Αν υπήρχε ποδοσφαιρικό φαινόμενο της πεταλούδας τότε πιθανότατα η ιστορία ενός από τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά ντέρμπι (με την απόλυτη έννοια του όρου που θέλει την κόντρα δυο ομάδων από την ίδια πόλη) θα αποτελούσε το καλύτερο παράδειγμα. Ήταν το μακρινό 1892 όταν ο Τζον Χόλντινγκ, ζυθοποιός που διετέλεσε και δήμαρχος της πόλης του Λίβερπουλ, έγραφε ιστορία για το αγγλικό (και όχι μόνο) ποδόσφαιρο. Το σπίτι του Χόλντινγκ ήταν δίπλα στο Στάνλει Παρκ και ακριβώς πίσω από το σημείο που μια ομάδα με το όνομα Έβερτον έπαιζε ποδοσφαιρικούς αγώνες. Ο κόσμος που μαζευόταν και φώναζε, έκανε και τον Χόλντινγκ να παρακολουθεί τα ματς, να γίνεται φίλος της ομάδας και αργότερα πρόεδρός της.
Καθώς το ποδόσφαιρο γινόταν όλο και πιο οργανωμένο στην Αγγλία, οι νέοι κανονισμοί απαίτησαν από τις ομάδες να έχουν περίφραξη γύρω από το γήπεδό τους. Η Έβερτον αναγκάστηκε έτσι να μετακομίσει στην έκταση που της παραχώρησε ένας φίλος της, αλλά καθώς όλο και περισσότερος κόσμος παρακολουθούσε (η Έβερτον κατέκτησε το πρωτάθλημα του 1891), ο ιδιοκτήτης κύριος Κρούιτ τελικά την έδιωξε. Η Έβερτον μετακόμισε τότε στο Άνφιλντ, σε μια έκταση που ο πονηρός Χόλντινγκ υπενοικίαζε από έναν φίλο του. Βλέποντας πόσο καλή μπίζνα ήταν, ο κύριος Τζον αγόρασε την έκταση και έτσι η Έβερτον πλέον πλήρωνε ενοίκιο στον πρόεδρό της. Δεν έμεινε όμως εκεί ο πρόεδρος, καθώς έβαζε ανθρώπους να πουλάνε αναψυκτικά στον κόσμο, έχοντας μάλιστα τα αποκλειστικά δικαιώματα. Όλη αυτή η συμπεριφορά άρχισε να μην αρέσει στα μέλη της διοίκησης της Έβερτον και προκάλεσε μεγάλη ρήξη όταν ο Χόλντινγκ αύξησε το ενοίκιο κατά… 150% το 1890. Δυο χρόνια αργότερα και με νέα προβλήματα να παρουσιάζονται, η Έβερτον το πήρε απόφαση και μετακόμισε μετά από ψηφοφορία. Ο Χόλντινγκ έκανε τη δική του ομάδα, την ονόμασε και Έβερτον και μετά από μία δικαστική μάχη που έχασε, αναγκάστηκε τελικά να την πει Λίβερπουλ. Ο ίδιος απλά προσδοκούσε στα κέρδη, αλλά χωρίς να το ξέρει δημιουργούσε ποδοσφαιρική ιστορία φτιάχνοντας μόνος του ένα ντέρμπι. Το Λίβερπουλ, 120 χρόνια περίπου αργότερα, είναι η πιο επιτυχημένη αγγλική ποδοσφαιρική πόλη.
Ένα ντέρμπι που φτάνει πλέον στην 226η έκδοσή του και είναι από τα πιο έντονα παιχνίδια ποδοσφαίρου. Ένα παιχνίδι όμως που μπορεί να είναι αρκετά σκληρό στον αγωνιστικό χώρο, αλλά δεν είναι τόσο βίαιο εκτός αυτού. Το “φιλικό ντέρμπι” ήταν για πολλά χρόνια πιστό στο όνομά του και ακόμα και σήμερα βλέπεις στις εξέδρες των μπλε, ανθρώπους με κόκκινα κασκόλ και το αντίστροφο. Σε μια πόλη που μπλε και κόκκινοι δεν χωρίζονται από πολιτικές διαφωνίες ή θρησκευτικές (όπως το Old Firm), ούτε από ταξικές ή γεωγραφικές. Είναι απλά ένα ποδοσφαιρικό ντέρμπι που χωρίζει ανθρώπους από την ίδια πόλη και ακόμα και από ίδιες οικογένειες. Πατέρες και γιοι (και συχνά μητέρες και κόρες) πηγαίνουν μαζί στο γήπεδο, αλλά με διαφορετικά χρώματα. Και για 90′ κάθε οικογενειακή, φιλική ή επαγγελματική σχέση ξεχνιέται, καθώς μετράει μόνο η νίκη επί του αντιπάλου. Η ιστορία παικτών που υποστήριζαν άλλη ομάδα μικροί και έπαιξαν τελικά στον άλλο σύλλογο περιέχει πολλά ονόματα. Μάικλ Όουεν, Ρόμπι Φάουλερ, Στιβ Μακμάναμαν ήταν μπλε, ενώ Λέιτον Μπέινς, Νικ Μπάρμπι και Ντέιβ Γουότσον ήταν κόκκινοι.
Το φιλικό αυτό κλίμα χάλασε αρκετά τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως στον αγωνιστικό χώρο, με 20 κόκκινες κάρτες στα πιο πρόσφατα 46 ματς και πολλούς να το ονομάζουν “το βρώμικο ντέρμπι”. Από το 2003 ως το 2007 η Έβερτον τελείωσε τρεις φορές τον αγώνα με εννιά παίκτες, το 1999 είχαμε τρεις αποβολές στον αγώνα, ενώ το 2010 αποβλήθηκε κι ο δικός μας Σωτήρης Κυργιάκος. Υπάρχουν ένα σωρό φάσεις και αποφάσεις που ξεσήκωσαν διαμαρτυρίες. Θέματα συζήτησης για την επόμενη εβδομάδα ή πολλές φορές και μήνες. Ο Μαρκ Κλάτενμπεργκ δεν ξανασφύριξε ντέρμπι μετά από αυτό του 2007 και για πέντε χρόνια δεν έπαιξε κανένα ματς της Έβερτον, ενώ ο Γκρέιαμ Πολ έγραψε ιστορία όταν ακύρωσε γκολ της Έβερτον μετά από βολέ του Βέστερφελντ που χτύπησε σε αντίπαλο, υποστηρίζοντας ότι σφύριξε την λήξη. Το κλίμα δεν είναι τόσο φιλικό πια, αλλά και πάλι απέχει από αντίστοιχα παιχνίδια σε άλλες χώρες, αλλά ακόμα και στην Αγγλία (όπως οι κόντρες του Λονδίνου). Άλλωστε είναι οι ομάδες με τις περισσότερες μεταγραφές μεταξύ τους από όλες τις τοπικές αντιπάλους. Πάνω από 40 είναι οι παίκτες που φόρεσαν τη φανέλα και των δύο ομάδων, είτε άμεσα, είτε με άλλη ομάδα στο ενδιάμεσο.
Ο Γιούργκεν Κλοπ σαν πρωτάρης προσπάθησε να δώσει την μοναδική συμβολή που μπορούσε στους παίκτες του. “Κάντε κακό στον εαυτό σας, όχι σε κάποιον άλλον” δήλωσε στο κατά Γιούργκεν Ευαγγέλιο του “φιλικού ντέρμπι” και ζήτησε το πάθος να βγαίνει στην προσπάθεια και όχι στους τσαμπουκάδες. Ο Φιλ Νέβιλ που έχει αποβληθεί δυο φορές σε τέτοιο ματς (όπως κι ο Στίβεν Τζέραρντ) καταλαβαίνει τη σημασία. “Μερικές φορές έχουμε μηνύματα γραμμένα στον τοίχο των αποδυτηρίων που λένε: το πιο σημαντικό πράγμα σήμερα είναι να μείνουμε 11 πάνω στο χορτάρι“. Έχει καταλάβει πάντως κι ο ίδιος ο Κλοπ γιατί λέγεται φιλικό ντέρμπι. “Έχω συναντήσει πολλούς οπαδούς της Έβερτον και ήταν όλοι φιλικοί μαζί μου. Με πήραν ταξιτζήδες Εβερτόνιανς και ήταν όλοι ευγενικοί. Ίσως βέβαια το κάνουν επειδή πιστεύουν ότι με μένα η Λίβερπουλ δεν θα πάρει τίτλο για 20 χρόνια. Το κλίμα δεν έχει καμία σχέση με το Ντόρτμουντ-Σάλκε. Στο Ντόρτμουντ οι δυο γείτονές μου ήταν οπαδοί της Σάλκε. Κάθε μέρα μου το έδειχναν με τις μεγάλες σημαίες τους. Όταν μας κέρδιζαν με χαιρετούσαν το επόμενο πρωί φωνάζοντας καλημέρα. Όταν έχαναν δεν μου μιλούσαν”.
Ο Ρομπέρτο Μαρτίνεθ από την άλλη, έχει άλλες σκοτούρες. Τα κακά αποτελέσματα έχουν φέρει γκρίνια, έχει τραυματίες, θέλει να προφυλάξει και παίκτες για το κύπελλο, αλλά ξέρει ότι μια ήττα στο ντέρμπι του Μέρσεϊσάιντ θα μετρήσει πολύ στο ταμείο της χρονιάς. Έχει μια δύσκολη κατάσταση να διαχειριστεί και σίγουρα οι μπλε δεν είναι το φαβορί. Οι ομάδες είναι μακριά από την κορυφή στο πρωτάθλημα και κοιτάνε σε κύπελλα (ευρωπαϊκό οι κόκκινοι, αγγλικό οι μπλε). Για κάθε σύγχρονο επαγγελματία παίκτη το ματς θα ήταν άνευ κινήτρου και άνευ σημασίας. Στο Λίβερπουλ όμως αυτό θα συνέβαινε μόνο αν ένας παίκτης είχε έρθει το προηγούμενο βράδυ με μεταγραφή. Όποιος ζει και κινείται στην πόλη μπορεί να καταλάβει την σημασία για τον κόσμο. Το πιο βρώμικο φιλικό ντέρμπι του κόσμου παίζεται ανελλιπώς από το τη δεκαετία του 1960 και η πόλη ζει το καθένα ξεχωριστά σαν να πρόκειται για τον μεγαλύτερο τελικό κάθε φορά.