Μάριους Γκριγκόνις: Από τη Ρωσία με αγάπη

Ο Παναθηναϊκός έκανε μια από τις σημαντικότερες κινήσεις των τελευταίων ετών  εξασφαλίζοντας μετά από μακρές διαπραγματεύσεις την υπογραφή του Μάριους Γκριγκόνις.Το «αλέγκρο παιχνίδι» του Νέντοβιτς θα αντικατασταθεί πλέον από το πιο «βιομηχανικό» του πρώην παίχτη της ΤΣΣΚΑ.  Πώς μεταφράζεται όμως το πακέτο του Λιθουανού wing στην αγωνιστική πλατφόρμα του Ντέγιαν Ράντονιτς;

Ήταν μια κίνηση που θύμισε σε πολλούς παλαιότερες εποχές. Οι πράσινοι φέρνουν στο ΟΑΚΑ έναν από τους καλύτερους  wings του ευρωπαϊκού μπάσκετ, ο οποίος μάλιστα βρίσκεται σε εξαιρετική ηλικία, αντικαθιστώντας τον σπουδαίο Νεμάνια Νέντοβιτς με τον καλύτερο τρόπο. Όσοι μας ακολουθείτε καιρό στο Hoopfellas, προφανώς γνωρίζετε την εκτίμηση μας για τον 28χρονο Λιθουανό που θα κληθεί πλέον να ηγηθεί της καινούργιας προσπάθειας που γίνεται στο «τριφύλλι».

Για τον Γκριγκόνις υπήρχε ενδιαφέρον από την Ζάλγκιρις και τη Βαλένθια καθώς μετά την οριστικοποίηση της παραμονής των Κόρεϊ Χίγκινς και Κάιλ Κούριτς, η Μπαρτσελόνα (είναι δεδομένο ότι ο Σάρας θα ήθελε τον Λιθουανό μιας και αποτελεί ιδανικό fit για το σύστημα του για αυτό και προσπάθησε πέρυσι να τον φέρει στη Βαρκελώνη) δεν είχε χώρο στο ρόστερ της για αυτόν. Η διπλωματία λοιπόν έπαιξε τον πιο βασικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις. 

Στο 3.35 η κατάκτηση του πρωταθλήματος από τον Παναθηναϊκό

Η ΤΣΣΚΑ ζήτησε ένα πολύ μεγάλο ποσό από την Ζάλγκιρις λέγοντας ένα συγκαλυμμένο «όχι» στην ομάδα του Κάουνας (οι σχέσεις των δύο χωρών και πλέον των δύο κλαμπ βρίσκονται στο χειρότερο δυνατό σημείο πλέον μετά τον πόλεμο με τη Ζάλγκιρις να πρωτοστατεί σε κάθε είδους κύρωση απέναντι στις ρωσικές ομάδες που αγωνίζονταν στην Ευρωλίγκα) ενώ αντίθετα είχε άκρως λογικές απαιτήσεις από τον Παναθηναϊκό ώστε να ολοκληρωθεί η μετακίνηση. Κάπως έτσι, ένας από τους καλύτερους πλάγιους παίχτες στο σύγχρονο ευρωπαϊκό μπάσκετ θα βρίσκεται στο ΟΑΚΑ για τα επόμενα δύο χρόνια.

Ακαδημαϊκά γαλόνια

Ο Γκριγκόνις είναι προϊόν της ένωσης δύο μεγάλων σχολών. Της λιθουανικής και της ισπανικής. Απέκτησε τη βάση στην Ιβηρική και στην τριετία του στις Μανρέσα-Τενερίφη, μεταπηδώντας στο Βερολίνο ώστε να παίξει για τον Αΐτο Ρενέσες ο οποίος ουσιαστικά τον ετοίμασε με τον καλύτερο τρόπο για τη μετάβαση του στην Ευρωλίγκα και στο σύνθετο (αλλά δομικά παρόμοιο) σύστημα του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους.

Tα «ακαδημαϊκά» εφόδια της συμμετοχής στα δύο πιο fundamental επιθετικά προγράμματα του σύγχρονου ευρωπαϊκού μπάσκετ (Αΐτο-Άλμπα, Σάρας-Ζάλγκιρις) βοήθησαν τον Γκριγκόνις να χτίσει το παιχνίδι και την αυτοπεποίθηση του. Καλλιέργησε στον υψηλότερο βαθμό στοιχεία που ήδη διέθετε σε πολύ πρώτο επίπεδο. Έμαθε να διαβάζει πιο γρήγορα και αποτελεσματικά τις άμυνες, να κινείται μεθοδικά μακριά από τη μπάλα οδηγώντας τον αμυνόμενο στο σημείο που αυτός θέλει, να δουλεύει στην εντέλεια γύρω από τα screens, να κόβει στην πλάτη της άμυνας, να πασάρει όταν συγκεντρώνει βοήθεια στο ένας με ένας και (πολύ σημαντικό) να πηγαίνει σε συχνότητα στη γραμμή των προσωπικών προσφέροντας άκοπους πόντους στην ομάδα του όποτε αυτή το χρειάζεται.

Στο Κάουνας ο Γκριγκόνις εξελίχθηκε στον πιο αποτελεσματικό πλάγιο παίχτη της Ευρωλίγκας. Έναν wing που διαθέτει playmaking αλλά παράλληλα μπορεί να «σκοτώσει» μια άμυνα με το παιχνίδι του μακριά από τη μπάλα, να σουτάρει ή να παίξει κάθετα και να αμυνθεί όντας ένας two way-player (αποτελεσματικός και στις δύο πλευρές του παρκέ). Ήταν ο go-to guy της Ζάλγκιρις, ο παίχτης που έπαιρνε την ευθύνη στις κρίσιμες στιγμές σημειώνοντας ουκ ολίγα μεγάλα καλάθια. Κυρίως όμως ήταν παίχτης συνόλου. Κάποιος που μπορεί στην κακή του βραδύ να μεταμορφωθεί σε στρατιώτη και να βγει ψηλά στα μετόπισθεν ξοδεύοντας όλες του τις ανάσες στην πίεση της μπάλας ή κυνηγώντας τον αντίπαλο σουτέρ γύρω από τα σκριν. Πρωτίστως στα δύο αυτά συστήματα, ο Γκριγκόνις καλλιέργησε εκτός από το εργοστασιακό του σουτ και την αυτοματοποιημένη σκέψη, τη σωστή νοοτροπία.

Στα χέρια του Ντέγιαν Ράντονιτς

Όσοι γνωρίζουν σε βάθος το παιχνίδι του Γκριγκόνις ήξεραν ότι η αγωνιστική πλατφόρμα της ΤΣΣΚΑ δεν ήταν το ιδεατό fit για τις δεξιότητες του. Είναι κάτι που είχαμε συζητήσει στο Hoopfellas λίγο πριν το ξεκίνημα της περυσινής σεζόν. Ένας γκαρντ-φόργουορντ που είχε γαλουχηθεί σε επιθέσεις συνεργασίας (multi passing & cutting, δηλαδή επιθέσεις που σε όρους ανάπτυξης βασίζονται στην πληθώρα πάσας και κοψιμάτων) με συνεχή κίνηση μακριά από τη μπάλα καλούταν να παράγει σε ένα επιθετικό σύστημα που βασιζόταν καθαρά στην προσωπική φάση. Ο Λιθουανός δεν ήταν κακός αλλά ήταν φανερό ότι η συγκεκριμένη επιθετική πλατφόρμα τον κρατούσε μακριά από το μάξιμουμ των δυνατοτήτων του όντας πιο στατική, λιγότερο δημιουργική και εστιασμένη στην ανεύρεση της καλής ένας εναντίον ενός συνθήκης. Ήταν μάλιστα ένας από τους πιο αποτελεσματικούς παίχτες στο επιθετικό transition όπου σύμφωνα με το Synergy «έγραφε» 1.92 πόντους (Νο2 στη διοργάνωση).

Αυτή η κατάσταση μπορεί να αποτελέσει τον καλύτερο οδηγό για τον Ντέγιαν Ράντονιτς. Παραδοσιακά ο  Σέρβος κόουτς επενδύει σε επιθέσεις συνεργασίες αλλά με διαφορετικό δομικό υπόβαθρο σε σχέση με τις αντίστοιχες του Ρενέσες και του Γιασικεβίτσιους. Η επίθεση του Ράντονιτς αναπτύσσεται σε διαφορετικές ταχύτητες, είναι περισσότερο στατική και έχει (σε όρους συχνότητας) λιγότερη σύνδεση της δυνατής με την αδύνατη πλευρά παράγοντας λιγότερα close outs (καταστάσεις όπου ο Γκριγκόνις είναι πολύ αποτελεσματικός). Βασίζεται (όπως και η αντίστοιχη του Σάρας) αρκετά στο low post επιδιώκοντας απομονώσεις και κατευθείαν εκτέλεση (εξ ου και η σκόπιμη στατικότητα σε πολλές περιπτώσεις).

Ο Ράντονιτς γνωρίζει πολύ καλά ότι με τον Γκριγκόνις οφείλει να προσθέσει περισσότερη κίνηση μακριά από τη μπάλα, ενεργοποιώντας δράσεις εντός των οποίων ο Λιθουανός θα τραβήξει την προσοχή της άμυνας ακόμα και όταν δεν έχει τη μπάλα στα χέρια του. Τέτοιες καταστάσεις μπορούν να πολλαπλασιάσουν τους διαθέσιμους χώρους στη ρακέτα για τον Παναθηναϊκό, να παράγουν σωστές συνθήκες περιφερειακής εκτέλεσης για έναν πολύ καλό σουτέρ όπως ο Γκριγκόνις και δυνητικά να τον στείλουν όσο περισσότερο γίνεται στη γραμμή των προσωπικών από όπου είναι σχεδόν αλάνθαστος. Οι «έξυπνες» επιθέσεις παράγουν ελεύθερες βολές σε ποσότητα άλλωστε. 

Εν κατακλείδι, ο Παναθηναϊκός έκανε μια σπουδαία μεταγραφική κίνηση αποκτώντας έναν από τους καλύτερους περιφερειακούς παίχτες της Ευρώπης σήμερα. Το «αλέγκρο» παιχνίδι του Νεμάνια Νέντοβιτς θα αντικατασταθεί πλέον από το «εργοστασιακό» και πιο team-oriented του Λιθουανού ο οποίος έχει και το μέγεθος να προσφέρει περισσότερα στα μετόπισθεν, καλύπτοντας δύο θέσεις. Οι πράσινοι οφείλουν να αποβάλλουν κάθε ίχνος στατικότητας σε όρους επιθετικής ανάπτυξης για να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα του καινούργιου τους αποκτήματος. Εφόσον δουλέψουν σε αυτή την κατεύθυνση, ο Μάριους Γκριγκόνις μπορεί να γίνει ο νέος «βασιλιάς» του ΟΑΚΑ και ο αγαπημένος της πράσινης κερκίδας. Προς το παρόν μένει η μεγάλη ανυπομονησία για τον ερχομό του φθινοπώρου…

Ευρωλίγκα: Οι αποδόσεις για τους νικητές της σεζόν 22/23

*οι αποδόσεις ενδέχεται να υπόκεινται σε αλλαγές