Από τη μάχη της σωτηρίας στα σαλόνια του Τσάμπιονς Λιγκ: το ποδοσφαιρικό γαλατικό χωριό της Μπρεστ

Βρισκόμαστε στο 2024 μ.Χ. Όλη η Γαλατία βρίσκεται υπό παριζιανοκαταριανή κατοχή… Όλη; Όχι! Ένα χωριό ανυπόταχτων Γαλατών αντιστέκεται ακόμη και θα αντιστέκεται για πάντα στους εισβολείς. Και η ζωή δεν είναι εύκολη για τους  λεγεωνάριους που φρουρούν τα οχυρά στρατόπεδα Παρκ ντε Πρενς, Βελοντρόμ και Πιερ Μορουά.

[Εναλλακτική περιγραφή για το περσινό πρωτάθλημα Γαλλίας]

Βρέστη. Μια πόλη στο πιο δυτικό άκρο της Γαλλίας, μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της Βρετάνης. Το μέρος το οποίο ο Καρδινάλιος Ρισελιέ μετέτρεψε σε πολεμικό λιμάνι και αρκετούς αιώνες αργότερα, οι Γερμανοί το χρησιμοποίησαν στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο για να παρκάρουν υποβρύχια και πλοία. Μια πόλη που υπέστη μεγάλες ζημιές από τους βομβαρδισμούς των συμμάχων και καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς μετά την Απόβαση στη Νορμανδία και τη μεγάλη μάχη που έγινε εκεί. Μια πόλη με σημαντικά πανεπιστήμια και την ομώνυμη κρέπα. Μια πόλη από την περιοχή που πολύς κόσμος έμαθε ως Αρμορική και έχει συνδυάσει με έναν φανατστικό ήρωα, τον Αστερίξ.

Η εικόνα της πόλης μετά τη μάχη της Γαλλίας

Και από μπάλα; Τι γίνεται; Ναι, το σημερινό κείμενο έχει φυσικά σχέση με την τοπική ομάδα, την όχι-και-τόσο-ένδοξη Σταντ Μπρεστουά, για τους φίλους Μπρεστ. Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1950 και τα παρατσούκλια του έχουν να κάνουν με τη θάλασσα. Το ένα είναι “Οι Πειρατές”, το άλλο “Τι’ Ζεφ”. Για το δεύτερο υπάρχουν διάφορες θεωρίες. Ήταν το όνομα των κατοίκων μιας συγκεκριμένης γειτονιάς που μιλούσαν μια μίξη της τοπικής διαλέκτου της Βρετάνης, της αργκό των ναυτικών και των γαλλικών, με τις συλλαβές να κόβονται από πολλές λέξεις. Οι άνθρωποι αυτοί αποκαλούνταν Τι’ Ζεφ, από το “μικρός Ζέφυρος”, τον δυτικό άνεμο που έφερνε τα καράβια στο λιμάνι της Βρέστης. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι το όνομα προέρχεται από τα πολλά παιδιά με όνομα Ζοζέφ στην περιοχή. Το παρατσούκλι πάντως με τα χρόνια άρχισε να περιγράφει όλους τους κατοίκους της Βρέστης και φυσικά και την ομάδα.

Το τοπικό έδεσμα

Η Σταντ Μπρεστουά προήλθε από τη συνένωση διαφόρων τοπικών συλλόγων και κατάφερε να φτάσει στην Α’ εθνική της Γαλλίας το 1979. Η πρώτη της παρουσία ήταν τραγική, τερμάτισε τελευταία και έπεσε αμέσως, αλλά επανήλθε ξανά στα σαλόνια. Είχε σχεδόν συνεχή παρουσία στην 1η κατηγορία από το 1981 ως το 1991, φέρνοντας μάλιστα αρκετούς Λατινοαμερικάνους και κατακτώντας την 8η θέση το 1987, αλλά παρά την αγωνιστική σταθερότητα, σταδιακά αντιμετώπισε σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Τα οικονομικά προβλήματα δεν φαίνονταν στο χορτάρι, έχοντας εξαιρετικούς παίκτες όπως ο Νταβίντ Ζινολά, ο Στεφάν Γκιβάρς και ο Παραγουανός Ρομπέρτο Καμπάνιας, αλλά τελικά το “κανόνι” έσκασε το 1991. Η Μπρεστ τερμάτισε 11η, αλλά όποιος ασχολείται λίγο παραπάνω με το γαλλικό ποδόσφαιρο γνωρίζει ότι χάρες δεν γίνονται από τις αρχές. Αν οικονομικά δεν είσαι εντάξει, δεν σε σώζει κανείς. Η ομάδα τιμωρήθηκε με υποβιβασμό στη 2η κατηγορία λόγων των χρεών της. Ούτε εκεί βρήκε άκρη όμως και τα προβλήματα συσσωρεύονταν την επόμενη σεζόν στη Λιγκ 2. Σε ένα τοπικό ντέρμπι με την Γκινγκάμπ ο εξαγριωμένος κόσμος μπήκε μέσα, αυτό πάνω κάτω ήταν και το τέλος της ομάδας καθώς λίγες ημέρες μετά ήρθε και η τιμωρία.

Το παιχνίδι με την Γκινγκάμπ στις 30/11/1991

Η Μπρεστ δεν κατάφερε να συνεχίσει τη σεζόν. Όλα τα παιχνίδια της ακυρώθηκαν (αυτά που είχε δώσει δεν μέτρησαν), οι παίκτες έμειναν ελεύθεροι και ουσιαστικά πρώτη ομάδα έγινε η Β’ της ομάδα που βρισκόταν στη Γ’ εθνική. Η Μπρεστ έζησε τη διάλυση. Οι Πειρατές δεν μπόρεσαν να ορθοποδήσουν για πολλά χρόνια μετά από αυτό. Χρειάστηκε να φτάσουμε στη σεζόν 2003-04 όταν και η Μπρεστ με τη βοήθεια μεταξύ άλλων ενός άγνωστου 21χρονου νεαρού με το όνομα Φρανκ Ριμπερί κατέκτησε τη 2η θέση και ανέβηκε ξανά στη Β’ Εθνική της Γαλλίας. Ο Ριμπερί δεν έκατσε εκεί, πήρε μεταγραφή για τη Μετς, αλλά η Μπρεστ είχε βρει επιτέλους ξανά τον δρόμο της.

Χρειάστηκαν άλλα έξι χρόνια για να γίνει η επόμενη άνοδος και η Μπρεστ να επιστρέψει στη Λιγκ 1 μετά από περίπου 20 χρόνια. Σε μια σεζόν μάλιστα που βρέθηκε να βρίσκεται 1η στη Λιγκ 1 την 13η αγωνιστική και τελικά να τερματίζει 16η και μόλις 2 βαθμούς πάνω από τη γραμμή του υποβιβασμού. Η Μπρεστ δεν κατάφερε να μονιμοποιηθεί πάντως στη μεγάλη κατηγορία και έτσι έπεσε ξανά. Ίσως το σημαντικότερο βήμα της έγινε ο 2016, όταν την ανέλαβε ένας μεγάλος επιχειρηματίας, ο Ντενί Λε Σαντ (η γαλλική μας προφορά ελέγχεται). Η Μπρεστ ανέβηκε ξανά στην Α’ εθνική το 2019, αλλά δεν θα είχαμε κανέναν μα κανέναν απολύτως λόγο να ασχοληθούμε μαζί της αν δεν είχε συμβεί η περσινή σεζόν.

Το καλοκαίρι του 2023 η Μπρεστ είχε τερματίσει 14η, είχε κάνει μεταγραφές αξίας περίπου 3,5 εκατομμυρίων και είχε κάνει πωλήσεις περίπου 8,5 εκατομμυρίων. Κανείς δεν θα περίμενε ότι η ομάδα της Βρετάνης θα ξεχώριζε. Και όμως,  η Μπρεστ βρισκόταν 1η την 6η αγωνιστική και αυτή τη φορά δεν κατέρρευσε όπως το 2010. Στα τέλη Απριλίου εξασφάλισε και μαθηματικά την έξοδό της στην Ευρώπη για πρώτη φορά. Και το πάλεψε μέχρι το τέλος και χάρη και σε άλλα αποτελέσματα, την τελευταία αγωνιστική κατέκτησε την 3η θέση στο πρωτάθλημα, προφανώς την καλύτερη της ιστορίας της, πίσω μόνο από ΠΣΖ και Μονακό και μαζί και την απευθείας συμμετοχή, χωρίς καλοκαιρινά προκριματικά, στο Τσάμπιονς Λιγκ. Μετά το 0-3 μέσα στην Τουλούζ οι παίκτες ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς, τραγουδώντας στα αποδυτήρια τον ύμνο του Τσάμπιονς Λιγκ.

Η αγωνία των παικτών μέχρι να μάθουν ότι η Λιλ ήρθε 2-2 με τη Νις και έτσι η Μπρεστ είναι στο Group Stage

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ομάδων χωρίς σούπερ σταρ, χωρίς τεράστιο μπάτζετ, είναι αρκετά πιο σωστό να δίνουμε τη δέουσα σημασία στον κόουτς. Ο Ερίκ Ρουά δεν είναι καινούριος στο ποδόσφαιρο. Έκανε σημαντική καριέρα ως ποδοσφαιριστής σε ομάδες όπως η Λυών και η Μαρσέιγ, αλλά προπονητικά δεν είχε κάνει ακόμα κάτι τόσο μεγάλο. Για να είμαστε ακριβείς, δεν είχε κάνει τίποτα σχεδόν γιατί δεν ήταν και ακριβώς προπονητής.

Τελείωσε την καριέρα του στη Νις και στη συνέχεια πέρασε από διάφορα πόστα εκεί. Από δημόσιες σχέσεις και μάρκετινγκ, μέχρι τελικά να γίνει Αθλητικός Διευθυντής του συλλόγου. Και μετά προπονητής. Λίγο περίεργη διαδρομή, αλλά αυτό δεν ήταν το τέλος. Μετά από την πρώτη του σεζόν, η Νις αποφάσισε το καλοκαίρι του 2012 να τον απολύσει όχι για αγωνιστικούς λόγους, αλλά γιατί τον κατηγόρησε ότι έκανε ένα ταξίδι στην Αργεντινή με έναν ατζέντη, χωρίς την έγκριση του συλλόγου. Ο Ρουά υποστήριξε ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος για να απολυθεί, η συμπεριφορά του δεν ήταν αντιεπαγγελματική και κατέφυγε στα δικαστήρια.

Ο κόουτς και οι παίκτες του

Ο για λίγο προπονητής Ρουά κέρδισε και η Νις κλήθηκε να πληρώσει αποζημίωση 689.000€, τα τριάκοσια χιλιάρικα εκ των οποίων ήταν για άδικη απόλυση. Ο Ρουά μετά τη λήξη της περιπέτειας δεν επέστρεψε στους πάγκους. Ασχολήθηκε με την τηλεόραση και αθλητικές εκπομπές, το 2017 έγινε εκ νέου Αθλητικός Διευθυντής, αυτή τη φορά στη Λανς, αργότερα στη Γουότφορντ, μετά πήγε ξανά στην τηλεόραση, άλλοτε ως σύμβουλος, άλλοτε ως σχολιαστής. Ο περισσότερος κόσμος πίστευε, ίσως και ο ίδιος ο Ρουά, ότι η περιπέτεια Ρουά-κόουτς είχε λήει.

Κι όμως. Τον Ιανουάριο του 2023 η διοίκηση της Μπρεστ παίρνει μια απόφαση που παραξενεύει πολύ. Προσλαμβάνει τον Ρουά όχι ως Αθλητικο Διευθυντή, αλλά ως προπονητή. «Αν και έχει να προπονήσει εδώ και 11 χρόνια, καταλαβαίνει απολύτως την αποστολή. Θα έρθει μόνο για 6 μήνες, χωρίς βοηθούς, για να σώσει την ομάδα». Αυτά δηλώνει ο Αθλητικός Διευθυντής της Μπρεστ, με τους Πειρατές να έχουν μαζέψει 13 βαθμούς στα πρώτα 17 παιχνίδια. Ο Ρουά πράγματι σώζει την Μπρεστ, επεκτείνει το συμβόλαιό του, την βγάζει 14η και πέρσι 3η κάνοντας αυτή τη μαγική σεζόν για την οποία μιλήσαμε. Το κυριότερο που έκανε είναι ότι ήρθε κοντά στους παίκτες (ακόμα και στις οικογένειές τους), έφτιαξε τα αποδυτήρια, έφτιαξε μια συμπαγή ομάδα που δεν έπαιζε μόνο άμυνα, αλλά προσπαθούσε να παίξει και λίγο ποδόσφαιρο. Και δικαιώθηκε.

Η ομάδα που τις τελευταίες σεζόν τερμάτισε 14η-17η-11η και 14η, βγήκε το 2023-24 3η. Με την 3η καλύτερη επίθεση και την 3η άμυνα. Σε μια χρονιά χωρίς μεταγραφές και με σημαντικές απώλειες παικτών που ουσιαστικά έσωσαν την κατηγορία την προηγούμενη σεζόν. Κι όμως, η Μπρεστ τα κατάφερε. Σε μια χρονιά με πολλές εκπλήξεις σε πολλά πρωταθλήματα, με ομάδες όπως η Λεβερκούζεν και η Στουτγκάρδη, η Μπρεστ “τραγουδήθηκε” πολύ λιγότερο και μάλλον άδικα, αν κρίνουμε το ιστορικό της μέγεθος, τη σύγχρονη δυναμική της και το τελικό αποτέλεσμα. Και έτσι θα δει το σεντόνι να σηκώνεται.

Δυστυχώς για τον κόσμο της ομάδας, το σεντόνι δεν θα σηκωθεί στο Σταντ Φρανσί-Λε-Μπλε. Η παραδοσιακή έδρα της Μπρεστ, ένα στάδιο 15.000 με το όνομα ενός παλιού δημάρχου της πόλης, δεν τηρεί τις προϋποθέσεις της ΟΥΕΦΑ. Αν το επέλεγε η Μπρεστ, θα μπορούσε να έχει 5.000 κόσμο μόνο μέσα, στη μία εξέδρα που πήρε άδεια, κάτι που απορρίφθηκε από τους ανθρώπους του συλλόγου. Η διοίκηση είχε να επιλέξει ανάμεσα σε διάφορες λύσεις και τελικά κατέληξε στην έδρα της Γκινγκάμπ, λόγω μικρής απόστασης, παρά την αντιπαλότητα των δύο ομάδων. Τα εισιτήρια ιδιαίτερα τσιμπημένα, ακόμα και για όσους έχουν προτεραιότητα γι’ αυτά. Ακόμα και η διάθεσή τους δημιούργησε προβλήματα, καθώς έπρεπε να χρησιμοποιηθεί μια διαφορετική πλατφόρμα. Αλλά ο κόσμος έχει τεράστια κάψα και ζει για το Τσάμπιονς Λιγκ.

Όσον αφορά στην ομάδα, η Μπρεστ έχασε αρκετούς σημαντικούς παίκτες, πολλοί από αυτούς ήταν δανεικοί. Και όπως παραδέχονται οι άνθρωποί της, ο σύλλογος δεν μπορούσε να πάρει μεγάλα ονόματα για την πιο ιστορική σεζόν του. Είναι αδύνατο να δώσει τεράστια συμβόλαια και κανείς δεν θα ερχόταν στη Βρετάνη μόνο και μόνο για την ευκαιρία να παίξει στο καινούριο Τσάμπιονς Λιγκ, χωρίς να πάρει και τα αντίστοιχα χρήματα. Στα παραπάνω προσθέστε ότι η Βρέστη είναι λίγο… παραμεθόριος και ένα μέρος που τον χειμώνα βρέχει συνέχεια. Σίγουρα όχι ειδυλλιακός προορισμός. Η μεγαλύτερη κίνηση ήταν ο Μπαλντέ που ήρθε από τη Λυών, μια μεταγραφή 4,5 εκατομμύριων Ευρώ. Από εκεί και πέρα δόθηκαν ελάχιστα χρήματα σε συλλόγους, αποκτήθηκαν ορισμένοι ελεύθεροι και έγιναν και πάλι πολλοί δανεισμοί από ομάδες της Γαλλίας, αλλά και της Αγγλίας και της Γερμανίας.

Με μία νίκη και τρεις ήττες στα πρώτα τέσσερα παιχνίδια, η Μπρεστ δείχνει να έχει χάσει τη συνοχή της και να ψάχνεται ακόμα. Απέκτησε πέντε παίκτες την τελευταία ημέρα των μεταγραφών και έχασε έναν άλλον. Τι να σου κάνει κι ο κόουτς, πότε να φτιάξει σύνολο. Και όλα αυτά χωρίς να έχει αρχίσει παράλληλα η Ευρώπη, με διπλές υποχρεώσεις. Και γνωρίζουμε όλοι όσοι παρακολουθούμε το ποδόσφαιρο, ότι συχνά μια τέτοια επιτυχία δημιουργεί προβλήματα σε συλλόγους μικρότερου βεληνεκούς. Θα θυμάστε όλοι για παράδειγμα την Ουνιόν Βερολίνου που δυσκολεύτηκε πολύ να συνδυάσει το ευρωπαϊκό της όνειρο με μια καλή πορεία στη Γερμανία. Η Μπρεστ κινδυνεύει  να πάθει κάτι παρόμοιο. Αλλά το μικρό ποδοσφαιρικό γαλατικό χωριό θα παλέψει με κάθε του δύναμη.