Στο ξεκίνημα του καλοκαιριού η Μπαρτσελόνα χρειαζόταν άμεσα χρήματα για να προχωρήσει στις μεταγραφές που ήθελε να κάνει. Η λίστα με τους παίκτες που βρίσκονταν ένα βήμα πριν την έξοδο δεν ήταν μικρή αλλά οι περισσότεροι από αυτούς δεν μπορούσαν να φέρουν στα ταμεία του συλλόγου τα λεφτά που έψαχνε. Υπήρχε όμως μια χρυσή εξαίρεση. Όπως φάνηκε ο Ραφίνια έχει θαυμαστές σε μια αγορά με πολύ μεγάλες τσέπες. Σύμφωνα με αρκετά ρεπορτάζ κάποιες από τις κορυφαίες ομάδες της Σαουδικής Αραβίας ενδιαφέρθηκαν έντονα για τον εξτρέμ των Καταλανών, καταθέτοντας προτάσεις σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Για τη Μπαρτσελόνα μια τέτοια πώληση θα ήταν ο ορισμός του win-win εκείνη την περίοδο. Εκτός από το πολύτιμο ρευστό που θα έμπαινε στα ταμεία, μια πιθανή αντικατάσταση του Ραφίνια με τον νεότερο και φορμαρισμένο Νίκο Γουίλιαμς μπορεί να αποδεικνυόταν κομβική κίνηση στην προσπάθεια επιστροφής στους τίτλους. Ο Βραζιλιάνος προερχόταν από μια πολύ μέτρια σεζόν, κατά την οποία ξεκίνησε βασικός μόνο σε 17 παιχνίδια πρωταθλήματος, και μια μερίδα του κόσμου αλλά και της διοίκησης θεωρούσε πως δεν έχει τα προσόντα για να κάνει τη διαφορά.

Η σκέψη της αποχώρησης και της μετακόμισης σε ένα πιο χαλαρό περιβάλλον τον απασχόλησε για αρκετές μέρες. Την απογοήτευση από την απόδοση του και από την πορεία της ομάδας την περσινή σεζόν μπορούσε να την αντέξει. Η στάση του κόσμου όμως ήταν αυτή που ξεχείλιζε το ποτήρι. “Είναι αλήθεια πως όταν είδα κάποιους φιλάθλους να τυπώνουν το όνομα του Γουίλιαμς σε φανέλες της Μπαρτσελόνα που είχαν το νούμερο μου ένιωσα πικραμένος. Δεν μου έκατσε καθόλου καλά γιατί ένιωθα πως δεν με σέβονται. Ο κόσμος πρέπει να σέβεται όσους δίνουν τα πάντα για τον σύλλογο τους.”

Στο τέλος του καλοκαιριού το πείσμα και ο εγωισμός του επικράτησαν. “Ονειρευόμουν πάντα να παίξω σε ένα τέτοιο σύλλογο κι αυτό δεν μπορεί να γίνει αν δεν μπορείς να ανταπεξέλθεις στην πίεση.” Η απόφαση του να παραμείνει ακόμα και κάτω από αυτές τις συνθήκες σίγουρα δεν ήταν εύκολη καθώς, όπως έγινε αργότερα γνωστό, η πρόταση που του έγινε από τους Σαουδάραβες περιλάμβανε στη θέση του μισθού ένα νούμερο που ήταν τριπλάσιο από αυτό που αναγράφεται στο συμβόλαιο που έχει με τη Μπαρτσελόνα. Ο Ραφίνια την απέρριψε. Είχε κάνει μια τεράστια προσπάθεια από παιδί για να φτάσει να φορέσει τη φανέλα της ομάδας κάποιων εκ των ινδαλμάτων του και δεν σκόπευε να πετάξει λευκή πετσέτα και να αποχωρήσει πρόωρα ως αποτυχημένος.

Σε ένα κείμενο για τη ζωή του που του ζητήθηκε από το «Τhe Players Tribune» ο ίδιος γράφει: “Μπορείς να δεχτείς πάρα πολλά χτυπήματα πριν καταρρεύσεις. Όταν ήμουν 18 με είχαν απορρίψει τόσες ακαδημίες στη Βραζιλία που δεν μπορώ κυριολεκτικά να τις μετρήσω. Παντού το ίδιο μοτίβο. Έκανα μια δοκιμαστική εβδομάδα προπονήσεων και μετά ερχόταν η δικαιολογία. «Είσαι μικροκαμωμένος. Είσαι εύθραυστος. Δεν έχεις δύναμη». Πάντα το ίδιο ρε γαμώτο. Πάντα το ίδιο.”

Ο μικρός Ραφίνια με ένα από τα ινδάλματα του

Τα οικονομικά της οικογένειας δεν άφηναν πολλούς δρόμους ανοιχτούς. Σε μια συνέντευξη που έδωσε πριν από λίγο καιρό, αποκάλυψε πως οι γονείς του πάντα έβρισκαν τρόπο να υπάρχει έστω και λίγο φαγητό στο σπίτι αλλά αυτό δεν ήταν πάντα αρκετό. “Όταν ήμουν 12-14, κάποιες φορές παρακάλεσα περαστικούς στο δρόμο να μου αγοράσουν κάτι να φάω. Υπήρχαν άνθρωποι που σταμάτησαν και με βοήθησαν αλλά και πολλοί που με έβρισαν με τη μια”. Αν η τρέλα για τη μπάλα δεν καρποφορούσε σύντομα ο μικρός θα έπρεπε ή να βρει άμεσα δουλειά ή να πάρει τον λάθος δρόμο, αυτόν που είναι στρωμένος με ναρκωτικά και σφαίρες. “Ας είμαστε ειλικρινείς. Ευκαιρίες υπάρχουν σε ένα μέρος σαν το δικό μας. Σου υπόσχονται έναν εύκολο τρόπο για να βγάλεις καλά λεφτά. Κι αυτό είναι που κερδίζει τους ανθρώπους και μετά… χάνονται. Έχω αρκετά παραδείγματα στον κύκλο μου ανθρώπων που χάθηκαν με αυτόν τον τρόπο, εξαιτίας των ναρκωτικών. Φίλοι μου που ήταν δέκα φορές καλύτεροι από μένα στο ποδόσφαιρο, φίλοι που αν μπορούσαν να αξιοποιηθούν σωστά τώρα θα έπαιζαν σε κάποια μεγάλη ομάδα.” Όπως συμβαίνει συχνά σε πολλές τέτοιες ζόρικες περιοχές του πλανήτη, η μπάλα ήταν η διέξοδος από όλα αυτά.

Τι επιλογές έχεις όμως όταν όλες οι ομάδες σε απορρίπτουν; Τα τουρνουά varzea. Η άγρια δύση του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου. Το σπίτι των απορριπτόμενων, όπως το περιγράφει ο ίδιος. Το μέρος που πάνε τα ποδοσφαιρικά όνειρα για να πεθάνουν οριστικά. Ή να αναστηθούν. Πρόκειται για ερασιτεχνικά τουρνουά τα οποία διοργανώνονται σε τοπικό επίπεδο στη Βραζιλία και αποτελούν μια ύστατη ευκαιρία για κάποιους νεαρούς για να διακριθούν και να ακουστούν. Για να το πετύχουν αυτό βέβαια θα πρέπει να ξεχωρίσουν σε αγώνες που διεξάγονται σε συνθήκες που κατά τον Ραφίνια “δεν γίνεται να τις περιγράψεις. Πρέπει να παίξεις μια φορά εκεί για να καταλάβεις για τι πράγμα μιλάμε”.

Στους αγώνες μπορεί να συμμετέχει όποιος θέλει. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι τα τουρνουά προσελκύουν κάθε καρυδιάς καρύδι. Οι συμμετέχοντες πολύ σπάνια είναι θαυμαστές του ευ αγωνίζεσθαι, τα τάκλιν είναι αρκετές φορές εγκληματικά, οι ομάδες δεν έχουν κάποια σοβαρή τακτική προσέγγιση ενώ το κλίμα γύρω από τον αγωνιστικό χώρο συνήθως συμβαδίζει με το ευρύτερο προβληματικό περιβάλλον της εκάστοτε φαβέλας που τα φιλοξενεί. Ο Ραφίνια έχει δηλώσει ότι πολλές φορές υπήρξαν απειλές από γνωστούς ή συγγενείς των αντιπάλων. Μια απειλή “Αν τολμήσετε και κερδίσετε, δεν θα φύγετε ζωντανοί από εδώ” λίγο πριν βγεις να παίξεις σε ένα γήπεδο στη μέση μιας φαβέλας, με ανθρώπους να κρατάνε όπλα δίπλα από τον αγωνιστικό χώρο, δεν είναι κάτι που μπορείς να αγνοήσεις εύκολα. Αν στις… μικροδυσκολίες αυτές προσθέσεις ότι κάποια από τα παιχνίδια διεξάγονται σε χώμα ή χαλίκι, σε γήπεδα που οι εστίες δεν έχουν δίχτυα, τη μπάλα τη φέρνει μερικές φορές κάποιος παίκτης από το σπίτι του και λόγω έλλειψης φανελών η μια ομάδα ίσως χρειαστεί να αγωνιστεί γυμνόστηθη, παίρνεις μια καλή ιδέα για το τι πράγμα μιλάμε. “Το έχω πει αρκετές φορές και θα συνεχίσω να το λέω. Αν μπορείς να παίξεις στα παιχνίδια varzea, τότε μπορείς να παίξεις παντού. Σε τελικούς ή σε γήπεδα με 90.000 κόσμο.”

Η πρώτη επαφή με κανονικό, οργανωμένο ποδόσφαιρο ήρθε στα 18 όταν με τα χίλια ζόρια η Αβαΐ πείστηκε να του δώσει μια ευκαιρία. Η δοκιμή τελικά πέτυχε και 1,5 χρόνο αργότερα οι εμφανίσεις του σε ένα τουρνουά U-20 στο Σάο Πάουλο τράβηξαν το ενδιαφέρον του Ντέκο, που είχε γίνει πλέον μάνατζερ. Ο Πορτογαλοβραζιλιάνος τον ανέλαβε προσωπικά και χάρη στο δίκτυο του κατάφερε να τον προωθήσει στην Ευρώπη πριν καν προλάβει να παίξει ένα επίσημο ματς με την πρώτη ομάδα της Αβαΐ.

Από τη Βραζιλία βρέθηκε στην Πορτογαλία και τη Γκιμαράρες, από εκεί πήγε στη Σπόρτινγκ, στη συνέχεια μια στάση στη Γαλλία και τη Ρεν και το 2020 ήρθε η μεγάλη μεταγραφή στη Λιντς που έπαιζε τότε στην Πρέμιερ Λιγκ. Αν και το πέρασμα του από τρεις διαφορετικές ομάδες τον είχε ήδη βοηθήσει να διαμορφώσει ένα δικό του στιλ, που συνδυάζει τη βραζιλιάνικη αλεγκρία με την ευρωπαϊκή πειθαρχεία και τακτική προσήλωση, ο ίδιος ισχυρίζεται πως η εμπειρία της Αγγλίας τον έκανε τον παίκτη που είναι σήμερα. Και πιο συγκεκριμένα ο Αργεντινός προπονητής που συνάντησε εκεί. “Ο Μπιέλσα με βοήθησε από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στο Λιντς. Χάρη σε αυτόν έγινα διεθνής, χάρη σε αυτόν βρίσκομαι σήμερα στη Μπαρτσελόνα. Αν δεν τον είχα συναντήσει πολύ πιθανόν να μην ήμουν σήμερα εδώ που είμαι.”

Με τον Μπιέλσα στον πάγκο για τον 1,5 από τα δυο χρόνια που έκατσε εκεί, ο Ραφίνια έκανε μερικές από τις καλύτερες εμφανίσεις της καριέρας του μέχρι πρόσφατα και κέρδισε το δικαίωμα να διαλέξει την επόμενη μεγάλη ομάδα του. Η Λιντς τα είχε βρει σε όλα με την Τσέλσι αλλά ο Βραζιλιάνος ήθελε διακαώς να δοκιμάσει την τύχη του στη Βαρκελώνη.

Η καλύτερη, με διαφορά, φωτογραφία του από τα δυο χρόνια που πέρασε στη Λιντς

Η επιθυμητή μεταγραφή έγινε αλλά η συνέχεια ήταν γεμάτη σκαμπανεβάσματα. “Οι πρώτοι έξι μήνες ήταν δύσκολοι και για μένα και για την οικογένεια μου. Δυσκολεύτηκα αρκετά να προσαρμοστώ στις απαιτήσεις της Μπαρτσελόνα και μπήκα στη διαδικασία να αμφισβητήσω την αξία μου. Μετά το Μουντιάλ του Κατάρ όλα άλλαξαν και κατάφερα να δείξω τι μπορώ να κάνω. Η επόμενη χρονιά όμως ξεκίνησε με τον τραυματισμό μου, μετά δέχτηκα και μια κόκκινη κάρτα και το τελείωμα της χρονιάς δεν ήταν καθόλου καλό. Τότε άρχισα να σκέφτομαι ότι ίσως πρέπει να αποχωρήσω.”

Όπως είδαμε και στον πρόλογο η σκέψη αυτή δεν κατάφερε να επικρατήσει. Το πείσμα του υπερίσχυσε, ο Χανκς Φλικ τον βοήθησε σημαντικά να ανακτήσει την αυτοπεποίθηση του και σήμερα ζει τις καλύτερες μέρες της καριέρας του. “Δεν νομίζω ότι είχα ποτέ ξανά έναν παίκτη σαν κι αυτόν. Αποτελεί το σωστό παράδειγμα για το πώς πρέπει να λειτουργεί η ομάδα. Έχει πάντα τη σωστή διάθεση και στις προπονήσεις και στους αγώνες και είναι ιδιαίτερα πολύτιμος στον αγωνιστικό χώρο γιατί κάνει πολλές δουλειές επιτυχημένα. Είναι ένας από τους παίκτες που μπορείς να αποκαλέσεις ξεχωριστούς” δήλωσε πριν λίγες μέρες ο Γερμανός προπονητής που δείχνει να έχει αναμορφώσει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τους Καταλανούς.

Σε 14 παιχνίδια ως τώρα ο Βραζιλιάνος αρχηγός, πλέον, της Μπάρτσα μετράει 10 γκολ και 9 ασίστ, νούμερα που στο παρελθόν για να τα πιάσει χρειαζόταν μια ολόκληρη σεζόν. Την ίδια ώρα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην ομάδα του σε όλες τις κατηγορίες που αφορούν τη δημιουργία αλλά και το πόσο απειλεί την αντίπαλη εστία. Πηγαίνοντας στην πιο μεγάλη εικόνα, στο σύνολο των παικτών της Πριμέρα είναι 3ος σκόρερ, 1ος σε ασίστ, 1ος σε key passes και έχει τη δεύτερη καλύτερη αξιολόγηση στη χώρα, πίσω μόνο από το 17χρονο παιδί-θαύμα που παίζει μερικά μέτρα πιο δεξιά του.

Οι μπλαουγκράνα πετάνε για την ώρα, έχοντας 10 νίκες σε 11 παιχνίδια στο ισπανικό πρωτάθλημα, ο Βραζιλιάνος μαζί με τον Λεβαντόφσκι και τον Γιαμάλ έχουν δημιουργήσει μια μαγική τριάδα στην επίθεση και κανένας στη Βαρκελώνη δεν θέλει να θυμάται το καλοκαίρι, τότε που κάμποσοι ζητούσαν την αποχώρηση του «λίγου» Ραφίνια, πολλοί δεν είχαν κανένα πρόβλημα να τον πουλήσουν με ένα καλό ποσό στην Αραβία ενώ κάποιοι έφταναν ακόμα και να τυπώσουν στη φανέλα του το όνομα ενός άλλου παίκτη που θα ήθελαν να αγοράσει η ομάδα τους για να τον αντικαταστήσει.