Είναι τρομακτικό το πώς περνάει ο χρόνος. Πώς βλέπεις τις ημερομηνίες και λες δεν γίνεται να πέρασε τόσος καιρός. Κι όμως, κοντεύουν σχεδόν δυο δεκαετίες από τότε που το αγγλικό ποδόσφαιρο ζούσε μια κόντρα που δεν φανταζόμασταν, ανάμεσα σε δύο ομάδες που ήταν οι κορυφαίες στην Πρέμιερ Λιγκ, δυο ομάδες που δεν ήταν παραδοσιακοί εχθροί, αλλά εκείνα τα χρόνια τα παιχνίδια μεταξύ τους είχαν γίνει πιο έντονα, πιο εχθρικά από τα πιο παραδοσιακά ντέρμπι του νησιού. Στις αρχές του αιώνα που ζούμε η Άρσεναλ του Αρσέν Βενγκέρ και η Γιουνάιτεντ του Άλεξ Φέργκιουσον δεν ήταν απλοί κομπάρσοι, μακριά από τα φαβορί για την κατάκτηση του πρωταθλήματος, όπως τώρα, αλλά οι πρωταγωνιστές. Το 2004, η Άρσεναλ πετυχαίνει έναν μοναδικό θρίαμβο. Κατακτά το πρωτάθλημα, που τελικά θα ήταν και το τελευταίο της μέχρι σήμερα, με ρεκόρ 26-12-0, πρωτόγνωρο για πρωτάθλημα 38 αγώνων, μια αήττητη κατάκτηση πρωταθλήματος που έφερε τον θρύλο των Invincibles.
Κάθε παιχνίδι μεταξύ των δύο ομάδων ήταν μια μάχη δίχως όρια με κόντρες ανάμεσα σε διαφορετικές προσωπικότητες. Ο Βενγκέρ με τον Φέργκιουσον, ο Βιεϊρά με τον Κιν (σε ένα δίδυμο για το οποίο αξίζει ξεχωριστό κείμενο), ακόμα και τα δίδυμα στην επίθεση που προσπαθούσαν να αποδείξουν ποιο είναι το καλύτερο. Οι αέρινοι Μπέργκαμπ-Ανρί ή ο γκολτζής φαν Νίστελροι με το καμάρι της Αγγλίας Γουέιν Ρούνεϊ;
Κάθε ματς και μία μάχη
Λίγους μήνες μετά την κατάκτηση του τίτλου οι δύο ομάδες που είχαν μονοπωλήσει τα τελευταία εννιά πρωταθλήματα Αγγλίας, θα έπαιζαν μεταξύ τους στο Ολντ Τράφορντ. Το ημερολόγιο έγραφε 24 Οκτωβρίου 2004 και η Γιουνάιτεντ υποδεχόταν την αήττητη για 49 αγώνες Άρσεναλ και πρωτοπόρο μέχρι εκείνη τη στιγμή στην Πρέμιερ Λιγκ. Και εκείνο το παιχνίδι θα έγραφε ιστορία για όσα έγιναν εντός, αλλά κυρίως εκτός γηπέδου. Οι Άγγλοι το ονόμασαν “η Μάχη του Μπουφέ” ή αλλιώς “Pizzagate” (το σκάνδαλο της πίτσας) και η σημασία του ήταν τεράστια όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Η αλήθεια είναι ότι η Άρσεναλ φρόντιζε να υπενθυμίζει σε όλους το αήττητο σερί. Σύμφωνα με τον Ρούνεϊ, οι παίκτες όλη την προηγούμενη εβδομάδα δήλωναν συνέχεια τι ωραία που θα ήταν να φτάσουν τα 50 μέσα στο Ολντ Τράφορντ. Λέγεται μάλιστα ότι ορισμένοι από τους κανονιέρηδες φορούσαν μπλουζάκια με το 50 κάτω από τις εμφανίσεις τους (κάτι που δεν μάθαμε ποτέ).. Όλο αυτό το κλίμα και μια ίσως μικρή δόση αλαζονείας είχαν κάνει τους παίκτες της Γιουνάιτεντ αποφασισμένους για εκδίκηση. Όχι ότι χρειάζονταν έξτρα κίνητρο. Είχαν προηγηθεί τα περσινά, όταν θα μπορούσαν να είχαν σπάσει το αήττητο, αλλά ο φαν Νίστελροι έχασε το πέναλτι σχεδόν στη λήξη και ο Κίοουν έγραψε ιστορία με την αντίδρασή του προς τον Ολλανδό που απαθανατίστηκε για τις επόμενες γενιές. Το ματς της σεζόν 2003-04 ήταν μια σκληρή μάχη με φασαρίες, μανούρες και λίγη μπάλα, που έληξε δίχως σκορ. Ένα χρόνο πριν την Μάχη του Μπουφέ, εκείνο το 0-0 που ονομάστηκε η Μάχη του Ολντ Τράφορντ, τον Σεπτέμβριο του 2003, είχε αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς.
Το bullying στον φαν Νίστελροϊ το 2003
«Η ένταση μεγάλωνε μέσα μας για 12 μήνες, από εκείνη τη μέρα που χοροπηδούσαν δίπλα στον Ρουντ», θα πει ο Γκάρι Νέβιλ. Από την άλλη πλευρά, οι παίκτες της Άρσεναλ τα είχαν ακόμα με το “θέατρο” του φαν Νίστελροι, όπως υποστήριζαν, και τις πολύ βαριές τιμωρίες για ορισμένους παίκτες τους. Το συνολικό πρόστιμο για τους ποδοσφαιριστές της Άρσεναλ ήταν 275.00 λίρες Αγγλίες για τα γεγονότα του 2003. Και μπορεί οι της Άρσεναλ να είχαν ένα τουπέ, αλλά δεν σημαίνει ότι στη Γιουνάιτεντ ήταν καλά παιδιά. Ο Φέργκιουσον μουρμούραγε συνεχώς στις δηλώσεις. Τη μια αποκαλούσε τους παίκτες της Άρσεναλ “όχλο” για τη συμπεριφορά τους, την άλλη έδινε με το ζόρι συγχαρητήρια για το αήττητο της Άρσεναλ και φυσικά έλεγε ότι η Γιουνάιτεντ εξακολουθούσε να είναι η κορυφαία ομάδα, η ομάδα που όλοι ήθελαν να κερδίσουν. «Είμαστε το μεγαλύτερο κλαμπ της χώρας. Αυτό είναι προφανές και δεν μπορεί να αλλάξει».
Κάπως έτσι, όταν ο διαβόητος διαιτητής Μάικ Ράιλι σφύριξε την έναρξη του αγώνα, ο ποδοσφαιρικός κόσμος της Ευρώπης στρογγυλοκάθισε να απολαύσει ένα ματς που δύσκολα θα τον άφηνε απογοητευμένο, ακόμα και αν δεν έμπαινε ούτε ένα γκολ. Εκείνα τα χρόνια, τα ματς των δύο ομάδων βρίσκονταν πάντα στην κορυφή της τηλεθέασης. Προσωπικά δεν θεωρώ τους Άγγλους διαιτητές ιδιαίτερα καλούς, αλλά ειδικά ο Ράιλι ήταν σίγουρη συνταγή για να γίνει ένα ματς ροντέο. Το χειρότερο με τον Ράιλι είναι ότι έβγαζε κάρτες (είχε πέντε κόκκινες στα τελευταία του έξι πριν εκείνο το ματς του 2004), αλλά τα κριτήριά του ήταν εντελώς αλλοπρόσαλλα, χαρίζοντας πολλές φορές καταφανέστατες παραβάσεις και δίνοντας άλλες λιγότερο εμφανείς. Και γενικά, μια συμπάθεια προς τους γηπεδούχους την είχε.
Κάπως έτσι, το παιχνίδι άρχισε με πολύ ένταση και αρκετές σκληρές μονομαχίες που συχνά ο Ράιλι άφηνε. Το πρώτο όμως πραγματικά κακό σημάδι ήταν όταν ο Ρίο Φέρντιναντ γκρέμισε τον Φρέντι Λιούνγκμπεργκ που είχε τσιμπήσει την μπάλα και έφευγε μόνος προς την αντίπαλη περιοχή. Προς έκπληξη όλων, ο Ράιλι δεν συγκινήθηκε κι ο Φέρντιναντ δεν τιμωρήθηκε με κάρτα. Ο Άσλεϊ Κόουλ ήταν το θύμα σε μια άλλη ανύποπτη φάση, όταν σχεδόν στο πλάγιο ο φαν Νίστελροι πήγε ξεκάθαρα με τις τάπες πάνω στο πόδι του. Ο Μάικ Ράιλι και πάλι έδειξε να έχει την “καρδιά ενός σκουπιδοτενεκέ” (όπως θα έλεγε χρόνια αργότερα ο Μπουφόν σε εκείνο το Ρεάλ-Γιουβέντους), αν και για να είμαστε δίκαιοι η φάση έγινε μπροστά στα μάτια του επόπτη που θα έπρεπε να του το είχε πει. Όπως ο Ρίο, έτσι και ο Ρουντ δεν είδε κάρτα. Λίγο αργότερα, ο εκνευρισμένος Κόουλ θα κλαδέψει τον Ρούνεϊ και θα πάρει αυτός κίτρινη. Οι Αφοί Νέβιλ μπήκαν και αυτοί στο μπλοκάκι, αφού στόχευαν τα πόδια του Ρέγιες. Το παιχνίδι έμοιαζε περισσότερο αγώνας Κόπα Λιμπερταδόρες ανάμεσα σε ομάδες από το Περού και τη Χιλή, παρά αγώνα Πρέμιερ Λιγκ. «Σε όλη μου τη ζωή δεν έφαγα τόσες κλωτσιές, όσο εκείνη τη μέρα στο Μάντσεστερ. Ήταν το πιο δύσκολο ματς που έπαιξα ποτέ», θα πει ο Ρέγιες.
Το βίντεο με τις φάσεις που η Άρσεναλ υποστηρίζει ότι αδικήθηκε
Το παιχνίδι παρέμενε στο 0-0 στο 2ο ημίχρονο, η Άρσεναλ ήταν κάπως καλύτερη, αλλά χωρίς τις τρομερές φάσεις. Η Γιουνάιτεντ άρχισε να ανεβάζει κάπως τις γραμμές της και έτσι φτάσαμε στη φάση του ματς. Λίγο μετά το 70′ ο Ρούνεϊ ζάλιζε μπάλα και αντιπάλους έξω από την περιοχή της Άρσεναλ. Έκανε το ένα-δύο με τον φαν Νίστελροϊ, πάτησε περιοχή και προσπάθησε να περάσει τον Σολ Κάμπελ. Ο Άγγλος φορ βρέθηκε στο χόρταρι και ο Ράιλι έδειξε αμέσως το πέναλτι. Στο ριπλέι φάνηκε ξεκάθαρα ότι ο Κάμπελ άπλωσε το πόδι, φάνηκε όμως επίσης ότι το μάζεψε πριν ανατρέψει τον αντίπαλό του. Το πέναλτι ήταν αμφισβητούμενο, οι γνώμες διάφορες ανάλογα με τι το ομάδα υποστηρίζεις. Άλλος θα πει ότι ο Ρούνεϊ είχε ξεκινήσει να πέφτει ήδη, αναζητούσε την επαφή, άλλος ότι ο Κάμπελ με την κίνηση που έκανε σωστά χρεώθηκε με πέναλτι.
Ένα χρόνο και κάτι μέρες μετά το χαμένο πέναλτι στο ίδιο γήπεδο, ο Ολλανδός στράικερ της Γιουνάιτεντ παίρνει την μπάλα και τη στήνει ξανά. Ο τερματοφύλακας Γενς Λέμαν θυμάται: «Είμαι απογοητευμένος με τον εαυτό μου. Ήθελα να πέσω από την πλευρά που το σούταρε. Αλλά ήρθε ο Βιεϊρά και μου είπε “ξέρεις ποια πλευρά επιλέγει”, του απάντησα “οκ θα πέσω τότε στην άλλη” και έτσι σκόραρε τελικά». Η Γιουνάιτεντ ανοίγει το σκορ. Η Άρσεναλ προσπαθεί εν μέσω νεύρων και άγχους να απαντήσει, αλλά κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Το κερασάκι στην τούρτα είναι το 2-0 στο 93′ από τον Ρούνεϊ, τη στιγμή που η Άρσεναλ έψαχνε την ισοφάριση. «Γνωρίζαμε τον τρόπο να κερδίσουμε την Άρσεναλ. Ξέραμε πώς να τους εκνευρίσουμε. Βάλαμε στον στόχο τον Ρέγιες, τον Ανρί και τον Πιρές. Το ξέραμε ότι αν “χαλούσε το μυαλό” (δική μας μετάφραση) των ποιοτικών τους παικτών, θα κερδίζαμε το ματς χάρη στην ποιότητα μας», θα πει ο Γκάρι Νέβιλ.
Το ματς έγινε μέχρι και μπλουζάκι (με όχι πολύ καλά λόγια για την Άρσεναλ)
Το ματς τελείωσε στο χορτάρι, αλλά συνεχίστηκε αλλού. Οι παίκτες δεν αλλάζουν φανέλες, ο Σολ Κάμπελ αρνείται να δώσει το χέρι στον Ρούνεϊ. Ο Βενγκέρ είναι έξαλλος και επιτίθεται στους αντιπάλους παίκτες και κυρίως στον φαν Νίστελροϊ για εκείνο το χτύπημα στον Κόουλ αποκαλώντας τον “cheat” (ο Ολλανδός ήταν έτσι κι αλλιώς ήδη στο στόχαστρο από παλιότερους αγώνες). Ο μπαμπάς-προστάτης Φέργκιουσον εμφανίζεται. «Ο Ρουντ ήρθε στα αποδυτήρια και διαμαρτυρήθηκε γιατί ο Αρσέν του επιτέθηκε. Βγήκα έξω από τα αποδυτήρια και πήγα να τον βρω. ‘Άσε τους παίκτες μου ήσυχους’, του είπα. Ήταν έξαλλος με σφιγμένες τις γροθιές του», θυμάται ο Σερ. Την ίδια στιγμή υπάρχουν βρισιές, σπρωξίδια ανάμεσα σε όλους τους υπόλοιπους. Ο Άσλει Κόουλ θυμάται να βρίσκεται στη μέση. «Γινόταν χαμός, ο ένας έβριζε τον άλλον. Ο κόουτς ήταν έξαλλος και φώναζε στα γαλλικά στον Φέργκιουσον.»
Οι μύθοι για το τι έγινε στα αποδυτήρια πολλοί. Λέγεται ότι στον αέρα άρχισαν να ίπτανται φαγητά. Υπάρχουν αναφορές για καφέδες, για σούπες (με ντομάτα ή με φασόλια) που κυκλοφορούσαν στον αέρα του στενού διαδρόμου. Είναι δύσκολο να ξέρεις την αλήθεια, αλλά σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες το σίγουρο… έδεσμα που έγραψε ιστορία ήταν ένα κομμάτι πίτσα. Ο Άσλει Κόουλ περιγράφει με μοναδικό τρόπο, όπως μόνο ένας συγγραφέας θα μπορούσε το σκηνικό: «Το κομμάτι πίτσας πέταξε πάνω από το κεφάλι μου και χτύπησε τον Φέργκι κατευθείαν στη μούρη. Η κατραπακιά αντήχησε στο τούνελ και όλα σταμάτησαν – οι καβγάδες, οι φωνές, τα πάντα. Όλα τα μάτια γύρισαν πάνω του και όλοι έμειναν με το στόμα ανοιχτό, βλέποντας την πίτσα να γλιστράει πάνω στο διάσημο μελιτζανί πρόσωπο και να κυλά στο όμορφο μαύρο κοστούμι του». Τουλάχιστον Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Όλοι περιμένουν την έκρηξη του Φέργκιουσον, αλλά αυτός γυρίζει και φεύγει για τα αποδυτήρια. Ο Νέβιλ που είχε χάσει τον σαματά, θυμάται τον προπονητή να μπαίνει μέσα έξαλλος και να μονολογεί “οι άντρες τα λύνουν με μπουνιές, όχι με πίτσα”. Στα αποδυτήρια της Άρσεναλ το θεώρησαν ως μια μικρή νίκη και γελούσαν. Το μυστήριο του… πιτσορίπτη έμεινε άλυτο για χρόνια. Μέχρι και στη βιογραφία του ο Φέργκιουσον έγραψε ότι δεν ξέρει ποιος είναι ο ένοχος, παρά τις φήμες. Ο prime suspect που λέμε κι εμείς που βλέπουμε αστυνομικές σειρές ήταν ο νεαρός τότε Σεσκ Φάμπρεγας. «Δεν ήταν ούτε Άγγλος, ούτε Γάλλος, αυτό μπορώ να σας πω», δήλωνε ο συγγραφέας Άσλεϊ Κόουλ. Ο Κίοουν θα πει: «νομίζω ότι ήταν ένας Ισπανός με σπουδαία τεχνική». Κανείς όμως δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια, μέχρι το 2017, ώστε ο Φάμπρεγκας καλεσμένος πια στην αγγλική τηλεόραση να παραδεχτεί την ενοχή του με μοναδικό τρόπο:
Το αδίκημα είχε παραγραφεί άραγε;
Η Μάχη του Μπουφέ ή αλλιώς το Σκάνδαλο με την Πίτσα έφερε την οριστική ρήξη στις σχέσεις των δύο προπονητών. Παρόλα αυτά, και παρά την ήττα, η Άρσεναλ ήταν ακόμα πρώτη με δυο βαθμούς διαφορά από την Τσέλσι. Ο ίδιος ο αγώνας όμως ήταν πολύ πιο σημαντικός για την αλλαγή ψυχολογίας. Η Άρσεναλ άρχισε σιγά σιγά να χάνει έδαφος, η Γιουνάιτεντ δεν είχε τις αντοχές και για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια στην Πρέμιερ Λιγκ είχαμε έναν νέο νικητή. Στην αναμπουμπούλα χαίρεται ο λύκος, ειδικά αν αυτός είναι Special One. Ο Ζοσέ Μουρίνιο στην πρώτη του μόλις χρονιά στην Τσέλσι έφερε με μια μεγαλειώδη πορεία την ομάδα στην πρώτη θέση. Θα είναι άδικο να πούμε ότι για όλα φταίει ο Μάικ Ράιλι ή εκείνο το ματς. Η Τσέλσι άλλωστε έκανε μόλις μία ήττα εκείνη τη σεζόν, ενώ η Άρσεναλ τελείωσε κάνοντας ακόμα τέσσερις, η δε Γιουνάιτεντ τερμάτισε σχεδόν 20 βαθμούς μακριά από την κορυφή. Αλλά σίγουρα εκείνο το ματς κλόνισε τους κανονιέρηδες που εμφάνισαν σημάδια αστάθειας και γρήγορα βρέθηκαν πέντε βαθμούς μακριά από την κορυφή. Ο Βενγκέρ δεν μπορούσε να συγχωρέσει τον Ράιλι που είχε ένα τρομερό σερί στο να καταλογίζει πέναλτι υπέρ της Γιουνάιτεντ στο Ολντ Τράφορντ σχεδόν σε κάθε ματς και συνέχισε να ασχολείται για καιρό με το παιχνίδι αντί να ηρεμήσει την ομάδα. Το σπάσιμο του αήττητου πλήγωσε πολύ παραπάνω την Άρσεναλ από όσο θα περίμενε. Αν έμενε το 0-0 θα είχε αλλάξει κάτι; Κανείς δεν ξέρει και κανείς δεν θα μάθει. Υπήρχαν όμως και άλλοι δυσαρεστημένοι εκείνη τη μέρα. Ο μεγαλύτερος ήταν ο Ρόι Κιν που δεν μπορούσε να παίξει. «Ήμουν πολύ απογοητευμένος που έχασα εκείνο το ματς και εκείνον τον καβγά στα αποδυτήρια». Ποιος ξέρει τι άλλο θα είχε γίνει αν είχε παίξει.