«Λυπάμαι που δε βρισκόμουν με την ομάδα όταν έκανε το three-peat. Πιστεύω όμως ότι η περίοδος τίτλων για τους Μπουλς δεν τελείωσε ακόμα..» Αυτά ήταν μερικά από τα πρώτα λόγια του Τόνι Κούκοτς όταν πατούσε το πόδι του στο Σικάγο…
Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ακράδαντα ότι το μέγεθος του «θρύλου» του Τόνι Κούκοτς δεν έχει εκτιμηθεί αναλόγως, κοιτάζοντας συνολικά τη καριέρα και τα επιτεύγματα του, ειδικά από τους ειδικούς στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο Δαλματός σούπερ-σταρ υπήρξε το πιο ολοκληρωμένο μπασκετικό προϊόν που έβγαλε η Γηραιά Ήπειρος με την επιρροή του αγωνιστικού του στυλ να είναι καταλυτική στην εξέλιξη του αθλήματος στην Ευρώπη. Πίσω στα late 80s/early 90s, το παιχνίδι του Κούκοτς αντιπροσώπευε την υπεροχή του Γιουγκοσλαβικού μπάσκετ σε όλες της τις εκφάνσεις εντός των τεσσάρων γραμμών. Στο πακέτο του συγκεντρωνόταν όλη η μυσταγωγία των άγνωστων, απρόσιτων, για μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου, Γιουγκοσλαβικών εδαφών και όλη η «σοφία» της σχολής των «πλάβι»..
Στο τέλος του 2017 και σε ένα αφιέρωμα που κάναμε στο Popaganda με αφορμή τα «μαγικά» του νέου σταρ του ευρωπαϊκού μπάσκετ Λούκα Ντόνσιτς, γράψαμε αναφορικά με τη πιθανότητα συγκρίσεως του Σλοβένου με τον Κροάτη..
«Πίσω στη πιο ρομαντική «εποχή των Ιχθύων», το να παρακολουθείς το παιχνίδι του Τόνι Κούκοτς ισοδυναμούσε με τη μαγική αίσθηση που έδινε το πέρασμα του φωτός μέσα από το σουρεαλιστικό βιτρό ενός ευρωπαϊκού καθολικού ναού. Για όλους εμάς που ζήσαμε τον Κροάτη ταχυδακτυλουργό να εξημερώνει με ένα φλάουτο όλα τα άγρια θηρία της Ευρώπης κάνοντας τα αστέρια της αντιπάλου – στην τότε γιουγκοσλαβική λίγκα- Παρτίζαν (Πάσπαλι, Ντανίλοβιτς και σια) να μοιάζουν με ξύλινα στρατιωτάκια, το Boston Garden της Ευρώπης (Palaverde, Τρεβίζο) να τραγουδάει «Τόνι, Τόνι Κούκοτς» σε ρυθμούς «We will rock you..», ο Τόνι ήταν και θα είναι κάτι μοναδικό.
Για να κατανοήσουν οι νεότεροι το μέγεθος του φαινομένου, φτάνει μια εικονική προσομοίωση του πακέτου του στη σημερινή Ευρωλίγκα. Ο Δαλματός «Ροζ Πάνθηρας» θα μπορούσε στις ημέρες μας να αποτελεί τον καλύτερο playmaker της Ευρωλίγκας καλύπτοντας τις δύο θέσεις του backcourt. Ή μάλλον όχι.. Θα ήταν σίγουρα ένας ελίτ σουτέρ μέσα από το σύστημα εκτελώντας με απίστευτη ακρίβεια κατά την έξοδο του από τα σκριν. Αλήθεια, ξέρετε κανέναν καλύτερο για παίξει τον ρόλο του Stretch-4 σήμερα; H μήπως θα ήταν ο καλύτερος mobile ψηλός της Ευρώπης κλειδώνοντας κάθε φιλόδοξο γκαρντ-διεμβολιστή στις «αλλαγές» στη περιφέρεια και σκεπάζοντας το καλάθι της ομάδας του; Θα ήταν άραγε αυτός που θα κέρδιζε τον διαγωνισμό τριπόντων και καρφωμάτων παράλληλα; Και θα ήταν clutch όσο ο Σπανούλης κι ο Γιούλ μαζί. Όλα αυτά είναι «Κούκοτς». Μην τα αγγίζετε..»
Ακριβώς. Μην τα αγγίζετε.. Ο Κούκοτς ήταν το «κάτι απόκοσμο» όχι μόνο για την εποχή του αλλά για το άθλημα ιστορικά στην Ευρώπη. Ακόμα και σήμερα, σχεδόν 25 χρόνια μετά την ημέρα που άφησε το Τρεβίζο (και τα 4 χρόνια που έμεναν στο συμβόλαιο του με τη Μπένετον) για να περάσει τον Ατλαντικό, είναι ελάχιστοι οι παίχτες που έχουμε δει και μπορούσαν να τον ακολουθήσουν στο γήπεδο. Γιατί το να τον περιορίσουν είναι μια τελείως διαφορετική κουβέντα. Μέχρι σήμερα, τα γήπεδα της Ευρώπης έχουν γνωρίσει μεν τεράστιους παίχτες οι οποίοι έγραψαν και γράφουν τη δική τους ιστορία κατακτώντας το προσωνύμιο του «θρύλου». Όμως, η αλήθεια είναι, ποτέ κάτι ανάλογο με την αύρα ολοκληρωτισμού του Κροάτη. Η «αράχνη» του Σπλιτ (πριν μεταμορφωθεί σε «Ροζ Πάνθηρα» των Μπουλς) αποτελούσε τον παίχτη που μπορούσε να σταματήσει εμφατικά τον θηριώδη Πάτρικ Γιούινγκ στο κέντρο του ζωγραφιστού ..
..και να ισοπεδώσει τον πιο κυρίαρχο ίσως ψηλό τότε της Ευρώπης (Όντι Νόρις) καρφώνοντας πάνω του. Ήταν ο τύπος που σε έκανε να αναρωτηθείς εάν «όντως το είδα αυτό..;».
Πιθανόν ο «Κούκι» αποτέλεσε ένα είδος προφητείας για την εξέλιξη του αθλήματος. Στο παιχνίδι του έβλεπες αυτό που θα επακολουθήσει με το πέρασμα των χρόνων. Με βάση αυτό και τις γραμμένες στα αρχαία κιτάπια του αθλήματος, η Γιουγκοπλάστικα σάρωσε τα πάντα στο πέρασμα της στα χρόνια ακουμπώντας αυτό που ορίζεται ως το «απόλυτο μπάσκετ».
Το στυλ του υπήρξε απαράμιλλο. Η πλαστικότητα του (πως αλλιώς χωρούσε στο Honda CRX που του έδωσε ο Mr. Benetton όταν υπέγραψε στην ιταλική ομάδα..) και κυρίως ο συνδυασμός ταχύτητας, μεγέθους και τεχνικής κατάρτισης, κάτι πραγματικά σπάνιο.
Το παιδί που ήταν πρωταθλητής πινγκ-πονγκ σε πολύ μικρή ηλικία και έπαιζε ποδόσφαιρο ως αριστερό εξτρέμ στη Χάιντουκ (αν και του άρεσε η θέση του λίμπερο και ..ο Μπαρέζι, όντας ήδη 1,87 στα 13 του), που βίωσε τον πόλεμο και είδε τον συγκάτοικο του (Γιούρι Ζντοβτς) στην εθνική Γιουγκοσλαβίας να μαζεύει τη βαλίτσα του για να γυρίσει πίσω μετά από ένα ολιγόλεπτο τηλεφώνημα τις ημέρες εκείνες, που «πάγωσε» πηγαίνοντας με όνειρα χίλια στο Σικάγο έμαθε ότι ο Μάικλ Τζόρνταν αποχωρεί από την ενεργό δράση και λίγο μετά βίωσε την αρχική «αντιπάθεια» του καινούργιου ηγέτη της ομάδας (Σκότι Πίπεν), έμελλε να κατακτήσει τον κόσμο αφήνοντας το άθλημα που αγάπησε ως ένας από τους μεγαλύτερους νικητές ιστορικά. Ο Κούκοτς κέρδισε παντού. Και το έκανε εκπροσωπώντας το μπάσκετ της υπεροχής σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Ήταν μέλος ομάδων που θεωρούνται οι κορυφαίες στην ιστορία των διοργανώσεων που συμμετείχαν. Γιουγκοπλάστικα, Μπουλς, Εθνική Γιουγκοσλαβίας. Και ο Τόνι ήταν ένας πολύ βασικούς λόγους που οι ομάδες αυτές πέρασαν στην ιστορία φέροντας αυτόν τον τίτλο. Όταν ο νεαρός τότε Κροάτης, αποσβολωμένος από τη δήλωση απόσυρσης του Μάικλ Τζόρνταν, προσπαθούσε να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της απώλειας ισορροπώντας ανάμεσα στη νέα πραγματικότητα και το παιχνίδι της μοίρας, ο κύριος με το Νο23 τον ξεμονάχιασε σε μια γωνία και του είπε: «Μη στεναχωριέσαι. Παίξε το μπάσκετ που ξέρεις και όλα θα πάρουν τον δρόμο τους..»
Τα υπόλοιπα είναι μέρος της ιστορίας…