Μπορεί οι Αζόρες να είναι φημισμένες για τα καταπράσινα τοπία, τις θερμές πηγές και τις πανέμορφες λίμνες μέσα σε ηφαιστειακούς κρατήρες αλλά αυτό που πραγματικά εντυπωσιάζει αρκετούς τουρίστες που επισκέπτονται το αρχιπέλαγος στα δυτικά της Πορτογαλίας είναι οι αγελάδες. Οι Αζόρες είναι ο παράδεισος των αγελάδων, γι’αυτό φημίζονται κιόλας για τα γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής ποιότητας που παράγουν και εξάγουν.
Το ιδανικό κλίμα, τα ατέλειωτα λιβάδια, η πλούσια βλάστηση και η ελευθερία κινήσεων που τις έχουν δώσει οι ντόπιοι επιτρέπουν στις αγελάδες των εννιά νησιών να κάνουν αυτό που λέμε ζωή χαρισάμενη. Σχεδόν όπου κι αν κοιτάξεις θα βρεις και μια είτε να τρώει είτε να κάνει ατάραχη τη βόλτα της. Τα σχόλια από έκπληκτους τουρίστες που κινδύνεψαν να τρακάρουν με κάποια αγελάδα είναι τόσα που σε κάποια σημεία του οδικού δικτύου υπάρχουν πινακίδες που προειδοποιούν ότι στο δρόμο δεν κυκλοφορούν μόνο οχήματα. Αγελάδες έχουν εντοπιστεί μέσα σε μαγαζιά, μέσα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, ακόμα και μια ανάσα από το αεροδρόμιο. Μέχρι και υπαίθρια συναυλία μόνο για αγελάδες έχει δοθεί από μια γνωστή Πορτογαλίδα τραγουδίστρια (μη ρωτάτε περισσότερα)!
Κάποιες ιστορικές πηγές αναφέρουν πως όταν οι Πορτογάλοι πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στην περιοχή επειδή δεν ήξεραν αν μπορούν αυτά τα νησιά σχεδόν στη μέση του πουθενά να φιλοξενήσουν ζωή άφησαν ελεύθερα μερικά ζώα για να δοκιμάσουν το μέρος. Ανάμεσα στα πρώτα αυτά ζωντανά ήταν κάποια πρόβατα, κατσίκες και φυσικά αγελάδες. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά, αυτή τη στιγμή οι αγελάδες είναι περισσότερες από τους ανθρώπους. Όπως λένε με καμάρι οι ντόπιοι, η περιοχή τους είναι γνωστή και ως «τα νησιά με τις χαρούμενες αγελάδες».
Η παρουσία τους εκεί είναι τόσο κομβική που κάνουν την εμφάνιση τους ακόμα και στο ποδόσφαιρο! Έστω και έμμεσα. Όταν στο τέλος της σεζόν 2020-21 η τοπική Σάντα Κλάρα κέρδισε για πρώτη φορά την έξοδο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (στις βασικές διοργανώσεις, γιατί στις αρχές του αιώνα είχε παίξει τέσσερα παιχνίδια για το Ιντερτότο) ο πρόεδρος και ο προπονητής της εμφανίστηκαν στη συνέντευξη τύπου αλλά και στα πανηγύρια που ακολούθησαν στο γήπεδο φορώντας στολές αγελάδας.
Πόσο ταιριαστό ότι το όνομα της ομάδας (Κλάρα) είναι συνδεδεμένο με αγελάδα
Ο λόγος; Μερικούς μήνες πριν είχαν δεσμευτεί δημόσια ότι αν η ομάδα καταφέρει να κάνει την υπέρβαση και να βγει στην Ευρώπη θα το πανηγυρίσουν με αυτόν τον κωμικό τρόπο.
Αυτή η viral, γραφική εικόνα, που κυκλοφόρησε αρκετά και εκτός Πορτογαλίας, ήταν ουσιαστικά η πρώτη φορά που ένα μεγάλο μέρος του ποδοσφαιρικού κόσμου έμαθε για την ύπαρξη της Σάντα Κλάρα. Η δεύτερη φορά δεν άργησε και πολύ αφού μετά την ολοκλήρωση της σεζόν και λίγο πριν γίνουν οι κληρώσεις των προκριματικών γύρων του Κόνφερενς, στα κοινωνικά δίκτυα κυκλοφόρησε πολύ η πληροφορία ότι για πρώτη φορά στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις συμμετέχει μια ομάδα από τις Αζόρες, το πιο δυτικό σημείο της ηπείρου. Αυτή η πληροφορία προκάλεσε αρκετά σχόλια αφού πολλοί προσπάθησαν να βρουν ποια είναι η πιο μεγάλη απόσταση που μπορεί να χρειαστεί να καλύψει μια ομάδα σε περίπτωση που κληρωθεί με τους Πορτογάλους. Για παράδειγμα, αν η κληρωτίδα είχε κέφια και έφερνε απέναντι τους μια ομάδα από το Καζακστάν, το ζευγάρι αυτό θα είχε απόσταση σε ευθεία γραμμή που ξεπερνάει τα 8.000 χιλιόμετρα! Κοινώς, μια μικρή οδύσσεια που θα πρέπει να γίνει μεσοβδόμαδα.
Η έξοδος στην Ευρώπη έβαλε μαζί με τη Σάντα Κλάρα και τις Αζόρες στον ποδοσφαιρικό χάρτη. Η συνειδητοποίηση ότι τα εννιά νησιά που αποτελούν το αρχιπέλαγος αυτό δεν βρίσκονται κάπου δίπλα ακριβώς στην Πορτογαλία σίγουρα θα εξέπληξε αρκετούς. Στην πραγματικότητα τα νησιά βρίσκονται αρκετά μέσα στον Ατλαντικό, σχεδόν ξεκομμένα από την ηπειρωτική χώρα. Για να πας από τη Λισαβόνα στην Πόντα Ντελγάδα, την πρωτεύουσα του νησιού Σάο Μιγκέλ όπου εδρεύει η Σάντα Κλάρα, χρειάζεσαι μια πτήση τουλάχιστον 2,5 ωρών. Όσο δηλαδή κάνεις για να ταξιδέψεις από την Αθήνα έως το Μιλάνο.
Οι Αζόρες στο χάρτη: Σχεδόν στη μέση του πουθενά
Αν το σκεφτείς με τουριστικούς όρους, αυτό δεν ακούγεται υπερβολικό. Αν όμως το σκεφτείς με ποδοσφαιρικούς, καταλαβαίνεις ότι η ομάδα του νησιού έχει να αντιμετωπίσει ένα εξτρά ζήτημα σε κάθε εκτός έδρας παιχνίδι της, δηλαδή κάθε δυο εβδομάδες.
Η απομακρυσμένη θέση της και η μικρή δυναμική της (η Πόντα Ντελγάδα έχει 67.000 κατοίκους μόνο) έπαιξαν το ρόλο τους και για ένα μεγάλο μέρος της 104χρονης ιστορίας της η Σάντα Κλάρα βρισκόταν και κυριολεκτικά και μεταφορικά μακριά από την ελίτ του πορτογαλικού ποδοσφαίρου. Το μέγεθος της ήταν τόσο αμελητέο που για αρκετές δεκαετίες ήταν γνωστή μόνο ως μια από τις θυγατρικές της Μπενφίκα. Σε ένα πρωτάθλημα αρκετά συγκεντρωτικό, που οι τρεις μεγάλες ομάδες έχουν κυριαρχήσει ολοκληρωτικά από πολύ παλιά, πολλοί μικρότεροι σύλλογοι, ειδικά σε περιοχές μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, συνεργάζονταν στενά με κάποια εκ των Μπενφίκα, Σπόρτινγκ ή Πόρτο. Μιας και στο Σάο Μιγκέλ ένα μεγάλο μέρος του κόσμου υποστήριζε την ξακουστή Μπενφίκα των 60s η Σάντα Κλάρα έγινε κάτι σαν βοηθητικός σύλλογος της, υιοθετώντας ακόμα και το ίδιο σήμα με πολύ μικρές διαφορές.
Έπρεπε να φτάσουμε σε αυτόν τον αιώνα, που η ομάδα άλλαξε επίπεδο, ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία και άρχισε να πατάει καλύτερα στα πόδια της, για να κοπούν ριζικά όλοι οι δεσμοί με τη Μπενφίκα. Στο πλαίσιο του… διαζυγίου αυτού η ομάδα απέκτησε πρόσφατα νέο σήμα με στόχο να καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου πως έχει τη δική της ξεχωριστή ταυτότητα.
Αριστερά το σήμα της Σάντα Κλάρα μέχρι πριν λίγα χρόνια, δεξιά αυτό της Μπενφίκα
Η έξοδος στην Ευρώπη εκείνη τη χρονιά αλλά και η πορεία στα προκριματικά του Κόνφερενς (έκανε δυο προκρίσεις πριν αποκλειστεί οριακά από την Παρτιζάν ένα βήμα πριν τους ομίλους) βοήθησαν στον τομέα αυτό. Τα «μεγαλεία» όμως δεν κράτησαν πολύ. Την αμέσως επόμενη σεζόν τερμάτισε στη 18η θέση και υποβιβάστηκε.
Εκείνο το καλοκαίρι του 2023 ανέλαβε την ομάδα ο 42χρονος Πορτογάλος Βάσκο Μάτος, που προσπαθούσε ακόμα να φτιάξει το προπονητικό του όνομα. Με μια άμυνα-γρανίτη (σε 34 ματς έφαγε 19 γκολ, μια από τις καλύτερες αμυντικές επιδόσεις στην Ευρώπη εκείνη τη χρονιά) η Σάντα Κλάρα τερμάτισε 1η και επέστρεψε γρήγορα στα μεγάλα σαλόνια και με την πρώτη πέτυχε ξανά να βγει στην Ευρώπη τερματίζοντας φέτος στην 5η θέση, που είναι και η καλύτερη επίδοση στην ιστορία της.
Το γήπεδο: Μικρό, παλιό και χωρίς καμία από τις σύγχρονες ανέσεις
Το ρόστερ αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από Πορτογάλους και Βραζιλιάνους (υπολογίζεται πως σχεδόν 150 παίκτες από τη Βραζιλία έχουν φορέσει τη φανέλα της!) αφού τα οικονομικά του συλλόγου θέτουν αρκετούς περιορισμούς. Το δίκτυο των σκάουτ που έχει αναπτυχθεί στη χώρα του καφέ είναι αυτό που κάνει τη διαφορά, καθώς η ομάδα πλασάρεται στους νεαρούς, ταλαντούχους Βραζιλιάνους ως ένα πρώτο βήμα για το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο σε ένα γνώριμο, λόγω γλώσσας, περιβάλλον. Στην ιστορία της έχει πληρώσει μόλις τέσσερις φορές πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ για κάποιον παίκτη και σε καμία εξ αυτών το ποσό δεν ξεπέρασε το 1,5 εκατομμύριο!
Έχοντας πλέον και την μικρή εμπειρία από την προηγούμενη φορά, ο αρχικός στόχος της Σάντα Κλάρα είναι να περάσει το πρώτο εμπόδιο της κροατικής Βαραζντίν και στη συνέχεια να καταφέρει να φτάσει στη League Phase. Αν το πετύχει αυτό και το ταμείο της θα γεμίσει και θα δείξει στον κόσμο ότι στις Αζόρες δεν βρίσκεις μόνο εντυπωσιακά τοπία και χαρούμενες αγελάδες.