την κατάσταση στην Αλβανία και αποφάσισε η ομάδα να φέρει δικό της φαγητό), ούτε κι η Λεχ Πόζναν στη συνέχεια. Για πολλούς το καλύτερο παιχνίδι της ήρθε στο πρώτο ματς των προημιτελικών όταν και πήρε το 0-0 μέσα στο Μόναχο, ενώ το 3-2 στην έδρα της με την Μπάγερν ήταν μια κατάθεση ψυχής καθώς γύρισε το ματς από το 0-1 και από 1-2 απέναντι στην σπουδαιότερη γερμανική ομάδα:

Στα ημιτελικά η βέλγικη Βάτερσαϊ ξεπεράστηκε εύκολα και η ώρα του τελικού με τη Ρεάλ έφτασε. Ο Φέργκιουσον δεν άφηνε τίποτα στην τύχη. Η ομάδα απομονώθηκε και ενημέρωσε τις γυναίκες των ποδοσφαιριστών ότι θα έμεναν αλλού και έπρεπε να φέρουν μαζί τους δύο κούπες, μαχαίρι, πιρούνι και σλίπινγκ μπακ. Ήταν ένα κόλπο για να προκαλέσει την αντίδρασή τους. Όταν αυτές άρχισαν να τα λένε μεταξύ τους στο τηλέφωνο και να γκρινιάζουν στους άντρες τους, ο Φέργκιουσον τις κάλεσε για μια συνάντηση. Εκεί, γνωρίζοντας ότι οι άντρες τους κρυφακούν, έβγαλε έναν φοβερό λόγο που έπεισε τις καημένες συζύγους και φιλενάδες ότι πρέπει να στηρίξουν τους άντρες τους και να μείνουν μακρυά τους. Ακόμα και η έγκυος γυναίκα ενός ποδοσφαιριστή δεν είχε δικαίωμα να ενημερώσει το σύζυγό της. Πρώτα ο Φέργκιουσον θα μάθαινε κάτι αν είχαμε γέννα.

Μια ακόμα ιδέα που του έδωσε ο προπονητής της εθνικής Σκωτίας, ήταν να κάνει δώρο πριν τον αγώνα στον μεγάλο Αλφρέντο ντι Στέφανο που ήταν προπονητής της Ρεάλ. Το δώρο (ένα μεγάλο μπουκάλι ουίσκι) δεν ήταν από ευγένεια, ούτε από γενναιοδωρία (μιλάμε για Σκωτσέζους παιδιά), αλλά για να κοιμίσει τους Ισπανούς, να τους κάνει να νομίζουν ότι η Αμπερντίν ήρθε για τη χαρά της συμμετοχής. Την ημέρα του αγώνα ψιλόβρεχε (πολλοί από τους εκδρομείς που δεν είχαν κατάλυμα και κοιμήθηκαν στους δρόμους έγιναν μούσκεμα) και όσο περνούσε η ώρα, η βροχή έγινε καταιγίδα και οι συνθήκες όλο πιο κοντά σε βρετανικές. Οι παίκτες είχαν ψηθεί ότι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, ότι είναι καλύτεροι και μπήκαν πολύ δυνατά στο ματς.

Το γκολ του Μπλακ στην αρχή έδωσε το προβάδισμα, αλλά η Ρεάλ ισοφάρισε σχεδόν αμέσως με πέναλτι. Η Αμπερντίν έχασε αρκετές φάσεις και μάλλον ήταν καλύτερη, αλλά ο τίτλος κρίθηκε στην παράταση, όταν στο 112′ ο Χιούιτ έγραψε το τελικό 2-1. Η Αμπερντίν τα είχε καταφέρει. Με πάθος, δύναμη, ορμή, αλλά και ποιότητα έγραψε ιστορία κατακτώντας ένα ευρωπαϊκό τρόπαιο. Ο ντι Στέφανο παραδέχτηκε τους αντιπάλους: «Η Αμπερντίν έχει στοιχεία που δεν αγοράζονται με το χρήμα, έχει ψυχή και ομαδικό πνεύμα, χτισμένα μέσα σε μια οικογενειακή παράδοση». Όταν η ομάδα επέστρεψε (πολύ πριν από αρκετούς από τους εκδρομείς), όλη η πόλη υποδέχτηκε ως ήρωες τους παίκτες. Τα σχολεία έκλεισαν σαν να ήταν εθνική επέτειος. Ο Φέργκιουσον και οι παίκτες πόζαραν με το κύπελλο παντού. Ακόμα και μπροστά στο φέρι που επέστρεψε (σίγουρα με πολύ λίγα κουτάκια μπύρας να έχουν παραμείνει).

Τερματοφύλακας χωρίς δόντια, πόσο βρετανικό…

Την ίδια χρονιά στο Κυπελλούχων συμμετείχε κι ο Απόλλων Λεμεσού για τρίτη φορά στην ιστορία του. Οι Κύπριοι είχαν την ατυχία να πέσουν στην Μπαρτσελόνα του Μαραντόνα και του Σούστερ και να φύγουν με ένα βαρύ 8-0 για ένα τιμητικό 1-1 στη ρεβάνς. Τα χρόνια πέρασαν. Η Αμπερντίν δεν έχει καμία σχέση με εκείνη την ομάδα και το κυπριακό ποδόσφαιρο έχει γνωρίσει μερικές πολύ καλές πορείες στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Οι δυο ομάδες βρίσκονται αντίπαλες στο Γιουρόπα Λιγκ και όπως έδειξε και το πρώτο ματς, ο Απόλλων έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει μια σπουδαία πρόκριση. Τα κόλπα του Φέργκιουσον δεν υπάρχουν πια άλλωστε και σίγουρα δεν έχουν ακουστεί φήμες για απόβαση Σκωτσέζων με φέρι μποτ από το λιμάνι του Αμπερντίν.