Παπούτσια, σοκολατάκια κι ένα άλογο: ο Ντιέγκο Μαραντόνα στην Τούμπα

«Έχω παίξει πάρα πολλά ματς στη ζωή μου, τέτοιο πράγμα δεν έχω δει πουθενά». Μιλάει ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Στον ώμο έχει την ασπρόμαυρη φανέλα του αρχηγού του ΠΑΟΚ, Κυριάκου Αλεξανδρίδη. Αυτή η δήλωση του μεγάλου Ντιέγκο σχετικά με την εμπειρία του από το γήπεδο της Τούμπας, είναι για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ πηγή περηφάνιας και τίτλος τιμής, κάτι σαν την περίφημη δήλωση του Ουίνστον Τσόρτσιλ για τους « ήρωες που πολεμούν σαν Έλληνες», αλλά στο πεδίο του ποδοσφαίρου.

Βέβαια, σχεδόν πάντα υπάρχει μια λεπτομέρεια που μένει στο περιθώριο και διαφοροποιεί κάπως αυτές τις ιστορικές δηλώσεις. Ο Τσόρτσιλ, ας πούμε, πιθανότατα δεν είπε ποτέ τη φράση που του χρεώνεται ενώ ο Ντιέγκο, που απάντησε στην ερώτηση του σαφώς εντυπωσιασμένου από την Τούμπα Ιταλού δημοσιογράφου («Πόσα ματς έχεις παίξει σε τέτοια ατμόσφαιρα;»), συνέχισε λέγοντας, μάλλον ενοχλημένος, ότι η, πράγματι μοναδική, ατμόσφαιρα δεν άφησε μεν τη Νάπολι να βρει το ρυθμό της αλλά ίσως ούτε και τον ΠΑΟΚ να πετύχει κάτι καλύτερο. Πρέπει, βέβαια, να λάβουμε υπόψη ότι αυτά τα λόγια ανήκουν σε κάποιον ο οποίος, λίγη ώρα πριν, γλίτωσε, μεταξύ άλλων, από ένα ιπτάμενο παπούτσι.

Σήμερα, που ο ΠΑΟΚ αντιμετωπίζει τη Φιορεντίνα στο Αρτέμιο Φράνκι, και με την παράδοση της ομάδας απέναντι στις ιταλικές να μην είναι πολύ ευνοϊκή –μόλις μια νίκη, επί της Ουντινέζε το 2000– κοιτάζουμε 28 χρόνια πίσω. Θα μπορούσε να είχε πετύχει κάτι καλύτερο ο ΠΑΟΚ απέναντι στη μεγάλη ομάδα της Νάπολι; Οι Ναπολιτάνοι, με προπονητή τον Οτάβιο Μπιάνκι, είχαν χάσει το Καμπιονάτο από τη σπουδαία Μίλαν λίγους μήνες πριν. Εκτός από τον Ντιέγκο, είχαν τον Βραζιλιάνο καλλιτέχνη Καρέκα, δεύτερο σκόρερ του πρωταθλήματος πίσω από τον Αργεντινό την προηγούμενη σεζόν, τον επίσης Βραζιλιάνο Αλεμάο, πολλούς Ιταλούς διεθνείς (Τσίρο Φεράρα, Τζοβάνι Φρανκίνι, Μάσιμο Κρίπα, Φερνάντο ντε Νάπολι, Αλεσάντρο Ρένικα) και στο τέρμα τον Τζουλιάνο Τζουλιάνι.

7 Σεπτεμβρίου 1988. Ο φιλόδοξος ΠΑΟΚ, με προπονητή τον Ολλανδό Ρίνους Ίσραελ, παίζει στο Σαν Πάολο, για τον πρώτο γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Ο Γκιτσιούδης αντιστέκεται σαν ήρωας (σαν Έλληνας) στις επικίνδυνες επιθέσεις των Ναπολιτάνων. Στο 58′, όμως, ο Μήτογλου ανατρέπει τον Καρέκα, και ο Μαραντόνα, που δεν πολυφάνηκε, περιορισμένος όπως ήταν από τον Σκαρτάδο και τον Λαγωνίδη που μοιράζονταν το μαρκάρισμα του, κάνει το τελικό 1-0. Στις κερκίδες οι τρεις χιλιάδες παοκτσήδες εκδρομείς από την Ελλάδα και φοιτητές που σπούδαζαν σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας, εντυπωσιάζουν τους Ναπολιτάνους, που, όσο να΄ναι, δεν είναι τίποτε χτεσινοί σε τέτοια θέματα. Στα αξιοσημείωτα του αγώνα η εκσφενδόνιση ένα μπουκαλιού στον Ντιέγκο που ετοιμαζόταν να χτυπήσει ένα κόρνερ. Εκείνος, με κινήσεις που γνωρίζουν όσοι έχουν παίξει μπάλα στις αλάνες του Μπουένος Άιρες ή της Νάπολης, γυρίζει, τους κοιτάζει, βαδίζει βαριά προς το μέρος της κερκίδας και τους κάνει νόημα να ηρεμήσουν.

Το σκορ επιτρέπει όνειρα πρόκρισης, ο αντίπαλος είναι σπουδαίος, ο Μαραντόνα είναι ίνδαλμα, μεσολαβούν νίκες επί της πρωταθλήτριας Λάρισας και εκτός έδρας επί του Ολυμπιακού: η Τούμπα φλέγεται στη ρεβάνς, στις 6 Οκτωβρίου. Τα εισιτήρια έχουν εξαφανιστεί εδώ και μέρες, οι θεατές, που οπωσδήποτε μοιάζουν περισσότεροι από όσους χωράει το γήπεδο, αρχίζουν να μαζεύονται ώρες πριν, χιλιάδες ασπρόμαυρα χαρτάκια, μπαλόνια, σημαίες, ταμπούρλα, πυρσοί, «ΠΑΟΚ μπορείς να προκριθείς», ένας φίλαθλος που κάνει τον γύρο του γηπέδου έφιππος ανεμίζοντας ασπρόμαυρο λάβαρο, καλλιτεχνικά πανό που απεικονίζουν, μεταξύ άλλων, έναν δικέφαλο αετό να έχει αρπάξει στα νύχια του έναν μελαχρινό με γαλάζια φανέλα και το 10 στο λευκό του σορτσάκι, ο Μαραντόνα –ή, σύμφωνα με άλλες διηγήσεις, ένας σωσίας του– να μαγεύει στην προθέρμανση και να σφυρίζεται αλύπητα.

paoknapoli

Δυστυχώς ο Καρέκα σκοράρει στο 17’ μετά από μια μαγική μπαλιά του « Αργεντινού με το σκουλαρίκι », όπως τον λέει ο Διακογιάννης που περιγράφει. Κάπου εκεί, όταν ο Τζουλιάνι έδιωξε το επικίνδυνο σουτ του Φερνάντο στο αμέσως επόμενο λεπτό, και λίγο αργότερα, σε κάποιες άλλες θεαματικές του επεμβάσεις, χάθηκαν οι ελπίδες του ΠΑΟΚ για γρήγορη ισοφάριση. Ο Σκαρτάδος θα ισοφαρίσει τελικά με κεφαλιά στο 64′ μετά από την πολύ ωραία σέντρα του Φερνάντο. Η ισοφάριση θα αναζωπυρώσει τις όποιες ελπίδες πρόκρισης και θα δώσει νέα πνοή στο έτσι κι αλλιώς ασυγκράτητο κοινό. Κάποιοι ψιλοτσαμπουκάδες στον αγωνιστικό χώρο, ιπτάμενα αντικείμενα, μεταξύ των οποίων πολλά σοκολατάκια –τα μοίραζε έξω από το γήπεδο η εταιρεία που διαφημιζόταν στη φανέλα της Νάπολι– το γήπεδο να δονείται από την ιαχή «Ντιέγκο Ντιέγκο βα φαν κούλο».

Η Νάπολι θα χάσει ευκαιρίες, ο ΠΑΟΚ θα πιέσει πολύ και θα κερδίσει 21 (!) συνολικά κόρνερ, αλλά τίποτε δεν θα αλλάξει. Οι Ναπολιτάνοι, λογικά, δυσκολεύονται στις δικές τους στημένες φάσεις λόγω των αντικειμένων που πέφτουν από την εξέδρα. Ο διαιτητής, μάλιστα, απείλησε ακόμη και με διακοπή του αγώνα. Ο Ντιέγκο, σε μια ακόμη «δεν μασάω» ενέργεια, αναλαμβάνει να χτυπήσει ένα κόρνερ όταν όλοι οι συμπαίκτες του δειλιάζουν – ίσως εκεί πετάχτηκε το περίφημο παπούτσι.

Η συνέχεια είναι εντελώς διαφορετική για τις δυο ομάδες. Η Νάπολι θα κερδίσει το κύπελλο ΟΥΕΦΑ, αποκλείοντας τη Λοκομοτίβ Λειψίας, την Μπορντό, την άσπονδη εχθρό Γιουβέντους, την Μπάγερν Μονάχου και νικώντας στον διπλό τελικό τη Στουτγκάρδη. Ο ΠΑΟΚ δεν θα επιβεβαιώσει τις ελπίδες που γέννησαν οι δυο αγώνες απέναντι στους Ιταλούς και οι πρώτες αγωνιστικές του πρωταθλήματος. Λίγους μήνες μετά, ο Ίσραελ θα απομακρυνθεί, και, ύψιστη ταπείνωση για τον άλλοτε κορυφαίο αμυντικό της Φέγενορντ, θα αντικατασταθεί στον πάγκο από τον Νίκο Αλέφαντο, που ούτε αυτός θα κάτσει πολύ – θα αντικατασταθεί από τον Σταύρο «Καίσαρα» Σαράφη. Η σεζόν θα τελειώσει με μια άδοξη, όγδοη θέση στο πρωτάθλημα. Όπως περίπου θα έλεγε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, επιτυχία είναι να προχωράς διαμέσου των αποτυχιών με αμείωτο ενθουσιασμό. Η ιστορία του ποδοσφαίρου είναι ακριβώς αυτό.