Ήταν 26 Οκτωβρίου του 2021 όταν η Άρσεναλ υποδέχτηκε την Λιντς για το Λιγκ Καπ. Με το σκορ στο 0-0, στο 55ο λεπτό, ο Μίκελ Αρτέτα θα περάσει στη θέση του Μπεν Γουάιτ τον Κάλουμ Τσέιμπερς με τον δεύτερο να δικαιώνει αμέσως τον προπονητή του. Μετά από μόλις 23 δευτερόλεπτα που πατούσε το χορτάρι και στην πρώτη του επαφή με την μπάλα θα ανοίξει το σκορ, μετά από κόρνερ, και θα βάλει τις βάσεις για την πρόκριση και το τελικό 2-0. Αυτό που παρατήρησαν οι πιο σχολαστικοί ήταν πως ο Άγγλος αμυντικός αν και κατευθύνθηκε αμέσως προς τον πάγκο δεν αγκάλιασε κάποιον συμπαίκτη, ή τον προπονητή του, αλλά κάποιον, άγνωστο σε πολλούς, βοηθό. Αυτός ο κάποιος δεν ήταν άλλος από τον Νίκολας Γιoβέρ (ή Χοβέρ), ο προπονητής στατικών φάσεων της ομάδας. Η ιστορία μάλιστα έχει γράψει πως ο Γιοβέρ του είχε πει πως όταν μπει θα σκοράρει στην πρώτη του επαφή. Η συνέχεια έχει μάλλον δικαιώσει τον «μύθο». Σε εκείνο το σημείο της σεζόν 2021-2022 η Άρσεναλ σκόραρε το 46% των τερμάτων της από στατικές φάσεις ενώ την προηγούμενη σεζόν συνολικά το έκανε στο 11%, δεχόμενη μάλιστα το 15% των γκολ της από αυτές, σε μία περσινή σεζόν που σε αυτό τον τομέα το ποσοστό ήταν στο 31%. Ο Νίκολας Γιοβέρ είχε πετύχει με το καλημέρα στον τομέα του κάτι που φυσικά συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Γεννημένος το 1981 στο Βερολίνο από Γάλλους γονείς ξεκίνησε να ασχολείται επαγγελματικά με το ποδόσφαιρο το 2009 ως αναλυτής βίντεο της Μονπελιέ. Η εξαιρετική δουλειά του τον οδήγησε το 2013 και στον πάγκο της εθνικής Κροατίας (με τον ίδιο ρόλο) ενώ το 2016 έκανε το μεγάλο βήμα υπογράφοντας στην Μπρέντφορντ. Εκεί ξεκίνησε να δουλεύει πάνω στις στατικές φάσεις. Ήταν η εποχή που ο ιδιοκτήτης της ομάδας, Μάθιου Μπέναμ, είχε ξεκινήσει το πρότζεκτ της βελτίωσης των στατικών φάσεων της ομάδας μαζί με τον Δανό Ράσμους Άνκερσεν. Με τον τελευταίο συνεργάστηκε ο Γιοβέρ κάνοντάς τον να τον θεωρεί ακόμα και σήμερα ιδιοφυΐα. «Δεν είναι μόνο το πάθος του για τη δουλειά και η γνώση που έχει αλλά και ο μοναδικός του τρόπος στο να επεξεργάζεται όλες τις κινήσεις των παικτών σε άμυνα και επίθεση. Έχω συνεργαστεί με πάρα πολλούς προπονητές και αναλυτές και πολλοί από αυτούς θεωρούν τις στατικές φάσεις ως κάτι που μπορεί να δουλέψει με 2-3 τρικ. Ο Γιοβέρ το πήγε σε άλλα επίπεδα και γι’ αυτό τον θεωρώ τον καλύτερο που υπάρχει αυτή τη στιγμή σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο» έχει δηλώσει ο Δανός που πλέον δουλεύει στο ποδόσφαιρο της χώρας του.
Σύμφωνα με τον Ντιν Σμιθ, τον προπονητή που συνεργάστηκε ο Γιοβέρ τα πρώτα του χρόνια στην Μπρέντφορντ, οι στατικές φάσεις είναι κάτι που όλες οι ομάδες θα πρέπει να δώσουν περισσότερο βάρος τα επόμενα χρόνια. O Σμιθ έδινε πάντα μεγάλη σημασία στις στατικές φάσεις και γι’ αυτό είχε στην ομάδα τον Τζιάνι Βίο, έναν πρώην τραπεζίτη, μανιακό με την ανάλυση που δούλεψε μετέπειτα και στην Τότεναμ επί Αντόνιο Κόντε. Όλα αυτά μέχρι την πρώτη συνέντευξη με τον Γιοβέρ. Εκεί κατάλαβε ότι έχει να κάνει με κάτι μοναδικό. Όπως έχουν παραδεχτεί πολλοί παίκτες και προπονητές η προπόνηση των στατικών φάσεων είναι κάτι αρκετά βαρετό για πολλούς και υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό. Ο βασικότερος είναι ότι γίνεται στο τέλος της προπόνησης. Οι παίκτες έχουν τρέξει, έχουν κουραστεί, κάποιοι πονάνε και ξαφνικά έρχεται ο «περίεργος» και αρχίζει να τους τοποθετεί, να τους λέει που θα τρέξουν, πως θα κινηθούν ξανά και ξανά μέχρι να βγει σωστά αυτό που έχει σχεδιάσει. Οι λεπτομέρειες και οι πληροφορίες είναι πάρα πολλές και η πλειοψηφία των παικτών θέλει απλώς να παίζει. Ο προπονητής λοιπόν των στατικών φάσεων πρώτα απ’ όλα πρέπει να κερδίσει τους παίκτες και να τους βάλει σε ένα εντελώς καινούριο πλαίσιο για πολλούς. Ο Γιοβέρ το έχει καταφέρει, κάνοντας μάλιστα τους παίκτες του να επιζητούν αυτές τις προπονήσεις, ξέροντας ότι μαζί του φέρνουν άμεσα αποτελέσματα και αυτά με τη σειρά τους χαρίζουν βαθμούς. Όταν μάλιστα ο Σμιθ είχε πάει στην Άστον Βίλα προσπάθησε σαν τρελός να τον πάρει με τον Γάλλο όμως να συνεχίζει στην Μάντσεστερ Σίτι. Εκεί που γνωρίστηκε -και έγινε φίλος με τον Αρτέτα- και εκεί που άλλαξε ακόμα και τον κορυφαίο σύγχρονο προπονητή, Πεπ Γκουαρδιόλα.
Όταν άρχισε να δουλεύει στο Μάντσεστερ με τους παίκτες της Σίτι (το 2019) η ομάδα είχε σκοράρει την προηγούμενη σεζόν 11 τέρματα από στατικές φάσεις και είχε δεχθεί 9. Σε αυτό τον τομέα ήταν η 1οη καλύτερη ομάδα σε μία σεζόν που είχε κατακτήσει το πρωτάθλημα. To 2019-2020 σε μία σεζόν που η Σίτι ταλαιπωρήθηκε από πολλούς τραυματισμούς και το πρωτάθλημα κατέληξε στους «κόκκινους» του Λίβερπουλ η Σίτι είδε μεγάλη βελτίωση σε αυτό το κομμάτι σκοράροντας 17 γκολ ενώ δέχτηκε 7, κάνοντας ακόμα και τον Γκουαρδιόλα να αλλάξει αρκετά την φιλοσοφία του και να δεχτεί να σεντράρει περισσότερο η ομάδα του από τα κόρνερ για την «αεροπορία» της ομάδας αφού έβλεπε την εξαιρετική δουλειά που έκανε ο βοηθός του. Το Παγκόσμιο Κύπελλο άλλωστε του 2018 ήταν ακόμα στο μυαλό όλων στην Αγγλία όταν είδαν τα Τρία Λιοντάρια να φτάνουν μερικά λεπτά μακριά από τον τελικό χάρη και στις στατικές φάσεις που είχε δουλέψει ο Άλαν Ράσελ. Ένας ανοικτόμυαλος προπονητής που όπως έχει παραδεχτεί πολλά από αυτά που ζητάει από τους παίκτες του στις στατικές φάσεις τα έχει δανειστεί από το American Football (NFL) και το μπάσκετ.
O Μίκελ Αρτέτα ανέλαβε την Άρσεναλ το 2019 και το 2021 ζήτησε από τον Γιοβέρ να δουλέψει για τους «κανονιέρηδες» εισπράττοντας ένα μεγαλοπρεπέστατο ναι. Φυσικά ρόλο είχαν παίξει και οι εξαιρετικές τους σχέσεις και εκτός ποδοσφαίρου. Πριν αναλάβει ο Γάλλος μετρ των στατικών φάσεων η Άρσεναλ ήταν στην 18η θέση της Πρέμιερ Λιγκ σε γκολ από κόρνερ με μόλις 6 τέρματα σε 38 παιχνίδια. Την αμέσως επόμενη, και πρώτη του Γιοβέρ, η Άρσεναλ ανέβηκε στην 3η θέση με 16 τέρματα, ισοφαρίζοντας μάλιστα τα ρεκόρ της Γουέστ Μπρομ από το 2017 και εκείνο της Όλνταμ από το μακρινό 1993. Την αμέσως επόμενη σημείωσε 15 τέρματα (στην 4η θέση) και φέτος, τη σεζόν που διανύουμε και βρίσκεται στην αρχή της, είναι στην κορυφή αυτής της λίστας και θεωρείται -καθόλου άδικα- ως η καλύτερη ομάδα σε αυτό το κομμάτι σε ολόκληρη την Αγγλία και μία από τις καλύτερες της Ευρώπης.
Όπως έγραψα και πιο πάνω οι στατικές φάσεις στο ποδόσφαιρο έχουν δανειστεί πολλά στοιχεία από δύο σπορ που έχουν μετατρέψει το σκριν σε επιστήμη. Φυσικά και μιλάω για το μπάσκετ και το NFL. Στο μπάσκετ παίζουν σπουδαίο ρόλο οι αλλαγές μετά τα σκριν και κατά πόσο ένας κοντός μπορεί να μαρκάρει έναν ψηλό και το αντίστροφο. Όσοι μπορούν να το κάνουν σε άμυνα και επίθεση δίνουν ένα μεγάλο αβαντάζ στους προπονητές τους. Το NFL είναι γεμάτο από τέτοιες κινήσεις με μία πολύ βασική να είναι όταν ο QB δέχεται την μπάλα και η ζώνη μπροστά του προσπαθεί να του δημιουργήσει το χώρο για να βρει μία τέλεια πάσα ή ακόμα και να τρέξει. Αν υπάρξει ρήγμα τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες αναχαίτισης που σημαίνει και καταστροφή της επίθεσης. Ο Γιοβέρ ξέρει ότι αυτός που θα πρέπει πρώτα να «νικηθεί» σε στατική φάση υπέρ της ομάδας του είναι ο τερματοφύλακας. Στην άμυνα φυσικά και πρέπει να μην νικηθεί. Το παιχνίδι με την Σίτι του πρώτου ημιχρόνου είναι το κλασικότερο δείγμα της δουλειάς του σε υψηλό επίπεδο. Η Άρσεναλ κέρδισε στο πρώτο ημίχρονο δύο κόρνερ και κατάφερε να απειλήσει και στα δύο με τον Γκάμπριελ. Το πρώτο πέρασε ελάχιστα άουτ και το δεύτερο έγινε γκολ (δίνοντας το προβάδισμα με 1-2 μέχρι και το 90+8 της αναμέτρησης).
Οι αλλαγές και τα σκριν έβγαλαν και στις δύο περιπτώσεις τον ψηλό, που ήταν ο Γκάμπριελ, με τον κοντό, που ήταν ο Γουόκερ. Και στις δύο φάσεις η μπάλα εκτελέστηκε στη μικρή περιοχή, εκεί δηλαδή που έχει περίπου 30% πιθανότητες για να γίνει γκολ, και στις δύο περιπτώσεις ο ψηλός πήρε την κεφαλιά, και στις δύο περιπτώσεις ο τερματοφύλακας δεν είχε τη δυνατότητα να αντιδράσει. Αυτό που πρέπει να δούμε με προσοχή είναι ο τρόπος που τα ψηλά κορμιά της Άρσεναλ, οι Σαλιμπά, Καλαφιόρι, Πάρτεϊ και ο Χάβερτζ έχουν φτιάξει ουσιαστικά μία ασπίδα μπροστά από τον Γκάμπριελ, έχοντας άψογες τοποθετήσεις και αποστάσεις αφαιρώντας από τον Έντερσον το δικαίωμα της εξόδου, χωρίς φυσικά να κάνουν φάουλ. Είναι ένα άρτια εκτελεσμένο play του Γιοβέρ, με πολλά στοιχεία κι από άλλα αθλήματα που έχει σχεδόν 0.60 xG (και στις δύο κεφαλιές) και οδηγεί σε μία κεφαλιά που μετρήθηκε με 0.97 xGOT (δηλαδή εκεί που κατέληξε ο τερματοφύλακας είχε ένα 3% για να αποκρούσει την μπάλα). Μιλάμε δηλαδή για μία άπιαστη κεφαλιά που βγήκε μέσα από σύστημα απέναντι στην καλύτερη ομάδα της Ευρώπης. Η Άρσεναλ έχει σκοράρει ήδη 3 γκολ από κόρνερ, από τα 12 που έχει σκοράρει συνολικά στη φετινή Πρέμιερ Λιγκ, έχοντας δεχτεί μόνο 1 (σε 6 παιχνίδια). Με 14 βαθμούς βρίσκεται στο -1 από την πρώτη της βαθμολογίας Λίβερπουλ και όπως όλα δείχνουν και φέτος θα παλέψει για το πρωτάθλημα μέχρι το τέλος.