“O πόλεμος είναι κάτι πολύ κακό. Ένα γεγονός που καταστρέφει ζωές, οικογένειες, σπίτια, γειτονιές, ακόμα και ολόκληρες χώρες”. Τα περισσότερα παιδιά στην Ευρώπη αποκτούν αυτή τη νέα, γι’αυτά, γνώση κάποια στιγμή σε κάποια διδακτική ώρα Ιστορίας στο δημοτικό σχολείο ή τυχαία από τους γονείς τους, παρακολουθώντας κάποιο δελτίο ειδήσεων. Ο Έντιν Τζέκο δεν συμπεριλαμβάνεται στα, τυχερά, αυτά παιδιά.
Ο Τζέκο, όπως και χιλιάδες ακόμα πιτσιρίκια που έτυχε να γεννηθούν στη Γιουγκοσλαβία στα τέλη των 80s και στις αρχές των 90s, δεν πρόλαβε να μάθει τι εστί πόλεμος στη θεωρία. Ο πόλεμος μπήκε στη ζωή του και στην καθημερινότητα του πριν καν προλάβει να πάει σχολείο. “Πως ήταν ο πόλεμος; Ήταν σκατά” απαντάει ο ίδιος, αρκετά χρόνια μετά. “Όταν είσαι μικρός δεν καταλαβαίνεις πραγματικά τον κίνδυνο. Οι γονείς σου είναι αυτοί που κάνουν όλες τις σκέψεις και έχουν όλο το άγχος. Το σπίτι μας καταστράφηκε κι έτσι μετακομίσαμε στους παππούδες μου. Όλη η οικογένεια, κοντά στα 15 άτομα, στριμωγμένοι σ’ένα μικρό διαμέρισμα λίγων τετραγωνικών! Δεν θυμάμαι πολλά αλλά θυμάμαι ότι έκλαιγα συχνά και ότι κάθε μέρα ακουγόταν πυροβολισμοί απ’έξω. Υπήρχαν αρκετές φορές που παίζαμε μπάλα στη γειτονιά και με το που ξεκινούσαν οι σειρήνες, τα παρατούσαμε όλα και τρέχαμε στο υπόγειο.”
Ο πόλεμος της Βοσνίας τέλειωσε το χειμώνα του 1995, τρία χρόνια μετά την έναρξη του, αλλά το στίγμα του παρέμεινε για χρόνια στη χώρα και τους κατοίκους της. Η παιδική ηλικία του Τζέκο είχε καταστραφεί και δεν ήταν η μόνη. “Τα πάντα είχαν διαλυθεί. Δεν υπήρχε πλέον πόλη. Η πρώτη ομάδα στην οποία γράφτηκα έκανε προπονήσεις σε ένα λύκειο γιατί το γήπεδο της είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά”. Σε αντίθεση με τους περισσότερα παιδιά των ακαδημιών που μεγαλώνουν με μοναδικό όνειρο να γίνουν σούπερ σταρ, η γενιά του Τζέκο είχε πιο μικρούς και απλούς στόχους: “Εκείνη την εποχή που η χώρα προσπαθούσε να συνέλθει ήταν αδύνατον να σκεφτείς οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και τα παιδιά, το μόνο που ονειρευόμασταν ήταν μια φυσιολογική ζωή, χωρίς σειρήνες και κινδύνους.”
Οι δυσκολίες συνεχίστηκαν και μετά την εφηβεία. Ο Τζέκο αγαπούσε το ποδόσφαιρο αλλά δεν ήταν από τις περιπτώσεις που βλέπεις έναν πιτσιρικά να παίζει και αμέσως λες “αυτός μπορεί να πάει πολύ ψηλά”. Το ύψος του, σε συνδυασμό με την περιορισμένη τεχνική του κατάρτιση, είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει εκείνη την εποχή το καθόλου τιμητικό παρατσούκλι “κούτσουρο”. Ο μοναδικός που πίστευε στο ταλέντο και τις δυνατότητες του ήταν ο Τσέχος προπονητής της πρώτης του ομάδας, Γιούρι Πλίσεκ, που τον πρότεινε στους συμπατριώτες του της Τέπλιτσε. Όταν αυτοί έκαναν προσφορά 25.000 ευρώ για να τον αποκτήσουν, οι άνθρωποι της ομάδας του Τζέκο πίστευαν ότι έπιασαν το λόττο.
Από εκεί και μετά, ο δρόμος προς την καταξίωση ήταν πλέον ανοιχτός. Πρωτάθλημα με τη Βόλφσμπουργκ στη Γερμανία, δυο πρωταθλήματα και ένα κύπελλο με τη Μάντσεστερ Σίτι στην Αγγλία και αρκετές ατομικές διακρίσεις, ανάμεσα τους και ο τίτλος του πρώτου σκόρερ στην ιστορία της Βόλφσμπουργκ. Όλο αυτό το διάστημα, οι ρυθμοί σκοραρίσματος του παρέμειναν σε εξαιρετικό επίπεδο. Από το 2008, όταν και έπαιζε στη Μπουντεσλίγκα, μέχρι και σήμερα που βγάζει, με ιδιαίτερη επιτυχία, το ψωμί του στο Καμπιονάτο και τη Ρόμα, ο Τζέκο έχει μείνει σε μονοψήφιο αριθμό γκολ μόλις μια σεζόν, την τελευταία του στην Αγγλία. Μια χρονιά που όπως λέει και ο ίδιος θέλει να ξεχάσει, καθώς ο Πελεγκρίνι δεν τον υπολόγιζε για το βασικό του σχήμα.
Στα 15 χρόνια της καριέρας του ως τώρα ο πανύψηλος επιθετικός είχε την τύχη να ζήσει από πολύ κοντά και δυο από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές αυτής της δεκαετίας. Την κατάκτηση του πρωταθλήματος από τη Σίτι με το γκολ του Αγκουερό στις καθυστερήσεις και την σπουδαία ανατροπή της Ρόμα απέναντι στη Μπαρτσελόνα, στο περσινό Τσάμπιονς Λιγκ, δυο κατορθώματα στα οποία ο Βόσνιος είχε μεγάλη συμμετοχή (ήταν αυτός που ισοφάρισε στο 91′ στο ματς με την ΚΠΡ και αυτός που άνοιξε το σκορ στο 3-0 επί της Μπάρτσα).
“Δεν ξέρω πως ακριβώς τα καταφέραμε τότε με την ΚΠΡ. Όλος ο κόσμος με ρωτάει πως ήταν να είσαι στο χόρτο σ’εκείνο το παιχνίδι. Για να είμαι ειλικρινής, το πιο έντονο συναίσθημα που ένιωσα ήταν ανακούφιση, αφού ήμασταν μερικά δευτερόλεπτα μακριά απ’το να πετάξουμε τη δουλειά μιας ολόκληρης χρονιάς. Μια τέτοια στιγμή είχαμε και με τη Ρόμα, στο ματς με τη Μπαρτσελόνα. Είναι από αυτά τα ματς που μπορείς να δείξεις στο μέλλον στα παιδιά σου και να τους πεις ‘δες αυτό το ματς και θα καταλάβεις γιατί δεν πρέπει να τα παρατάς ποτέ'”.
Οι επιτυχίες του όμως δεν περιορίστηκαν σε συλλογικό επίπεδο. Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Τζέκο εντοπίζεται εντός συνόρων της πατρίδας του. Τα κατορθώματα του με την εθνική ομάδα (πρώτος σκόρερ, πρώτος σε συμμετοχές και μεγάλος πρωταγωνιστής στην πορεία που έστειλε τη Βοσνία στο πρώτο Μουντιάλ της ιστορίας της, το 2014) τον έχουν μετατρέψει σε ίνδαλμα στη χώρα του και του έχουν φέρει ένα νέο, πολύ καλύτερο παρατσούκλι: “Το διαμάντι της Βοσνίας”.
Ο επιθετικός της Ρόμα δεν ξέχασε ποτέ όμως αυτά που πέρασε ο ίδιος και οι συμπατριώτες του τις προηγούμενες δυο δεκαετίες. “Όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά για μένα, τότε σκέφτομαι αυτά που έχουμε περάσει. Μισώ να χάνω αλλά αυτό συμβαίνει στο ποδόσφαιρο. Όταν κάθεσαι και σκέφτεσαι τις καταστάσεις που έχεις περάσει, περιπτώσεις που δεν είχες να φας ή καθαρά ρούχα να φορέσεις, τότε καταλαβαίνεις ότι άλλα είναι τα δύσκολα στη ζωή και επαναπροσδιορίζεις την κατάσταση σου”. Θέλοντας να βοηθήσει τα παιδιά της χώρας του να μεγαλώσουν καλύτερα απ’ότι αυτός, ο Τζέκο συμμετέχει συχνά σε προγράμματα ιδρυμάτων αλλά και της Unicef. Επισκέπτεται σχολεία και προσπαθεί να ενθαρρύνει τα παιδιά να αποδεχτούν τον διπλανό τους, ανεξαρτήτως της θρησκείας του: “Πολλά από τα σχολεία μας είναι ακόμα διαιρεμένα. Είναι σαν να έχεις δυο σχολεία σε ένα. Προσπαθώ να δείξω στα παιδιά ότι δεν έχει σημασία το όνομα τους ή το αν είναι Μωαμεθανοί ή Χριστιανοί. Θέλω να βοηθήσω να αλλάξει αυτή η κατάσταση”.
Σήμερα το βράδυ στο Σεράγεβο o Έντιν Τζέκο θα φορέσει για 97η φορά τη φανέλα της εθνικής του ομάδας, θα βάλει το περιβραχιόνιο στο αριστερό του χέρι και θα προσπαθήσει απέναντι στην αξιόμαχη τα τελευταία χρόνια Β. Ιρλανδία, να σκοράρει για 54η φορά σε παιχνίδι εθνικών ομάδων. Σε περίπτωση νίκης η Βοσνία θα αγκαλιάσει την πρώτη θέση του ομίλου, κάτι που θα της επιτρέψει να ανέβει κατηγορία στο επόμενο Nations League και (το πιο σημαντικό) ταυτόχρονα θα τη φέρει πιο κοντά στην πρόκριση στο Euro 2020, μέσω των πλέι-οφ.
Πλησιάζοντας πλέον τα 33 του, ο Τζέκο ξέρει ότι λογικά δεν θα έχει άλλες ευκαιρίες για να παίξει σε μια μεγάλη διοργάνωση. Μια παρθενική συμμετοχή της Βοσνίας σε Euro στο φινάλε της καριέρας του θα ήταν ένας τέλειος επίλογος για κάποιον που έφυγε πιτσιρικάς από το Σεράγεβο ως “κούτσουρο” και γύρισε για να οδηγήσει τη χώρα του στις επιτυχίες και για να γίνει το “διαμάντι” της.