Το δύσκολο ταξίδι του Χουάν Κάρλος Οσόριο

Το γήπεδο στη Σάντα Κλάρα της Καλιφόρνια έχανε σιγά σιγά το πράσινο χρώμα του. Οι χιλιάδες Μεξικάνοι που το είχαν κατακλύσει έφευγαν ντροπιασμένοι πριν τη λήξη του αγώνα. Οι ντυμένοι στα κόκκινα οπαδοί της Χιλής το έκαναν ακόμα πιο επώδυνο φωνάζοντας “όλε, όλε” σε κάθε πάσα των παικτών τους. Ήταν 19 Ιουνίου του 2016 και ο προημιτελικός του Κόπα Αμέρικα Σεντενάριο μετατράπηκε σε εφιάλτη για την Ελ Τρι. Ο πίνακας έγραφε Χιλή-Μεξικό 7-0 κι οι Μεξικάνοι ζούσαν μια από τις πιο ντροπιαστικές στιγμές του, παίζοντας ουσιαστικά εντός έδρας. “Η πιο μαύρη νύχτα του μεξικάνικου ποδοσφαίρου” όπως έγραφαν οι δημοσιογράφοι. Όλα τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν στον Κολομβιανό κόουτς Χουάν Κάρλος Οσόριο.

Ο Οσόριο πήγε στα αποδυτήρια, έριξε λίγο νερό στο πρόσωπο, ξέσφιξε τη γραβάτα και γύρισε και είπε στους παίκτες: “Αν δεν εμπιστεύεστε τη δουλειά μου, βγαίνω και παραιτούμαι αμέσως“. Οι παίκτες στάθηκαν δίπλα του. Στον ένα χρόνο που ήταν προπονητής εκεί το ρεκόρ του ήταν εξαιρετικό, είχε φτάσει την ομάδα στο Κόπα Αμέρικα με ένα μεγάλο σερί χωρίς ήττα. Την ίδια στιγμή, ο κόσμος κι οι δημοσιογράφοι μύριζαν αίμα και περίμεναν την αποπομπή του. Δεν θα ήταν άλλωστε κάτι περίεργο. Από το 2006 που έφυγε ο Λα Βόλπε από τον πάγκο της εθνικής, κανείς δεν έμεινε για πάνω από δύο χρόνια. Ο Οσόριο ήταν ο 12ος προπονητής σε εννιά χρόνια που αναλάμβανε το Μεξικό. Η γκρίνια άλλωστε υπήρχε από τη στιγμή που ανακοινώθηκε το όνομά του. “Αφού είναι τόσο καλός προπονητής γιατί δεν τον πήρε η εθνική Κολομβίας;” αναρωτήθηκε δημόσια ο θρύλος Ούγκο Σάντσες. Η αμφισβήτηση συνόδευε τον Οσόριο από την πρώτη μέρα.

Ο Οσόριο ήταν ένας ποδοσφαιριστής χωρίς σπουδαία καριέρα που πέρασε και από τη Βραζιλία, αλλά αναγκάστηκε να σταματήσει μόλις στα 26 του το ποδόσφαιρο λόγω ενός σοβαρού τραυματισμού. Πήγε στις ΗΠΑ για να σπουδάσει και στη συνέχεια μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Εκεί έζησε χωρίς άδεια παραμονής αφού η φοιτητική του βίζα είχε λήξει, έμενε σε ένα μικρό διαμέρισμα και δούλευε σε κατασκευές και σε φαγάδικα. Κατάφερε να πάρει το δίπλωμα του καθηγητή φυσικής αγωγής και άνοιξε ένα γυμναστήριο. Ούτε αυτό όμως κράτησε πολύ. Το όνειρό του ήταν η μπάλα και όποτε μπορούσε προπονούσε διάφορες μικρές ομάδες. Μέχρι που πήρε τη μεγάλη απόφαση. Πούλησε το γυμναστήριο, μάζεψε το κομπόδεμά του και τα άφησε όλα για να πάει στην Αγγλία. Πήγε στο Λίβερπουλ για να πάρει εκεί δίπλωμα προπονητή. Δεν έμεινε όμως μόνο στη θεωρία, προσπαθούσε να μπει και στην πράξη. Έτσι, ήθελε να παρακολουθεί τις προπονήσεις των δύο ομάδων της πόλης. Και ενώ ο Γουόλτερ Σμιθ τον άφηνε να παρακολουθεί τις προπονήσεις της Έβερτον, ο Ζεράρ Ουγιέ δεν ήταν τόσο δεκτικός. Ο Οσόριο όμως δεν είχε ταξιδέψει τόσα χιλιόμετρα για να το βάλει κάτω από ένα απλό όχι.

Νοίκιασε ένα δωμάτιο στο σπίτι της οικογένειας Μακ Μάνους που υποστήριζε φανατικά μεν την Έβερτον, αλλά είχε την ατυχία να μένει ακριβώς δίπλα στο προπονητικό κέντρο της Λίβερπουλ. Οι διάφοροι περαστικοί μπορούσαν να δουν τις ημέρες με καλό καιρό, έναν γραφικό να είναι ανεβασμένος πάνω σε σκάλα δίπλα στο φράχτη και να παρακολουθεί τις προπονήσεις της Λίβερπουλ. Όσο για τις (όχι και λίγες) βροχερές ημέρες, ο Οσόριο παρακολουθούσε από το παράθυρο της κρεβατοκάμαρας. Αφού πήρε τις απαραίτητες γνώσεις επέστρεψε στις ΗΠΑ και δούλεψε εκεί κυρίως ως γυμναστής, μέχρι που είδε μια αγγελία της Μάντσεστερ Σίτι που έψαχνε ειδικό φυσικής κατάστασης. Υπεύθυνος ήταν κάποιος γνωστός του από το πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ και τελικά ο Οσόριο μπήκε στο τιμ της Σίτι. Ακόμα και έτσι, έκανε τη διαφορά. Ψαχνόταν πολύ. Ο Σον Ράιτ Φίλιπς τον θυμάται στο Μάντσεστερ να βάζει στο πρόγραμμα ασκήσεις που δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στην Αγγλία. Πάντα κοιτούσε το διαφορετικό.

Ούτε στο Μάντσεστερ έκοψε τις συνήθειές του. Η Σίτι δεν ήταν στα καλύτερά της κι ο Οσόριο ζήτησε άδεια και παρακολουθούσε προπονήσεις της Γιουνάιτεντ. Εκεί γνώρισε και τον Φέργκιουσον τον οποίο εκτίμησε πάρα πολύ. «Μπορεί να έλεγε δυο κουβέντες μόνο, αλλά οι δυο ώρες αναμονής άξιζαν γι’ αυτές». Από τον Σερ Άλεξ μάλλον απέκτησε και τη συνήθειά του να κάνει συνεχώς rotation. Την τρέλα με τη φυσική κατάσταση την είχε ήδη. Σε ερώτηση για το πόσο συχνά τρέχει ο ίδιος η απάντηση δεν είναι απλή: «Κάνω τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα διάδρομο. 45λεπτα σετ με βάση τους σφυγμούς της καρδιάς και αλλάζοντας ταχύτητα στο διάδρομο κάθε λεπτό. Δεν το κάνω για την εμφάνισή μου, το κάνω για να γυμνάζω την καρδιά μου». Η συνήθεια του Οσόριο να παίρνει απόψεις συνεχίζεται κανονικά. Έχει συναντήσει και ανταλλάξει γνώμες με πολλούς προπονητές. Βενγκέρ, φαν Χάαλ, Γκους Χίντινκ και φυσικά δύο από τους αγαπημένους του. Τον Πεπ Γκουαρδιόλα και τον Μαρσέλο Μπιέλσα. Ο Οσόριο δεν είναι πιστός ακόλουθος κάποιου. Έμαθε να παίζει μπάλα με κοντινές πάσες λατινοαμερικάνικα, αλλά στην Αγγλία εκτίμησε και τις μακρινές μπαλιές. Συνδυάζει γνώσεις από όλους, αν και το στιλ του φέρνει στου Μπιέλσα όσον αφορά στην προετοιμασία των ομάδων και την τελειομανία.

Ο Οσόριο στήνει ο ίδιος μόνος τους κώνους σε κάθε προπόνηση

Από τον φαν Χάαλ μάλλον έχει πάρει το μπλοκάκι με τις σημειώσεις. Το σπιράλ τετραδιάκι βρίσκεται στο χορτάρι σε κάθε ματς και ο Οσόριο σημειώνει με διαφορετικό χρώμα στιλό όσα του φαίνονται σημαντικά. Το είχε μαζί στις αρκετές ομάδες που έχει προπονήσει. Η καριέρα του περιλαμβάνει κυρίως Κολομβία (με πρωταθλήματα), ΗΠΑ και Μεξικό. Συμπαθητική μεν, αλλά όχι κάτι τόσο τρομερό. Με λίγα λόγια, οι αρχικές φοβίες των Μεξικανών δεν ήταν αδικαιολόγητες. Αυτό που ήταν αδικαιολόγητο είναι η γκρίνια παρά τα πολύ καλά αποτελέσματα τον πρώτο χρόνο του.

Προς έκπληξη των περισσοτέρων, η μεξικάνικη ομοσπονδία τον κράτησε μετά το 7-0. Ο Οσόριο άρχισε να διαβάζει βιβλία για την αποτυχία και την ταπεινότητα. Έφερε ψυχολόγο για τους παίκτες του, ώστε να ξεπεράσουν το σοκ και τους έκανε ξανά και ξανά ανάλυση του αγώνα με τη Χιλή. Συνάντησε τον Μπιέλσα στη Βραζιλία και μιλούσαν επί τρεις ημέρες. Συνέχισε στους ίδιους ρυθμούς, στο ίδιο πλάνο. Σε 47 αγώνες πριν το Μουντιάλ κατέβασε 47 διαφορετικές εντεκάδες. Στο Κόπα Αμέρικα έπαιξε στα τρία ματς των ομίλων με τρεις διαφορετικούς τερματοφύλακες. Παρακολουθεί περίπου 15 ποδοσφαιρικούς αγώνες την εβδομάδα (κρατώντας σημειώσεις) και φυσικά όλους τους Μεξικάνους παίκτες που ενδιαφέρουν την εθνική. Το ρεκόρ του στην εθνική είναι το καλύτερο προπονητή με πάνω από 10 αγώνες εδώ και δεκαετίες. Κι όμως. Η γκρίνια και η κριτική συνεχίζονται. Στο τελευταίο φιλικό πριν το Μουντιάλ μπροστά στο κοινό του, το Μεξικό κέρδισε με 1-0 τη Σκωτία. Στο τέλος του αγώνα, ο κόσμος αντί να χειροκροτά και να εύχεται καλή επιτυχία στην ομάδα του σφύριζε. Πολλοί φώναζαν το (αγαπημένο) Fuera Osorio. «Οσόριο φύγε» σε ελεύθερη μετάφραση.

Δύο χρόνια παρά μία μέρα από εκείνο το ντροπιαστικό 7-0 ο Οσόριο έκανε το ντεμπούτο του στο Παγκόσμιο Κύπελλο απέναντι στη Γερμανία. Με όλη αυτή την πίεση από ένα κοινό που δεν τον αγαπά, από δημοσιογράφους που λατρεύουν να τον κριτικάρουν και από βετεράνους που δεν χωνεύουν ότι ένας Κολομβιανός τους έχει φάει μια θέση εργασίας. «Όλη μου τη ζωή προετοιμαζόμουν για ένα Μουντιάλ» δήλωσε στο ESPN λίγες ημέρες πιο πριν. Ντεμπούτο απέναντι στην προηγούμενη πρωταθλήτρια κόσμου με τόση πίεση. Κι όμως ο Οσόριο έμεινε πιστός στην στρατηγική του. Ο “καθηγητής” όπως τον λένε (και πιστέψτε με, στο Μεξικό το λένε σχεδόν ειρωνικά, ενώ αρκετοί τον αποκαλούν “γυμναστή”, όπως τον Μουρίνιο “μεταφραστή”) έβαλε τους μαθητές του να πουν το μάθημα που ετοίμαζε εδώ και χρόνια. Και όπως αυτοί τον στήριξαν μετά την εφτάρα, έτσι τους στήριξε κι αυτός όταν κυκλοφόρησε η είδηση για το πάρτι οργίων που οργάνωσαν αρκετοί από αυτούς ελάχιστες ημέρες πριν το Μουντιάλ. Μετά το 1-0, ο εμβληματικός Ράφα Μάρκες αφιέρωσε τη νίκη στον Οσόριο: “Το αξίζει πάνω από όλους. Δούλεψε, υπέφερε. Κανείς δεν τον πίστευε εκτός από μας”. Στο φιλικό με τη Σκωτία ο σκόρερ Τζιοβάνι ντος Σάντος αφιέρωσε το γκολ σε αυτόν. Ο Τσιτσαρίτο τον αποκάλεσε σε συνέντευξή του ιδιοφυΐα. Η αποδοχή του από τους παίκτες είναι τεράστια.

Ο ντος Σάντος αφιερώνει το γκολ

Ακόμα όμως κι η νίκη επί της Γερμανίας θα εξαφανιστεί, αν το Μεξικό δεν προκριθεί. Δημοσιογράφοι και οπαδοί υποβαθμίζουν τις επιτυχίες του και μεγεθύνουν τις αποτυχίες του. Το δεύτερο παιχνίδι του Μεξικού απέναντι στη Ν. Κορέα μπορεί να δώσει την πρόκριση, αλλά τα πράγματα ίσως να είναι και πιο δύσκολα σε αυτό. Ακόμα όμως και μια πρόκριση δεν θα αρκεί για τον κόσμο. Βλέπετε το Μεξικό σε κάθε Μουντιάλ από το 1994 κι ύστερα πήρε την πρόκριση από τους ομίλους. Το πρόβλημα είναι το μετά. Η καταραμένη φάση των 16, εκεί που έχει αποκλειστεί χωρίς να είναι αναγκαστικά κατώτερο από Ολλανδία, Αργεντινή, ακόμα και από τη Βουλγαρία στα πέναλτι. Αν ο Οσόριο οδηγήσει την ομάδα στους 8 θα είναι πλέον με διαφορά ο καλύτερος προπονητής στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Έστω και αν λογικά δεν συνεχίσει μετά το Μουντιάλ, αφού αρνήθηκε να υπογράψει νέο συμβόλαιο. Ο επόμενος σταθμός του λένε πολλοί ότι θα είναι η εθνική των ΗΠΑ.